Narodowy skarb pod ochroną. Polska walczy o oznaczenie dla gęsi
Gęś jest najłatwiej dostępna w listopadzie i popularyzowana jako propozycja na świąteczny obiad
Gęś Biała Kołudzka ma szansę na specjalną unijną ochronę
Choć procedura, która zakończyłaby się wielkim wyróżnieniem dla polskich producentów, jest złożona i wymaga precyzyjnego uzasadnienia, eksperci oceniają, że brak kontrowersji wokół nazwy zwiększa szanse na szybkie jej zatwierdzenie.
Obecnie wniosek, który pomyślnie przeszedł już procedurę krajową, jest analizowany przez Komisję Europejską. Prezes KRD, Dariusz Goszczyński, poinformował, że resort jest w stałym dialogu z KE, uzupełniając dokumentację i odpowiadając na prośby o doprecyzowanie niektórych aspektów.
Uchwycił go monitoring. Nagranie z Rossmanna trafiło do sieci
Wyzwaniem jest fakt, że większość oznaczeń unijnych tradycyjnie dotyczy konkretnych regionów, podczas gdy w tym przypadku nazwa ma objąć cały kraj, co wymaga bardzo ścisłego udowodnienia związku produktu z miejscem pochodzenia.
Gęś, o którą walczy branża, to Gęś Biała Kołudzka, wyhodowana przez polskich naukowców w Instytucie Zootechniki w Kołudzie Wielkiej.
Rasa ta, dominująca obecnie w Polsce i stanowiąca ponad 98% pogłowia, została uznana w 2012 roku i wyróżnia się znakomitym smakiem, małymi przyrostami tłuszczu oraz szybkim przyrostem masy ciała. Kluczowym elementem specyfikacji, który znalazł odzwierciedlenie w nazwie, jest sposób chowu: w ostatniej fazie tuczenia ptaki karmione są owsem.
Długa droga do zastrzeżenia nazwy, by nikt nie podrabiał naszego dobra narodowego
Jeżeli Komisja Europejska ogłosi polski wniosek, nastąpi półroczny okres na zgłaszanie uwag przez inne państwa, podobnie jak miało to miejsce w przypadku rejestracji oscypka, do którego zastrzeżenia zgłaszała Słowacja. Goszczyński jest jednak optymistą, gdyż nazwa "polska gęś owsiana" nie jest używana nigdzie poza granicami kraju. Cała procedura, według szacunków prezesa KRD, powinna zakończyć się w ciągu około roku.
Uzyskanie unijnego oznaczenia to przede wszystkim ochrona nazwy, która gwarantuje producentom, że ich produkt nie będzie podrabiany i może być wytwarzany wyłącznie zgodnie z określoną specyfikacją (gatunek, sposób chowu i miejsce pochodzenia).
Ponadto produkty z tym certyfikatem otrzymują wsparcie marketingowe ze strony KE, są promowane na misjach handlowych, co podkreśla ich unikalny charakter. Polska ma obecnie około 50 takich produktów, podczas gdy liderami są Włochy i Francja.
Polska gęś jest już ceniona na rynkach międzynarodowych, w tym w Niemczech, Francji, Hongkongu, Austrii, Czechach i Wielkiej Brytanii. Około 70% całej produkcji trafia na eksport - w 2024 roku na 22 tysiące ton produkcji, eksport wyniósł 15 tysięcy ton.
Prezes KRD zaznaczył jednocześnie, że popularność gęsiny w Polsce jest zmienna i zależy w dużej mierze od promocji (np. przez szefów kuchni) oraz zamówień ze strony handlu. Rejestracja "polskiej gęsi owsianej" jako Chronionej Nazwy Geograficznej byłaby nie tylko gwarancją jakości, ale i wielkim wyróżnieniem, które dodatkowo wzmocniłoby jej pozycję na rynkach światowych.
