Od decyzji rządu i KE zależy, ile będziemy płacić za ciepło i prąd
W tym artykule:
Kluczowe regulacje i wyzwania w ciepłownictwie
Jak informuje Marcin Laskowski, wiceprezes zarządu Polskiego Towarzystwa Energetyki Cieplnej (PTEC) i wiceprezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej, trwają prace nad aktualizacją Krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu oraz nad strategią dla ciepłownictwa.
"Z punktu widzenia regulacyjnego są to kluczowe dokumenty, w których jako branża postulujemy ujęcie specyfiki naszego sektora poprzez racjonalne zaadresowanie celów, które branża powinna wykonać w perspektywie następnych lat, realny harmonogram realizacji tych celów, a także określenie narzędzi, które tę politykę energetyczną będą w stanie skutecznie i terminowo realizować" - zaznacza.
Transformacja ciepłownictwa w kierunku technologii bezemisyjnych (np. pompy ciepła, kolektory słoneczne) to ogromne wyzwanie finansowe. Według wyliczeń PTEC, do 2050 roku konieczne będzie zainwestowanie od 300 do 500 miliardów złotych. Z tego powodu branża apeluje o zwiększenie dostępnych funduszy pomocowych, w tym o przedłużenie dostępu do Funduszu Modernizacyjnego po 2030 roku.
Postulaty branży ciepłowniczej
Sektor ciepłowniczy przedstawił szereg postulatów, które mają usprawnić proces transformacji:
- Taryfy i finansowanie: Branża domaga się zmian w taryfikacji, by zwiększyć rentowność sektora. "Regulacje, nad którymi w ostatnich miesiącach się skupiamy, to są kwestie adresowane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie taryfowania ciepła, abyśmy mogli urentownić sektor" - podkreśla Laskowski. Postuluje również pozostawienie odrębnej taryfy dla wysokosprawnej kogeneracji.
- System ETS: Wobec przewidywanego wyczerpania się uprawnień do emisji na rynku pierwotnym po 2030 roku, branża chce, aby "przydział bezpłatnych uprawnień powinien być kontynuowany także po 2030 roku tak, by nie obciążać odbiorców ciepła".
- Nowe technologie: PTEC wnioskuje o stworzenie dodatkowych programów wsparcia dla magazynów ciepła i kotłów elektrodowych oraz kontynuację wsparcia dla kogeneracji. "Chcielibyśmy, żeby [Fundusz Modernizacyjny] był również dostępny dla branży ciepłowniczej po roku 2030" - dodaje wiceprezes PTEC.
- Regulacje UE: Branża będzie "bardzo stanowczo postulować ujęcie specyfiki polskiego sektora ciepłowniczego" w strategii dla ciepłownictwa i chłodnictwa UE, która ma być opublikowana w I kwartale 2026 roku.
Ciepło systemowe w Polsce odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu potrzeb cieplnych. Jego zasięg obejmuje 52,2 proc. gospodarstw domowych, a korzysta z niego blisko 70 proc. mieszkańców miast. Jak wynika z danych URE, dominujący udział w strukturze wykorzystywanych w ciepłownictwie paliw ma węgiel (61,2 proc.), choć udział ten stopniowo maleje. Jednocześnie rośnie udział paliw gazowych, który w 2023 roku osiągnął 13 proc., oraz OZE (14,4 proc.).
Integracja sektorów - korzyści dla odbiorców
W polskim ciepłownictwie kluczową rolę odgrywa kogeneracja, czyli jednoczesna produkcja ciepła i energii elektrycznej, odpowiadająca za około 62% całkowitej produkcji ciepła. Integracja sektora elektroenergetycznego i ciepłownictwa, zwana sector coupling, jest postrzegana jako przyszłość polskiej energetyki.
"Dzisiaj mamy jeden wielki system energetyczny i w zasadzie ciepłownictwo wspomaga elektroenergetykę, a elektroenergetyka wspomaga ciepłownictwo" - mówi Laskowski. Jak zaznacza, dzięki temu "możemy w sposób bardziej efektywny wykorzystywać energię powstającą w tych źródłach, tym samym powinniśmy summa summarum mieć bardziej optymalne i racjonalne ceny energii elektrycznej i ciepła dla odbiorców końcowych".
Komisja Europejska ma rozpocząć w pierwszym kwartale 2026 roku prace nad strategią dla ciepłownictwa i chłodnictwa, a polski rząd również przygotowuje własny, strategiczny dokument. Przedstawiciele branży podkreślają, że te dwie strategie będą miały decydujący wpływ na przyszłość sektora, zwłaszcza w kontekście ogromnych inwestycji, które są niezbędne do 2050 roku. Z tego powodu apelują o zwiększenie wsparcia publicznego dla tego procesu transformacji.