Ogromne pieniądze na transformację Śląska. Była kopalnia, będzie Hub Gamingowo-Technologiczny

W listopadzie 2023 roku projekt "Katowicki Hub Gamingowo – Technologiczny" został wybrany do unijnego dofinansowania. Od tego momentu oczekiwano na tzw. zielone światło z Brukseli dla tej inwestycji. To nadeszło w drugiej połowie czerwca. Komisja Europejska zatwierdziła 192 miliony euro pomocy publicznej z Polski na budowę hubu gamingowo-technologicznego na terenie dawnej kopalni "Wieczorek". Pieniądze będą pochodzić z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Pomoc będzie miała formę bezpośredniej dotacji. Jak podaje PAP, "komisja uznała, że wsparcie jest zgodne z unijnymi zasadami pomocy państwa i spełnia przepisy unijnych traktatów, umożliwiające wspieranie rozwoju niektórych sektorów gospodarki".

- Pomoc jest konieczna i odpowiednia dla realizacji projektu, który przyniesie istotne korzyści społeczno-gospodarcze dla sektora kreatywnego i obszaru sprawiedliwej transformacji w Katowicach - poinformowała Komisja Europejska.

Hub Gamingowo-Technologiczny ma być impulsem do dalszego rozwoju Katowic. Powstanie na terenie po kopalni KWK Wieczorek, gdzie od wielu lat infrastruktura popada w ruinę, ale posiada niezwykły potencjał. W nowoczesnym kompleksie dla szeroko rozumianego sektora IT zaplanowano m.in.: laboratoria, studia nagraniowe, hale i studia produkcyjne oraz przestrzenie coworkingowe.

Realizację zadania podzielono na trzy etapy, a koszt całości przekroczy nawet miliard złotych. Pierwszy zakłada adaptację 8 historycznych budynków kopalni oraz stworzenie pasażu. Łączna powierzchnia użytkowa wyniesie ok. 32 tysięcy metrów kwadratowych, w tym:

• 7,5 tysiąca metrów kwadratowych powierzchni biurowych (open space, coworking, biura),
• 3,5 tysiąca metrów kwadratowych, na które złoży się 69 sal konferencyjnych, również z funkcją centrum edukacyjnego

Dawne przemysłowe hale zamienią się w przestrzeń do rozwijania nowych technologii. Zostaną przystosowane do różnych działalności, od produkcji związanej z nową technologią, aż po miejsca do tworzenia start-up'ów czy wymiany doświadczeń między uczelniami wyższymi a biznesem. Nowe "życie" otrzymają cechownia i łaźnia, maszynownia, sortownia, nadszybie z wieżą wyciągową, warsztaty mechaniczne i kuźnia, stolarnia, lampownia oraz schron (a także nowa łaźnia oraz nowa lampownia nad ul. Szopienicką z lat 70 i 80. XX wieku).

Pod ziemią powstanie pasaż łączący zabudowania po KWK Wieczorek z pozostałymi budynkami tworzącymi Hub, których powstanie zostało zaplanowane w kolejnych etapach. Górny poziom pasażu zaplanowano jako przestrzeń publiczną. Składać się na nią będą miniogrody tematyczne, m.in.: ogród kontemplacyjny, ogród pożytku społecznego, czy ogród wodny.

Do przetargu na pierwszy etap budowy Hubu wpłynęło 8 ofert. Po przeprowadzonych analizach komisja konkursowa w marcu 2025 roku wyłoniła wykonawcę tej inwestycji, czyli firmę STRABAG. Umowa opiewa na 577 mln złotych. Wykonawca ma 32 miesiące na zrealizowanie inwestycji, a to oznacza, że zakończy się ona pod koniec 2028 roku.

Już trwają przygotowania do drugiego etapu realizacji Hubu Gamingowo-Technologicznego.

