Miasto, które miało bankrutować ma szanse na wpis na listę UNESCO. "Jest optymizm. To jest jedyne takie miejsce, najstarsze na świecie"
Muzeum Górnictwa Węglowego złożyło właśnie na ręce Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniosek na Listę Informacyjną UNESCO o wpis Historycznego Kompleksu Wydobycia Węgla Kamiennego w Zabrzu.
Tak, wykonaliśmy pierwszy krok formalny, czyli złożyliśmy wniosek o wpis na listę informacyjną do ministra kultury. Stronami konwencji są państwa, czyli rządy. To rząd składa wniosek o wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO, czyli my składamy wniosek do Ministerstwa Kultury, a minister kultury w imieniu państwa polskiego składa go w sekretariacie UNESCO w Paryżu. Przypomnę, że wpis obejmuje właściwie wszystkie nasze podziemia i obiekty na powierzchni, które są bezpośrednio z nimi związane. Ten moment to niejako ukoronowanie naszej pracy – choć to dopiero pierwszy etap — bo te wszystkie obiekty zostały udostępnione w wyniku długiego procesu rewitalizacji, zaangażowania i pracy wielu osób.
Co dalej?
Procedura jest taka, że składa się wniosek na listę informacyjną, na której musi być przez rok. W tym czasie każdy może się z nim zapoznać. To jest warunek konieczny, żeby potem złożyć już wniosek, który podlega ocenie. Zakładamy, że złożymy go w 2026 r. Wtedy składa się też szerszą dokumentację, z planem ochrony obiektu i planem zarządzania. Potem się zaczynają wizyty ekspertów i cała procedura związana z oceną wniosku.
Co pan czuje w tej chwili? Satysfakcję?
Oczywiście, to jest dla nas duża szansa. Pracownicy muzeum pracują nad tym od kilku lat, od kiedy wiemy, że idziemy tą ścieżką. To ogromny nakład pracy, ale wszyscy w muzeum odbieramy to jako naturalną drogę i dużą szansę dla naszej placówki i jej obiektów, jeżeli oczywiście zostaniemy wpisani na listę UNESCO. Jest duży optymizm.
Szanse na wpis?
Liczymy na to, bo to jest jedyne takie miejsce na świecie — kompleks podziemi związanych z górnictwem węgla kamiennego. Łącznie do dyspozycji mamy ponad 10 km tras turystycznych w zrewitalizowanych, oryginalnych wyrobiskach. To najstarsze, udostępnione do zwiedzania, wyrobiska węgla kamiennego na świecie.
Co wpis na listę UNESCO będzie oznaczał dla muzeum, a szerzej też dla miasta i środowiska górniczego?
Za wpisem nie idą ani żadne środki finansowe, ani formalne działania promocyjne na rzecz muzeum, ale ujęcie na Liście UNESCO ma nieocenione znaczenie prestiżowe i jest ogromnym wyróżnieniem. W kontekście transformacji górnictwa na Śląsku wpis będzie istotnym wsparciem środowiska i rodzin górniczych w zachowaniu tradycji i utrzymywaniu regionalnej tożsamości. Wierzę, że przyczyni się też do szerokiego promowania śląskiej kultury górniczej i przyciągnie do regionu gości z całego świata.
