Lubelszczyzna: Cebularz lubelski, piróg biłgorajskich i pikantny forszmak

Kulinarna podróż przez ten region to znacznie więcej niż te dwa kultowe przysmaki. To wędrówka śladami wielokulturowej historii, gdzie kuchnia chłopska spotyka się z tradycjami żydowskimi i szlacheckimi, a podstawą smaku jest szczodrość lubelskiej ziemi.

Kuchnia Lublina i okolic opiera się na tym, co daje lokalne rolnictwo. Jest prosta, sycąca i intensywna w smaku. Królują tu kasza gryczana, ziemniaki, twaróg oraz cebula. To właśnie z tych składników powstały regionalne specjały, które zyskały uznanie w całej Polsce.

Najsłynniejszy z nich jest, cebularz lubelski. Płaski, okrągły placek drożdżowy z zapieczoną, surową cebulą i makiem. Jego korzenie sięgają żydowskich tradycji kulinarnych Starego Miasta w Lublinie w XIX wieku. Pierwsi piekarze, najczęściej Żydzi, wypiekali go jako prosty i tani smakołyk. Z czasem cebularz dostał unijne oznaczenie Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG), a także zyskał swoje święto obchodzone w czerwcu. Aby w pełni zanurzyć się w jego historii, koniecznie trzeba odwiedzić Muzeum Cebularza Lubelskiego, gdzie można poznać proces jego powstawania i legendy z nim związane.

Kolejnym symbolem regionu jest kulinarna wizytówka Roztocza, czyli piróg biłgorajski (dawniej zwany "kaszakiem", obecnie też gryczakiem). To danie, które najlepiej oddaje ducha kuchni chłopskiej. Wbrew nazwie, piróg przypomina raczej drożdżówkę lub zapiekankę. W jego składzie nie mogło zabraknąć lokalnej kaszy gryczanej, gotowanych ziemniaków i twarogu, często doprawianych miętą, smalcem ze skwarkami i jajkami. Można też spotkać go otwartej od góry i wtedy przybiera nazwę "golasa". Piróg biłgorajski wpisany jest na Listę Produktów Tradycyjnych. Doskonale smakuje na zimno lub odsmażany na maśle z kubkiem zsiadłego mleka.

Trzecim daniem do skosztowania jest pikantny forszmak lubelski. To gęsta, aromatyczna zupa-gulasz, której korzenie, podobnie jak w przypadku cebularza, osadzone są w wielokulturowej historii regionu, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji kuchni żydowskiej.

To potrawa wyrazista, która doskonale łączy w sobie proste, chłopskie składniki z bogactwem smaków charakterystycznym dla kuchni kresowej.

Lubelszczyzna to region, gdzie lokalne produkty - od miodów gryczanych po popularny kefir - są zgodne z tradycją. Oprócz cebularza, piroga i forszmaku, warto spróbować flaków po zamojsku (gotowanych z pomidorami, odróżniających się od innych regionalnych wersji), tradycyjne jabłuszko lubelskie w cieście i, oczywiście, licznych pierogów lubelskich z kaszą gryczaną, które udowadniają, że to, co najprostsze, często jest najsmaczniejsze.

Lubelszczyzna to kraina, która pobudza apetyt. Odkrywanie jej smaków to poznawanie jej historii - historii ziemi, która wciąż rodzi obficie, oraz ludzi, którzy dbają o przekazywanie kulinarnego dziedzictwa.