Rzeszów: Konserwator zapowiada nakaz remontu Pomnika Czynu Rewolucyjnego
Pomnik Czynu Walk Rewolucyjnych w Rzeszowie.
Tematem piątkowej debaty był Pomnik Czynu Rewolucyjnego, a dokładniej jego przyszłość, po tym, jak został on już prawomocnie uznany za zabytek. Wzięli w niej udział m.in. Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa oraz Adam Sapeta, podkarpacki wojewódzki konserwator zabytków.
Nie da się ukryć, że pomnik wymaga poważnego remontu. Obecnie stoi on na działce należącej do Stowarzyszenia dla Rodzin Żołnierzy Niezłomnych Podkarpacia. Otrzymało ją od zakonu bernardynów. Choć o pomnik starał się także prezydent Rzeszowa.
Agnieszka Żulewska o swoich rolach i serialu "Na Wspólnej". Jest szansa, że do niego powróci?
- Ojcowie Bernardyni oszukali rzeszowian i przekazali pomnik w ręce osób, które są nieodpowiedzialne - ocenił Konrad Fijołek.
Przypomniał, że po tej decyzji, wymówił umowę, w której miasto dbało o porządek w ogrodach bernardyńskich. Teraz popadają one w ruinę.
- Wydłubane kostki, rzadko kiedy jest skoszone, na zimę jest zamykane - wymienia prezydent. - Wypadałoby zapytać, dlaczego zakonnicy o ogrody nie dają. I ja takie zapytanie przygotowuję - deklarował Konrad Fijołek, sugerując, że zakonnikom "szkoda pieniędzy".
Prezydent zamierza wywłaszczyć pomnik
Beata Kuman, historyczka sztuki z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, powołując się na ustawę o ochronie i opiece nad zabytkami, która w nakłada na organy administracji publicznej obowiązek działań m.in. udaremniających niszczenie (...) zabytku, zapytała prezydenta, czy zamierza skorzystać z tego prawa.
- Podejmiemy też działania wywłaszczeniowe wobec stowarzyszenia, które jest właścicielem działki, na jakiej stoi pomnik - odparł Konrad Fijołek.
Jak precyzuje Marzena Kłeczek-Krawiec, rzeczniczka prezydenta decyzja ta spowodowana jest pogarszającym się stanem technicznym monumentu.
- Gmina Miasto Rzeszów wystąpi do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o przygotowanie wniosku do starosty, wszczynającego postępowanie wywłaszczeniowe - przekazuje. - Postępowanie wywłaszczeniowe prowadzone będzie w oparciu o ustawę o gospodarce nieruchomościami - dodaje.
Konserwator: nakaz już w tym roku
Adam Sapeta przyznał, że sprawa rzeszowskiego pomnika nie była prosta. Przy wpisie młodych obiektów, a pomnik ma ok. 50 lat, ścierają się poglądy, czy to już zabytek, czy jeszcze nie.
Konserwator uważa, że pomnikiem jednak powinien się zająć samorząd.
- A nie jakieś stowarzyszenie, które ani nie ma funduszy, ani nie chce zadbać o ten obiekt - powiedział, dając do zrozumienia, że sprzyja działaniom prezydenta.
Sam zamierza wydać nakaz dla obecnego właściciela zadbania o pomnik. Nie będzie z tym zwlekać i zrobi to jeszcze w tym roku.
- Jeśli stowarzyszenie pomnika nie wyremontuje, to można je ukarać, nakładając różne sankcje - podkreśla Adam Sapeta. - To też jest droga do tego, aby stwierdził on, że może się nie opłaca być właścicielem tego obiektu... - sugeruje wojewódzki konserwator zabytków.
Prezydent apeluje: Marcinie, spotkajmy się...
Podczas debaty, Konrad Fijołek postanowił zaapelować do Marcina Maruszaka, prezesa Stowarzyszenia Dla Rodzin Żołnierzy Wyklętych, z którym to studiował.
- Zwracam się do Marcina, żeby posłuchał rzeszowian i (...) po prostu oddał nam pomnik. A ja obiecuję Marcinowi też jakieś podziękowanie - przekazał. - Jeśli ma czas na tą refleksję, to bardzo chętnie się z nim spotkam. Ustalę warunki i dobrowolnie przejmiemy pomnik. Po co ma on być przedmiotem działań, które narażą go na problemy finansowe? - dodał.
Prezydent zaskoczył też drugim apelem, skierowanym do Ojców Bernardynów.
- Nigdy nie jest za późno, aby władze zakonne cofnęły darowiznę - powiedział prezydent. - Bo ja nie cofnę się ani pół kroku, aby ustąpić i tego pomnika nie odzyskać - deklarował publicznie Konrad Fijołek.
Byliśmy pod ogromną presją
Bartosz Podubny, z-ca wojewódzkiego konserwatora zabytków z rzeszowskiej delegatury w Rzeszowie przekazał, że podczas procedury wpisania pomnika do rejestru, jego urząd został poddany "bardzo nieeleganckiej presji" ze strony aktywistów.
- Byliśmy krytykowani za przewlekłość procedury, a ja byłem poddawany wnioskom o zwolnienie mnie ze stanowiska - przekazał.
Finalnie to jego decyzją pomnik znalazł się w rejestrze. Podubny zwracał uwagę, że podczas rozpatrywania odwołania, które zostało wniesionego przez właściciela pomnika, ministerstwo nie znalazło nawet najdrobniejszego błędu.
- Działaliśmy pod ogromną presją społeczną, ale zgodnie z przepisami - zaznaczył. - Gdybyśmy wpisali obiekt, który nie wzbudzałby kontrowersji, nie podchodziłby, przynajmniej teoretycznie według niektórych, pod ustawę dot. dekomunizacyjną, ta sprawa byłaby inaczej prowadzona - tłumaczył się Bartosz Podubny.
Na te zarzuty odpowiedział Bartłomiej Gancarczyk, wiceprezes Fundacjo Rzeszowskiej. To ona złożyła wniosek w 2018 roku i wpisanie pomnika do rejestru zabytków.
- Jako aktywista mam prawo mieć emocjonalny stosunek do sprawy. Oczekujemy, żeby osoby pracujące za pieniądze społeczeństwa, będą reprezentowały najwyższe standardy - odparł.
