Kraków: Bunkier 60/30 - dwa jubileusze krakowskiego muzeum w tym sezonie artystycznym

W 2025 roku Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie świętuje wyjątkowy jubileusz - 60-lecie otwarcia Galerii, wówczas siedziby krakowskiego Biura Wystaw Artystycznych, oraz 30-lecie funkcjonowania pod obecną nazwą. Przez sześć dekad instytucja stopniowo stawała się jednym z najważniejszych miejsc sztuki współczesnej w Polsce, żywym punktem spotkań i dialogu artystycznego.

Z tej okazji przygotowano projekt "Bunkier 60/30" obejmujący m.in. trzy wystawy, kampanię KolekcJA,, premierową publikację literacką oraz limitowane kolekcje biżuterii i apaszek, inspirowanych Bunkrem. Wszystkie te działania łączy jeden wątek: Kolekcja Bunkra Sztuki - "archiwum przyszłości", które utrwala to, co dziś istotne i żywe w kulturze, dokumentuje to, co w sztuce współczesnej najważniejsze.

W centrum obchodów znajdą się trzy wystawy pokazujące historię i tożsamość Bunkra przez pryzmat jego Kolekcji. "Bunkier. Historia aktywna" to ekspozycja poświęcona historii instytucji i jej roli w kształtowaniu krakowskiego środowiska artystycznego. Archiwalne fotografie, dokumenty i wspomnienia ukażą Bunkier nie tylko jako budynek, lecz przede wszystkim jako wspólnotę ludzi tworzących jego wyjątkową atmosferę.

"Grafiozbiór albo migotliwy urok konfiguracji" stanowi prezentację najciekawszych grafik z Kolekcji, której początki sięgają pierwszych edycji Międzynarodowego Biennale Grafiki. Ekspozycja podkreśla znaczenie tych prac w historii instytucji i ukazuje ich potencjał w tworzeniu nowych narracji o sztuce współczesnej.

Wystawa "Ruch, który wraca do ciała" to dialog między dziełami z Kolekcji a nowymi realizacjami artystek i artystów, m.in. Przemka Branasa, Karoliny Breguły, Agnieszki Brzeżańskiej, Wilhelma Sasnala, Jadwigi Sawickiej i Konrada Smoleńskiego. Tematem przewodnim jest ruch - jako doświadczenie cielesne i medium oporu wobec współczesnej rzeczywistości cyfrowej.

Z okazji jubileuszu Bunkier zaprosił 20 osób związanych z Krakowem - artystów, pisarzy, dziennikarzy, aktywistów, osoby ze świata kultury i życia społecznego - do wyboru dzieł z Kolekcji, które są im szczególnie bliskie. Efektem jest cykl portretów autorstwa Marcina Koszałki będących elementem kampanii "KolekcJA".

- To nie tylko sesja fotograficzna, ale także opowieść o indywidualnym przeżywaniu sztuki. To zaproszenie do refleksji nad tym, czym dziś jest sztuka: narzędziem rozmowy ze światem, lustrem emocji, przestrzenią wolności. A przede wszystkim - doświadczeniem osobistym - podkreśla Delfina Jałowik, dyrektorka Bunkra Sztuki.

Zdjęcia można zobaczyć na citylightach w centralnych punktach Krakowa oraz na wystawie plenerowej na Plantach przed Bunkrem Sztuki.

Książka, apaszki i kolczyki

Specjalnie na jubileusz powstała publikacja "Uchylone wnętrze. Literacka opowieść o Kolekcji Bunkra Sztuki". To wyjątkowy projekt literacki - zamiast tradycyjnego tomu krytycznego czytelnik otrzymuje zbiór esejów i tekstów poetyckich, inspirowanych kontaktami autorek i autorów z dziełami z Kolekcji. Poeci, eseiści, pisarki traktują Kolekcję jako punkt wyjścia do osobistych refleksji, literackich eksperymentów i głębokich introspekcji.

W ramach jubileuszu powstały także unikatowe projekty łączące sztukę współczesną z rzemiosłem: Varsovian x Bunkier Sztuki - seria jedwabnych apaszek i poszetek inspirowanych modernistyczną fasadą budynku, zaprojektowanych przez Joannę Krawczyk oraz Pola Zag x Bunkier Sztuki - kolekcja biżuterii (kolczyki, breloki) wykorzystująca motyw logotypu Bunkra w autorskiej interpretacji krakowskiej projektantki Poli Zag.