Rzeszów: Program obchodów rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

W ramach obchodów 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 2025 r. w Rzeszowie przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu „Rzeszów” odbędą się uroczystości oraz koncert patriotyczny, na które zapraszają dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, prezydent Miasta Rzeszowa, dowódca 21. Brygady Strzelców Podhalańskich, dowódca 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, Światowy Związek Żołnierzy AK Okręg Podkarpacki.

• godz. 12:00 – Msza święta w Kościele pw. Św. Krzyża przy ul. 3 Maja w intencji Powstańców Warszawskich oraz ludności cywilnej Warszawy
• godz. 16:40 – Wystawienie posterunku honorowego Wojska Polskiego przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu „Rzeszów”
• godz. 17:00 – rozpoczęcie oficjalnych uroczystości rocznicowych
• syrena alarmowa
• podniesienie Flagi Państwowej na maszt
• odegranie Hymnu Państwowego
• przemówienia okolicznościowe
• modlitwa w intencji poległych i pomordowanych Powstańców Warszawskich
• Apel Pamięci
• salwa honorowa
• składanie wieńców i wiązanek kwiatów
• odegranie sygnału „Cisza”
• odegranie Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego
• godz. 18:00 – Koncert w wykonaniu Polskiego Związku Chórów i Orkiestr Oddział w Rzeszowie oraz śpiewanie piosenek powstańczych i nie tylko z udziałem połączonych chórów, orkiestry i solistów, pod kierownictwem Anny Marek - Kamińskiej na placu przed Fontanną Multimedialną. 

• Orkiestra: ArtEnsemble Resovia
• Chóry: Chór Służb Mundurowych z Rzeszowa, Chór Męski Gloria z Wysokiej Głogowskiej, Chór Resonantae z Bratkowic, Zespół Wokalny Unanime
• Soliści: Anna Maria Balawender, Karolina Pukowiec, Jakub Pięta, Paweł Jędrzejowski
• Dyrygent: Anna Marek-Kamińska
• Kompozycje i aranżacje: Dominik Lasota
• Prowadzenie koncertu: Dariusz Iwaneczko
  
  W programie utwory:
• Warszawianka
• Serce w plecaku
• Marsz Mokotowa
• Pałacyk Michla
• Żołnierski Szlak
• Deszcz, jesienny deszcz
• Hej, chłopcy, bagnet na broń
• Marsz Pierwszej Dywizji 
• Czerwone Maki
• Dziś idę walczyć – Mamo
• Mała dziewczynko z AK
• Modlitwa obozowa
• Warszawskie dzieci

Współorganizatorami koncertu są: Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Rzeszowie i Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie.

Powstanie Warszawskie, rozpoczęte 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00 na rozkaz gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora”, miało na celu wyzwolenie Warszawy spod niemieckiej okupacji przed przybyciem Armii Czerwonej. Planowane na kilka dni, zakończyło się 3 października po 63 dniach walki, podczas których zginęło od 16 do 18 tys. żołnierzy Armii Krajowej oraz od 150 do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.

Pomimo militarnej klęski, powstanie miało ogromne znaczenie polityczne, symbolizując dążenie Polaków do niepodległości. W dniu wybuchu powstania Armia Krajowa w Warszawie liczyła ponad 40 tys. żołnierzy, jednak do walki przystąpiło tylko 25 do 37 tys. osób. Wśród uczestników było wiele kobiet, które pełniły różnorodne role, a także najmłodszy powstaniec, mający 10 lat.

Powstańcy, głównie żołnierze AK, walczyli w cywilnych ubraniach, a ich uzbrojenie było skromne – do dyspozycji mieli jedynie kilka tysięcy jednostek broni. Mimo trudności, w powstaniu wzięło udział 48 183 zidentyfikowanych żołnierzy, a 65% powstańców miało poniżej 25 lat.

Pochodzący z Podkarpacia /Pstrągowa/ Pułkownik Kazimierz Iranek- Osmecki, szef Oddziału II Komendy Głównej AK, podkreślał, że doświadczenie pięcioletniej okupacji w Warszawie było kluczowe dla zrozumienia emocji i potrzeb mieszkańców oraz żołnierzy. Opisał, jak codzienne życie w cieniu terroru, widok znikających przyjaciół oraz tragiczne egzekucje, które stawały się na porządku dziennym, kształtowały ich determinację do podjęcia walki. Wskazywał na ból i cierpienie, które towarzyszyły tym doświadczeniom oraz na konieczność działania w obliczu opresji.

Chwała bohaterom!