Była mistrzynią sarkazmu. Przez całe życie walczyła o prawa kobiet

Dorothy Parker znana była z mistrzowskich ripost, ironii i poezji, która bawiła, ale też przejmowała publiczność. Pracowała w redakcjach "Vanity Fair" i "The New Yorker", a jej felietony czytały tysiące nowojorczyków.

Dorothy Parker Dorothy Parker
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons
Przez Wieki

Dzieciństwo i młodość

Dorothy Rothschild przyszła na świat 22 sierpnia 1893 roku na Manhattanie w zamożnej żydowsko-protestanckiej rodzinie. Jej dzieciństwo upłynęło w otoczeniu nowojorskiej elegancji, lecz straciła matkę w wieku pięciu lat.

Uczęszczała do prywatnych szkół katolickich i po śmierci ojca samodzielnie rozpoczęła dorosłe życie. Parker pracowała jako nauczycielka gry na fortepianie, zanim podjęła studia w zakresie literatury i zaczęła publikować w prestiżowych magazynach.

Jej pierwszy wiersz, zatytułowany "Any Porch", ukazał się w "Vanity Fair" w 1914 roku. W 1917 roku objęła stanowisko recenzentki teatralnej w tej samej redakcji, gdzie słynęła z ciętego humoru i nowatorskiego stylu. Redakcja "Vanity Fair" pozwoliła jej wejść do kręgu najbardziej prestiżowych środowisk literackich Nowego Jorku w latach 20. XX wieku.

Literacka rewolucja

W latach dwudziestych Parker była kluczową postacią Algonquin Round Table, nieformalnej grupy pisarzy, dziennikarzy i satyryków. Spotykali się w salonie hotelu Algonquin przy West 44th Street w Nowym Jorku, gdzie każdego dnia dyskutowali o sztuce, polityce i nowościach literackich. Parker szybko zdobyła sławę wśród rówieśników dzięki szybkim ripostom i dowcipnym felietonom.

Jej wiersze pojawiały się w "The New Yorker", gdzie była jedną z pierwszych współpracowniczek magazynu. Tworzyła krótkie formy poetyckie na temat samotności, ironii międzyludzkich relacji oraz nowojorskiej codzienności.

W tym czasie napisała tomik "Enough Rope" (1926), który natychmiast zdobył uznanie krytyków i czytelników. Przekaz jej tekstów był bezkompromisowy – stawiała pytania o rolę kobiet, zgłębiała temat samotności i rozczarowań.

Kariera w Hollywood i działalność polityczna

Dorothy Parker przeniosła się w latach trzydziestych do Hollywood, gdzie pisała scenariusze dla przemysłu filmowego. Współtworzyła scenariusz do filmu "A Star Is Born" (1937), za który otrzymała nominację do Oscara. Parker angażowała się w działalność na rzecz praw obywatelskich i była aktywna w związkach zawodowych scenarzystów.

Jej twórczość w Hollywood zbiegła się z okresem wielkich zmian społecznych w Stanach Zjednoczonych. Była zwolenniczką lewicowych ideałów, angażowała się w walkę o prawa kobiet, stawała po stronie robotników i społeczności marginalizowanych. Słynęła z wyrazistego charakteru i nie bała się wyrażać własnych przekonań, nawet jeśli narażało ją to na ataki ze strony przeciwników politycznych.

Parker pozostawała w Hollywood do lat pięćdziesiątych, po czym powróciła do Nowego Jorku. W kolejnych latach publikowała pojedyncze felietony, wiersze i recenzje, choć jej twórczość przyćmiły nowe literackie tendencje. Do końca życia była autorytetem dla młodych pisarzy, którzy szukali własnego głosu w amerykańskiej literaturze.

Śmierć, testament i legenda

Dorothy Parker zmarła w Nowym Jorku 7 czerwca 1967 roku w wieku siedemdziesięciu trzech lat. Nie posiadała potomków, a jej testament przekazał majątek na rzecz organizacji NAACP walczącej o prawa obywatelskie czarnoskórych Amerykanów.

Jej prochy początkowo przechowywano w biurze adwokata, by w 1988 roku przenieść je do nowojorskiego ogrodu NAACP.

Parker zyskała pośmiertnie miano mistrzyni ironii i ciętego dowcipu. Jej teksty wciąż pojawiają się w antologiach współczesnej poezji, a styl uznaje się za źródło inspiracji dla kolejnych pokoleń twórców. Biografie, filmy dokumentalne i prace naukowe badają wpływ Parker na rozwój amerykańskiej literatury, kabaretu i publicystyki.

Wybrane dla Ciebie

Łódź: Samochód osobowy zderzył się z autobusem MPK. Są ranni
Łódź: Samochód osobowy zderzył się z autobusem MPK. Są ranni
Kasztany wracają do skupów. To łatwy sposób na jesienny zarobek
Kasztany wracają do skupów. To łatwy sposób na jesienny zarobek
Silnik Kingdom Come: Deliverance 2 nie był stworzony dla HDR. Twórcy KCD2 musieli przerobić niemal całą grę dla tej jednej funkcji
Silnik Kingdom Come: Deliverance 2 nie był stworzony dla HDR. Twórcy KCD2 musieli przerobić niemal całą grę dla tej jednej funkcji
Koniec lata pod znakiem komarów. Małe i uparte owady atakują przez cały dzień, nawet w samo południe
Koniec lata pod znakiem komarów. Małe i uparte owady atakują przez cały dzień, nawet w samo południe
Rower w pociągu za symboliczną opłatę. PKP Intercity zachęca
Rower w pociągu za symboliczną opłatę. PKP Intercity zachęca
Ruda Śląska: Jest pierwszy kompromis w sprawie podwyżek za ogrzewanie. Nowa taryfa od października. A bon ciepłowniczy?
Ruda Śląska: Jest pierwszy kompromis w sprawie podwyżek za ogrzewanie. Nowa taryfa od października. A bon ciepłowniczy?
Najpiękniejsze familoki na Śląsku. Osiedla robotnicze zachwycają
Najpiękniejsze familoki na Śląsku. Osiedla robotnicze zachwycają
Lublin: Kunickiego idzie do remontu. Trzeba uważać na utrudnienia
Lublin: Kunickiego idzie do remontu. Trzeba uważać na utrudnienia
Wrocław: SOS Wrocław chce odwołać Jacka Sutryka, a także radę miejską
Wrocław: SOS Wrocław chce odwołać Jacka Sutryka, a także radę miejską
Meteorolodzy: tegoroczne lato było najgorętsze w historii pomiarów
Meteorolodzy: tegoroczne lato było najgorętsze w historii pomiarów
Lubuskie: Tanie nieruchomości. Na sprzedaż mieszkania, działki i lokale usługowe. Sprawdź te oferty
Lubuskie: Tanie nieruchomości. Na sprzedaż mieszkania, działki i lokale usługowe. Sprawdź te oferty
Gorzów: Będzie pięć pociągów InterCity do Poznania. Jaki ma być ich rozkład jazdy?
Gorzów: Będzie pięć pociągów InterCity do Poznania. Jaki ma być ich rozkład jazdy?