Lubelskie: Zbadaj swoje płuca. Bezpłatne badania przesiewowe

Mieszkańcy województwa lubelskiego mogą skorzystać z badań przesiewowych w kierunku raka płuca w ramach programu „Zbadaj swoje płuca”. Badania realizowane są za pomocą Mobilnego Centrum Niskodawkowej Tomografii Komputerowej i stanowią kontynuację wcześniejszego ogólnopolskiego programu profilaktycznego zakończonego w grudniu 2023 roku. Program jest częścią unijnego projektu SOLACE (Strengthening the screening of Lung Cancer in Europe), którego celem jest zwiększenie dostępności badań przesiewowych w Europie.

Pierwsza edycja programu, przeprowadzona od 30 września do 27 listopada 2024 roku, objęła około 2,6 tys. osób w wieku 50–74 lat. Mobilny tomograf odwiedził wówczas osiem miejscowości województwa lubelskiego: Parczew, Włodawę, Tarnogród, Milejów, Kraśnik, Janów Lubelski, Chełm i Niemce.

Jesienią 2025 roku badania będą dostępne w trzech lokalizacjach:

• 27–31 października – Terespol, NZOZ „Medyk”, ul. Stacyjna 2
• 3–7 listopada – Chełm, NZOZ „Zdrowie”, ul. Szymanowskiego 1
• 10–15 listopada – Międzyrzec Podlaski, Centrum Medyczne Empatia, ul. Partyzantów 47

Jak wziąć udział w programie?

Kwalifikacja do badań jest prowadzona przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz specjalistów chorób płuc i innych dziedzin medycznych uczestniczących w projekcie SOLACE. Osoby zainteresowane mogą zgłosić się w swojej przychodni lub telefonicznie pod numerem 22 43 12 405.

Program jest przeznaczony dla osób w wieku 55–74 lat z historią palenia tytoniu wynoszącą co najmniej 20 paczkolat oraz dla osób od 50. roku życia, które obecnie palą lub zaprzestały palenia w ciągu ostatnich 15 lat i mają dodatkowe czynniki ryzyka, takie jak bierne palenie, przewlekłe choroby płuc (POChP, samoistne włóknienie płuc), ekspozycja na radon, substancje rakotwórcze w środowisku pracy lub rodzinne występowanie nowotworów. Szczegółowe kryteria uczestnictwa dostępne są na stronie www.igichp.edu.pl/solace.

Rak płuca – wczesne wykrycie ratuje życie

Rak płuca pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów onkologicznych w Polsce i Europie. Wczesne wykrycie choroby zwiększa szanse skutecznego leczenia chirurgicznego i poprawia rokowanie pacjenta. Do najważniejszych czynników ryzyka należą palenie tytoniu, przewlekłe choroby płuc, narażenie na szkodliwe substancje w środowisku pracy i domowym oraz ekspozycja na radon.

Bezpłatne badania przesiewowe metodą NDTK

Badania przesiewowe w ramach programu SOLACE wykorzystują niskodawkową tomografię komputerową bez podania środka kontrastowego. Metoda jest szybka, bezpieczna i bezbolesna – trwa do 10 minut, nie wymaga pozostawania na czczo ani specjalnych przygotowań. Oprócz wykrywania wczesnego raka płuca, badanie umożliwia ocenę innych zmian w układzie oddechowym, w tym rozedmy i włóknienia śródmiąższowego, a także częściową ocenę aorty, tarczycy, gruczołów piersiowych i wątroby. W ramach programu oferowana jest także pomoc w rzuceniu palenia.

Projekt SOLACE – edukacja i współpraca międzynarodowa

Projekt SOLACE realizowany jest przez konsorcjum 37 ośrodków z 15 krajów UE, a w Polsce koordynuje go Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, we współpracy z Ministerstwem Zdrowia oraz Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym nr 4 w Lublinie. Program odbywa się pod patronatem Rzecznika Praw Pacjenta, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc i Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej oraz medialnym Stowarzyszenia MANKO – Głos Seniora.

Program jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach EU4Health 2021–2027 oraz Ministerstwo Zdrowia RP.

Dzięki badaniom przesiewowym mieszkańcy województwa lubelskiego mają szansę na wczesne wykrycie raka płuca i poprawę skuteczności leczenia, co może realnie przełożyć się na wydłużenie życia i poprawę jakości zdrowia.