Krakowskie Błonia. To działo w centrum miasta 100 lat temu

Archiwalne zdjęcia krakowskich Błoń:

Kraków, jako jedyne miasto w Polsce, ma tak rozległy plac w centrum. A wszystko za sprawą pewnego zamożnego szlachcica - Jaksa z Miechowa. Podarował on w 1163 roku ten właśnie kawałek ziemi krakowskim siostrom Norbertankom na pastwisko. W 1366 Norbertanki zamieniły ten kawałek ziemi na kamienicę przy ulicy Floriańskiej. Pech chciał, że kamienica spłonęła, a siostry upomniały się o łąkę między Zwierzyńcem a Łobzowem. Magistrat powiedział jednak „nie”. Spór o ten kawałek ziemi trwał latami. Starała się go nawet rozwiązać królowa Jadwiga nadając zakonnicom prawo do wypasania 150 krów, a mieszkańcom wsi Zwierzyniec – 353 zwierząt.

Do XIX wieku Błonia były terenem zaniedbanym, a przepływająca przez nie Rudawa, wylewając co roku wiosną, zamieniała je w grzęzawisko. Błonia były do tego stopnia obskurne, że w czasie epidemii cholery pozostawiano tam umierających
Dopiero w 1908 roku założono na Błoniach deptak i wykonano przepusty odprowadzające wodę. 1906 roku przy Błoniach powstały pierwsze krakowskie kluby sportowe: Cracovia i później Wisła. W 1911 roku, z inicjatywy ks. Mieczysława Kuznowicza, na Błoniach powstał Park Sportowy Juvenia.

Mało brakowało, by Błonia zniknęły pod budynkami reprezentacyjnej dzielnicy, której budowę na rozległej łące planował Hans Frank, szef Generalnego Gubernatorstwa ze stolicą w Krakowie. W kwietniu 1941 r. w ramach „odpolszczenia Krakowa” Frank wydał polecenie usunięcia kopców Piłsudskiego i Kościuszki. Na Błoniach miała zaś powstać niemiecka dzielnica, składająca się z gmachów administracji rządowej i dystryktowej oraz innych centralnych urzędów Generalnego Gubernatorstwa.
Jak wiemy jednak z lekcji historii, w  1945 roku uciekł z Krakowa, zabierając ze sobą wiele dzieł sztuki, w tym Damę z łasiczką Leonarda da Vinci, Portret młodzieńca Rafaela oraz Krajobraz z miłosiernym samarytaninem Rembrandta...

Masz chwilę? Rozwiąż QUIZ: 15 bardzo krakoskich słów. Nie jojc, tylko sprawdź, czy znasz choć 7 z nich

Błonia były świadkiem obchodów rocznic ważnych wydarzeń z historii narodu polskiego. W 1910 roku, w podzielonej zaborami Polsce, obchodzono pięćsetną rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem; w roku 1933 Józef Piłsudski odbierał paradę uświetniającą obchody zwycięstwa Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Obecnie w miejscu gdzie stała trybuna znajduje się głaz z pamiątkową tablicą.

Podczas pielgrzymek papieża Jana Pawła II (1979, 1983, 1997 i 2002) oraz Benedykta XVI (2006), krakowskie Błonia były miejscem mszy świętych, w których uczestniczyło kilkaset tysięcy wiernych.
Do dziś jest to ulubione miejsce spacerów krakowian.