Pomnik upamiętniający powstańców styczniowych w Szygach zostanie uroczyście odsłonięty 13 lipca

Wydarzenie odbędzie się w niedzielę, 13 lipca 2025 roku o godzinie 14.00, na placu przy nowo powstałym pomniku bitwy pod Szygami, zlokalizowanym przy drodze prowadzącej z Szyg do Załęża.

To ważny moment dla lokalnej społeczności oraz wszystkich, którym bliska jest pamięć o bohaterach walk o niepodległość Polski.

W programie uroczystości:

• msza święta polowa w intencji poległych,
• ceremonia odsłonięcia i poświęcenia pomnika,
• Apel Pamięci,
• wystąpienia zaproszonych gości,
• złożenie kwiatów i zapalenie zniczy,
• program artystyczny.

Pomnik został wzniesiony w miejscu, gdzie 16 lipca 1863 roku rozegrała się bitwa pod Szygami. W starciu z rosyjskim zaborcą zginęło około 80 powstańców. W latach 60. XX wieku znajdował się tam jeszcze fragment dębowego krzyża wystawionego przez miejscowego proboszcza przed 1905 rokiem, upamiętniający to wydarzenie.

Odsłonięcia pomnika dokonają potomkowie poległych powstańców: Marek Klat, Maria Magdalena Trzaskowska z Marchwickich oraz Bogumił Okrągliński, potomek Teofili i Onufrego Anfulskich. 

Pomysł zbudowania pomnika zrodził się w lipcu 2023 roku. W 2024 roku, z inicjatywy grupy miłośników lokalnej historii związanej z gminą Różan, powołano Społeczny Komitet Budowy Pomnika. Od 16 czerwca 2024 roku trwały intensywne prace zmierzające do powstania obelisku. Inicjatywa obejmowała m.in. pozyskanie nieruchomości, budowę pomnika z tablicą o wadze 5 ton, wykonanie utwardzonego placu oraz tablicy opisującej szczegóły bitwy pod Szygami.

Społeczny komitet budowy pomnika przypomina historię tego miejsca.

Do bitwy pod Szygami doszło 16 lipca 1863 r. Była jedną z największą z bitew stoczonych w czasie Powstania Styczniowego na Ziemi Różańskiej. W bitwie pod Szygami brało udział ok. 500 powstańców, którymi dowodził kapitan Trąmpczyński. Przewaga liczebna i w uzbrojeniu wojsk rosyjskich doprowadziła do przegranej zgrupowania powstańczego.

W bitwie zginęło ok. 80 powstańców, a drugie tyle zostało rannych.

W bitwie pod Szygami walczył Jan Bojarski, pochodzący ze wsi Chodkowo-Kuchny. Za udział w powstaniu został aresztowany i skazany na karę dziesięciu lat katorgi. Przeżył tę okrutną karę i wrócił do Polski. Mieszkał w Łasi, gdzie zmarł w wieku 90 lat w 1933 r. W 1930 r w wolnej Polsce, ppor. Jan Bojarski został uhonorowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego wysokim odznaczeniem państwowym - Krzyżem Niepodległości z Mieczami.

Do zgrupowania powstańczego maszerującego przed bitwą w stronę Różana dołączyli czynni powstańcy z terenów obecnej gminy Różan i przyległych do niej wiosek:

• z Różana - Ludwik i Franciszka Kowalscy, Stanisław Kurowski, Konstanty Magnuszewski, Paweł Małkiewicz, Grzegorz Matczyński, Michał Nalewajski, Aleksander Olendzki, Eliasz Prześnicki, Piotr Tygielski, Franciszek Trojanowski, Konstanty Zygmuntowicz, Zurin Abram Gaworczyk, Moszek i Rachela Gert
• z Załęża Wielkiego - Piotr Dawidko, Stanisław Klimczak, Konstanty Orłowski, Wincenty Targoński
• Z Prycanowa - Kazimierz Tryppenbach i Władysław Tryppenbach
• z Chrzczonek - Józef Zawadzki
• z Załuzia - Paweł Wiśniewski i Józef Dąbrowski
• z Pruszk - Antoni Pruszkowski
• z Łasiewit - Andrzej Napiórkowski
• z Chrzczon - Antoni i Aleksander Dzwonkowscy i Jan Ponikiewski
• z Chrzanowa - Mateusz Borucki
• z Napiórk - Jan Dudziński i Jan Głażewski.
• z Małk - Stanisław Olszewski
• z Dzbądza - Antoni Zadziński
• z Młynarzy - Adam Maniński (Mamiński)
• z Chełst - Stanisław Chełstowski i Paweł Gołębiewski
• z Kruszewa - Onufry i Teofila Anfulscy.