Rolnicy ryzykują kary. Mapy zmieniają się w trakcie naboru
Uchybienia prowadzą do sankcji
W piśmie do Stefana Krajewskiego izby zwróciły uwagę, że Maksymalny Kwalifikowany Obszar może się zmieniać w zależności od aktualizacji map. Jest to istotne szczególnie w trakcie wnioskowania o dopłaty bezpośrednie. Dochodzi do sytuacji, gdzie rolnik składa wniosek zgodnie ze stanem na dzień wypełniania, potem wychodzą błędy, których nie każdy jest świadomy. W zakresie zobowiązań rolno-środowiskowych i ekologicznych, gdzie trzeba spełnić konkretne wymogi, takie nieświadome zmiany mogą prowadzić do sankcji.
Rolnicy - pomimo rzetelnej realizacji wymogów - są obciążani nieproporcjonalnie wysokimi karami finansowymi, nierzadko za drobne uchybienia lub okoliczności niezależne od nich - czytamy.
Boli od samego patrzenia. Rower aż wyrzuciło w powietrze
Tu rozwiązaniem mogłoby być aktualizowanie map przed kampanią dopłat bezpośrednich, dzięki czemu rolnicy wiedzieliby, jaka powierzchnia jest wyliczana, bez późniejszych zmian, o których czasem nie mają pojęcia.
Resort odnosi się do apelu rolników
W odpowiedzi resort przypomniał, że aktualizacja informacji dotyczących działek referencyjnych jest wymogiem unijnym. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ma obowiązek utrzymywać świeżość danych i wykorzystywać wszystkie dostępne materiały źródłowe stanowiące podstawę ich modyfikacji.
Źródłem zmian danych LPIS są między innymi: informacje o zmianach w sposobie użytkowania gruntu zasygnalizowane przez rolnika, nowe ortofotomapy przedstawiające zmiany użytkowania gruntu, informacje pochodzące z wyników kontroli - wskazało ministerstwo.
We wniosku rolnik podaje dane, które pozwalają zidentyfikować jego działki, tj. powierzchnię, położenie i użytkowanie. Jeśli występują zmiany, które mogłyby wpłynąć na kwalifikowalność pomocy, należy je zgłosić. W przypadku poprawek dla działek referencyjnych, trzeba podać aktualną powierzchnię każdej z działek rolnych, niekiedy wskazać w aplikacji nowy obrys czy przebieg granic.
Rolnik ma zatem możliwość "zanegowania" wyznaczonych przez ARiMR zasięgów działek rolnych w ramach poszczególnych działek referencyjnych, jeżeli uzna, że nie znajduje on potwierdzenia na podstawie aktualnego stanu faktycznego - czytamy w stanowisku resortu.
Sankcje w zakresie płatności wieloletnich
Takie rozwiązanie jest szczególnie istotne przy zobowiązaniach wieloletnich, jak interwencje rolno-środowiskowe i ekologiczne. Tam kluczowy jest maksymalny kwalifikujący się obszar, więc Agencja ma obowiązek wyjaśnić sprawę.
W przypadku zobowiązań wieloletnich, zmniejszenie powierzchni zobowiązania przykładowo w piątym roku jego realizacji, powoduje utratę osiągniętego w poprzednich czterech latach zobowiązania efektu środowiskowego na powierzchni, na której zobowiązanie było realizowane, a w piątym roku już nie jest. Tym samym stosowana w takich przypadkach kara jest nakładana proporcjonalnie z uwzględnieniem płatności, które zostały przyznane do tej powierzchni we wszystkich latach poprzedzających rok, w którym nastąpiło zmniejszenie powierzchni zobowiązania - przypomniano.
Od 2020 roku proces identyfikacji zmian został zautomatyzowany. W ARiMR pracownicy starają się także, by zmiany granic działek referencyjnych w LPIS wprowadzać jeszcze przed rozpoczęciem etapu składania wniosków.
Jeśli zdarzy się przypadek wymagający aktualizacji LPIS (np. wynikający ze scalania działek) w trakcie kampanii składania wniosków, Agencja stara się podjąć taką decyzję, która będzie korzystniejsza dla rolnika, w tym może podjąć decyzję o przesunięciu aktualizacji na kolejną kampanię, tak aby uniknąć komplikacji i zapewnić większą stabilność danych - wskazało MRiRW.