- Jesteśmy w trakcie analiz dokumentacji technicznej składanej przez architektów. Jeżeli odbierzemy już dokumentację techniczną, to przystąpimy do poszukiwania środków, a później ogłoszenia drugiego etapu, czyli budowy wielofunkcyjnej hali o powierzchni ponad 5 tys. metrów kwadratowych - zapowiadał w marcu 2025 roku Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Dopiero dokumentacja techniczna określi, ile będzie kosztować budowa drugiego etapu, jednak już teraz mówi się o podobnej kwocie, jak w przypadku pierwszego etapu.

Ten etap zakłada wybudowanie konstrukcji zawierającej:

• halę o powierzchni 5 tysięcy metrów kwadratowych, która będzie hybrydą funkcjonalną z dominującą funkcją studiów dla e-sportu, zakładając wykorzystanie obiektu jako studia telewizyjne, hale produkcyjne sensu stricte, magazyny lub laboratoria,
• 5,3 tysiąca metrów kwadratowych części do obsługi produkcji,
• przestrzeń do obsługi 2 000 gości

Projekt Hubu został poszerzony m.in. o kwestie związane z rozwojem Sztucznej Inteligencji. Władze miasta liczą, że uda się do jego realizacji zaangażować rząd, co pozwoli w przyszłości zlokalizowanie tam "superkomputera", z którego mogłyby korzystać np. uczelnie wyższe.

Katowice są jednym z liderem rewitalizacji dawnych zakładów górniczych. Symbolem jest Strefa Kultury na terenach po dawnej kopalni "Katowice". To w sąsiedztwie Spodka. Jeszcze w latach 90. ubiegłego wieku funkcjonowała tam kopalnia, a dziś znajdują się: wielka sala koncertowa Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Muzeum Śląskie, gromadzące swoje zbiory pod ziemią, oraz Międzynarodowe Centrum Kongresowe z zieloną doliną zamiast dachu, w którym odbywają się liczne kongresy (m.in. Europejski Kongres Gospodarczy), konferencje i spotkania nie tylko o charakterze biznesowym. Na miejscu pozostał szyb wyciągowy, którego ma funkcję tarasu widokowego.

W 2026 roku zakończy się wydobycie węgla w innym symbolicznym zakładzie - kopalni "Wujek". To również tereny i infrastruktura niedaleko centrum miasta. Rozciągają się wzdłuż autostrady A4, są dobrze skomunikowane, posiadają dostęp do kolei. Kilkanaście dni temu podpisano list intencyjny, który rozpoczyna współpracę Polskiej Grupy Górniczej, Województwa Śląskiego, Katowic i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii dotyczącą przyszłości terenów pogórniczych kopalni Wujek w Katowicach. To pierwszy krok w kierunku transformacji tego miejsca po zakończeniu wydobycia węgla. Władze Katowic zapowiedziały, że jeszcze w czerwcu zostanie ogłoszony konkurs urbanistyczny.

- W ramach tego konkursu urbanistycznego chcemy osiągnąć trzy cele. Przede wszystkim zdefiniować przyszłe funkcje tego obszaru, czyli co tutaj się będzie działo. Po drugie chcemy, że obojętnie jakie te funkcje by nie były, żeby zostało zagwarantowane poszanowanie dla dziedzictwa kulturowego i historycznego. Mamy tutaj wiele cennych budynków, miejsca, które pamiętają historię, także tę tragiczną. I po trzecie, chcemy, żeby było przystosowane do tego, że zmienia się nasz klimat, że musimy walczyć ze skutkami zmian klimatycznych. Dlatego też chcemy, żeby w tę przestrzeń weszła nowa zieleń, żeby były różnego rodzaju nowoczesne rozwiązania, które sprawią, że będziemy się lepiej adaptować do zmian klimatycznych - podkreślił Maciej Stachura, wiceprezydent Stachura.

Sygnatariusze listu wyznaczą swych ekspertów do wspólnej komisji konkursowej. Przygotowanie spójnej koncepcji może zająć nawet kilka lat.