Działkowcy boją się o swoje ogrody. Czy nowe przepisy pozwolą odebrać działki bez odszkodowań?
Zgodnie z projektem ustawy, strefy ochronne mogą być ustanawiane przez wojewodów w drodze aktu prawa miejscowego, co oznacza, że ich powstanie zależy od decyzji administracyjnych na szczeblu wojewódzkim . Proces legislacyjny dotyczący tej ustawy jest w toku, a jej ostateczne przyjęcie i wejście w życie zależy od harmonogramu prac parlamentarnych.
Strefy ochronne
Wprowadzenie tzw. stref ochronnych wokół terenów zamkniętych, przewidywanych w ramach specustawy dotyczącej obronności, może wpłynąć na istnienie ogrodów działkowych (ROD). Działkowcy wyrażają obawy, że brak precyzyjnego określenia granic i zakresu tych stref może prowadzić do objęcia nimi istniejących ogrodów, co skutkowałoby ograniczeniem dostępu lub nawet likwidacją ROD .
Warto dodać, że projekt ustawy przewiduje możliwość wywłaszczenia gruntów pod inwestycje obronne, co może obejmować także tereny zajmowane przez ogrody działkowe. W takim przypadku działkowcy mogą obawiać się braku pełnej rekompensaty za utracone nieruchomości.
Projekt ustawy przewiduje uproszczoną procedurę przejmowania gruntów na cele wojskowe, co może skutkować wywłaszczeniami bez pełnej rekompensaty. Zamiast odszkodowań odpowiadających pełnej wartości odtworzeniowej, działkowcy mogą otrzymać jedynie rekompensaty uwzględniające amortyzację infrastruktury .
Polski Związek Działkowców (PZD) apeluje o korektę projektu ustawy, wskazując na konieczność zapewnienia pełnej rekompensaty oraz możliwości odtworzenia ROD na terenie zamiennym. Działkowcy domagają się również odszkodowań za utracone nasadzenia, urządzenia i obiekty budowlane, a także pokrycia kosztów przeprowadzki .
Ministerstwo Obrony Narodowej zapewnia, że projekt ustawy zawiera mechanizmy ochronne dla działkowców, jednak ostateczny kształt przepisów nie został jeszcze przyjęty.
Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy?
Z kolei do końca 2025 roku każda gmina ma obowiązek uchwalić tzw. plany ogólne, w których tereny zostaną podzielone na 13 stref planistycznych. Zgodnie z projektem rozporządzenia, ogrody działkowe mogą być uwzględnione tylko w trzech z tych stref:
- strefa "zieleni i rekreacji",
- strefa "wielofunkcyjna z zabudową mieszkaniową jednorodzinną",
- strefa "wielofunkcyjna z zabudową mieszkaniową wielorodzinną" .
Oznacza to, że jeśli teren, na którym znajduje się ROD, zostanie przypisany do jednej z pozostałych 10 stref, takich jak np. zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, przemysłowa czy infrastrukturalna, gmina będzie miała prawo do żądania likwidacji ogrodu działkowego .
Co mogą zrobić działkowcy?
Polski Związek Działkowców (PZD) apeluje do działkowców o aktywne uczestnictwo w procesie tworzenia planów ogólnych. Zaleca składanie wniosków do gmin z prośbą o uwzględnienie ROD w strefie "zieleni i rekreacji". PZD przygotował wzory takich wniosków i zachęca do ich składania przez zarządy ogrodów
Działkowcy powinni monitorować postępy prac legislacyjnych oraz konsultować się z lokalnymi władzami i organizacjami działkowymi, aby być na bieżąco z ewentualnymi zmianami, które mogą wpłynąć na ich prawa i interesy
