240 mld to minimum. Rezerwy są na wyczerpaniu

W budżecie na 2026 rok przewidziano dla NFZ 217,4 miliardów złotych, w tym 26 miliardów złotych z dotacji budżetowej. Jednak aby sprostać rzeczywistym potrzebom, NFZ będzie potrzebował co najmniej 240 miliardów złotych. Obecne prognozy opierają się na zobowiązaniach ustawowych, jednak nie biorą pod uwagę dynamicznie rosnących kosztów.

- Projekt budżetu na kolejny rok w obszarze ochrony zdrowia realizuje >>plan minimum<<, czyli wypełnia zobowiązania wynikające z ustawy, ale nie uwzględnia rzeczywistej dynamiki kosztów w systemie. Oznacza to, że NFZ w dalszym ciągu będzie mierzył się z wyzwaniami płynnościowymi, dopóki w trybie doraźnym nie zostanie uruchomione dodatkowe finansowanie w ciągu roku. Sytuację będzie utrudniać jednak wyczerpanie dostępnych rezerw - w ciągu ostatnich dwóch lat stan funduszu zapasowego obniżył się z 26 mld zł do 2,2 mld zł, a wartość nieopłaconych przez NFZ świadczeń ponadumownych przesuniętych na kolejny rok urosła z 0,8 mld zł do 6,3 mld zł - mówi Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Z analizy FPP wynika, że wydatki na świadczenia zdrowotne drastycznie rosną, jednak nie przekłada się to na adekwatny wzrost liczby świadczeń. Nominalne wydatki NFZ wzrosły o 160,3 procent między 2016 a 2024 rokiem, ale liczba świadczonych usług wzrosła jedynie o 9,8 procent.

- Wydajemy coraz więcej na leczenie, lecz nie dostajemy dużo więcej w zamian, przynajmniej w wymiarze ilościowym. Jednostkowy koszt pojedynczego świadczenia w NFZ przez ostatnie 9 lat urósł o 137 proc., podczas gdy poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych podniósł się w tym samym czasie o 52,1 proc. Innymi słowy, poziom cen usług medycznych finansowanych przez NFZ rósł 2,5-krotnie szybciej niż inflacja. Bez wątpienia jednym z czynników dodatkowo napędzających koszty w ostatnich latach jest obowiązująca od 2022 r. nowelizacja ustawy o sposobie ustalania najniższego zasadniczego wynagrodzenia w ochronie zdrowia - podkreśla Kozłowski.

Finanse SPZOZ również znajdują się pod dużą presją. Odnotowano znaczący wzrost zobowiązań wymagalnych, co może wskazywać na długotrwałe problemy finansowe. Od pierwszego kwartału 2024 roku do pierwszego kwartału 2025 roku, zobowiązania te wzrosły z 2,5 miliarda złotych do 3,4 miliarda złotych, co stanowi wzrost o 38,4 procent.

Oczekuje się, że problemy z płynnością i wymagane dodatkowe finansowanie pozostaną istotnym wyzwaniem dla polskiego systemu ochrony zdrowia w nadchodzących latach. Aby osiągnąć poziom nakładów na zdrowie równy 7 procent PKB w 2027 roku, potrzebne jest dodatkowe finansowanie wynoszące 45,1 miliarda złotych.

źródło: PAP