Czy wiesz co mówi o Tobie Twój PESEL? Znaczenie cyfr
Co to jest PESEL?
PESEL to jeden z najważniejszych numerów identyfikacyjnych w Polsce. Składa się z 11 cyfr, które nie tylko jednoznacznie identyfikują obywatela, ale także zawierają zaszyfrowane informacje o dacie urodzenia i płci. Ostatnia cyfra pełni rolę kontrolną i jest obliczana według specjalnego algorytmu, dzięki czemu łatwo sprawdzić, czy numer jest poprawny.
Struktura numeru PESEL
PESEL zapisuje się w postaci:
Boli od samego patrzenia. Rower aż wyrzuciło w powietrze
RRMMDDPPPPX
Gdzie:
- RR - dwie ostatnie cyfry roku urodzenia,
- MM - miesiąc urodzenia (z dodatkowymi oznaczeniami dla różnych stuleci),
- DD - dzień urodzenia,
- PPPP - liczby porządkowe, z których przedostatnia cyfra wskazuje płeć,
- X - cyfra kontrolna.
Jak PESEL pokazuje datę urodzenia?
Pierwsze sześć cyfr to zakodowana data urodzenia. Przykład:
- PESEL: 8705231234X
- 87 → rok 1987
- 05 → maj
- 23 → 23 dzień miesiąca
Osoba o takim PESEL-u urodziła się 23 maja 1987 roku.
Miesiąc i stulecie - ukryty kod
Aby rozróżnić stulecia, do numeru miesiąca dodaje się specjalne wartości:
- +0 → lata 1900-1999 (np. 01-12),
- +20 → lata 2000-2099 (np. 21-32),
- +40 → lata 2100-2199,
- +60 → lata 2200-2299,
- +80 → lata 1800-1899.
Przykład:
- PESEL: 0122314567X
- 01 → rok 2001
- 22 → luty + 20 → luty w XXI wieku
- 31 → 31 dzień miesiąca
Osoba urodzona 31 lutego 2001 roku - a że taka data nie istnieje, to przykład czysto poglądowy.
Jak odczytać płeć z PESEL-u?
Cyfry od 7. do 10. w numerze PESEL oznaczają liczbę porządkową. Przedostatnia cyfra (dziesiąta w całym numerze) wskazuje płeć:
- cyfra parzysta → kobieta,
- cyfra nieparzysta → mężczyzna.
Przykład:
- PESEL: 9407157891X
- Dziesiąta cyfra: 1 → mężczyzna
- PESEL: 9504124568X
- Dziesiąta cyfra: 8 → kobieta
Cyfra kontrolna - ostatnia tarcza bezpieczeństwa
Ostatnia cyfra w PESEL-u, oznaczona tutaj jako X, to tzw. cyfra kontrolna. Wylicza się ją według specjalnego algorytmu matematycznego. Dzięki niej można łatwo sprawdzić, czy numer PESEL jest poprawny i nie zawiera błędu.
Dlaczego warto znać znaczenie PESEL-u?
Twój numer PESEL to nie tylko formalny identyfikator, ale także szyfr zawierający datę urodzenia i płeć. Znając zasady jego budowy, możesz w kilka sekund odszyfrować, co oznaczają poszczególne cyfry. Warto pamiętać, że PESEL nie jest przypadkowy - każdy element ma swoje znaczenie.