Ogólnopolska akcja policji. Termin nie jest przypadkowy

Po raz pierwszy zastosowano je w samochodach w latach 50. XX wieku. Wcześniej, w latach 20. XX wieku sprawdzały się w samolotach.

W Polsce obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa dla kierowców wprowadzono w 1983 roku, dla pozostałych pasażerów w 1991 roku. I choć od tego momentu mijają już 34 lata, wciąż wiele osób ignoruje ten przepis.

Dlatego, Yanosik wraz z Komendą Główną Policji i Screen Network S.A. apelują „Zapnij pasy – poczuj uścisk bezpieczeństwa” w cyklicznej akcji informacyjno-edukacyjnej. Jej celem jest uświadomienie kierowcom i pasażerom pojazdów, jak ważne jest zapinanie pasów bezpieczeństwa podczas każdej podróży autem.

Akcja „Zapnij pasy – poczuj uścisk bezpieczeństwa” rozpocznie się 27 czerwca i potrwa do 5 września tego roku. Termin nie jest przypadkowy. Rozpoczynają się wakacje, które są jednym z najniebezpieczniejszych okresów na drogach w całym roku. Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji w 2024 roku odnotowało najwięcej wypadków drogowych od maja do października (10 548). Zginęło w nich 1 066 osób, a rannych zostało 14 546.

Akcja „Zapnij pasy – poczuj uścisk bezpieczeństwa” to element kompleksowych działań funkcjonariuszy policji pod hasłem „Bezpieczne wakacje”.

Nie tylko policja będzie czuwać nad podróżującymi w sezonie wakacyjnym. Yanosik, w ramach wspólnych działań, uruchomi w aplikacji specjalny quiz, zawierający pytania z zakresu bezpiecznej jazdy i przepisów ruchu drogowego.

Zapięte pasy bezpieczeństwa zmniejszają ryzyko śmierci lub poważnych obrażeń o około 60% u osób na przednich siedzeniach oraz o 44% u pasażerów na tylnych siedzeniach - informuje raport European Road Safety Observatory (ERSO). Prawidłowo zapięte pasy utrzymują ciało w fotelu w momencie uderzenia pojazdu w przeszkodę, a podczas dachowania zatrzymują je w bezpiecznej pozycji.

ERSO alarmuje, że choć wskaźnik zapinania pasów bezpieczeństwa wśród osób na przednich siedzeniach wynosi ponad 95% w większości krajów Unii Europejskiej, to jest znacznie niższy wśród pasażerów na tylnych siedzeniach i waha się między 70-98%.

A właśnie osoby siedzące na tylnej kanapie bez zapiętych pasów bezpieczeństwa stanowią śmiertelne zagrożenie dla tych, którzy znajdują się z przodu i mają zapięte pasy. W chwili wypadku siła uderzenia sprawi, że staną się one „pociskiem”, co nie tylko zwiększy ryzyko obrażeń u osób z przednich foteli, ale nawet podwoi ryzyko ich śmierci.

ERSO szacuje, że każdego roku w Unii Europejskiej nawet 900 osób mogłoby uniknąć śmierci, gdyby 99% pasażerów zapinało pasy bezpieczeństwa.

Warunkiem prawidłowego działania pasów bezpieczeństwa jest odpowiednie ich ułożenie. Muszą mieć dobraną wysokość, przylegać do ciała i nie mogą być poskręcane. Zwłaszcza przyleganie do ciała jest niezwykle istotne. Luz między ciałem a pasem powoduje, że podczas kolizji czołowej ciało przesuwające się do przodu z ogromną prędkością najpierw uderza w pasy a dopiero potem zostaje przez nie zatrzymane. Takie uderzenie może powodować nawet złamanie żeber albo obrażenia w jamie brzusznej.

Dlatego powszechnie stosuje się obecnie napinacze pasów bezpieczeństwa, które podczas wypadku dociągają pasy do ciała. Muszą działać szybko, więc uruchamiane są pirotechnicznie. Pierwsze napinacze zastosował Mercedes w 1980 r., ale upowszechniły się one dopiero w latach 90. Pasy bezpieczeństwa są sukcesywnie doskonalone, by zapewniały jak najlepszą ochronę. W niektórych rozwiązaniach tuż po zapięciu zaciskają się chwilowo na ciele a potem znowu luzują.

Przygotowane są dzięki temu do odpowiedniego naprężenia podczas wypadku. W najnowszych konstrukcjach pasy w tylnym rzędzie siedzeń mają w najbardziej newralgicznej części (odcinek piersiowy) rodzaj poduszek powietrznych, które zapobiegają obrażeniom powodowanym przez pasy.

W Polsce za brak zapiętych pasów bezpieczeństwa kierowca może otrzymać mandat w wysokości 100 zł oraz 5 punktów karnych.

Karane jest także kierowanie pojazdem, w którym znajdują się pasażerowie z niezapiętymi pasami bezpieczeństwa – za tę praktykę można otrzymać mandat 100 zł i 5 punktów karnych (za jedną osobę) lub 8 punktów karnych (za więcej niż jedną osobę).

Niedozwolone jest także niestosowanie się do przepisów regulujących bezpieczne przewożenie najmłodszych. W takiej sytuacji kierowca otrzyma mandat 300 zł i 5 punktów karnych za jedno dziecko, 10 punktów karnych za dwoje i 15 punktów za więcej niż dwoje.

Jednak najwyższą ceną za niezapięcie pasów bezpieczeństwa może być czyjeś – a nawet własne – życie. Akcja „Zapnij pasy – poczuj uścisk bezpieczeństwa” niesie ważny apel do kierowców i pasażerów, by nie lekceważyć podstawowych zasad bezpieczeństwa i każdą podróż rozpoczynać od zapięcia pasów.