Śląski odcinek autostrady A1 nareszcie będzie płaski jak stół? Padł konkretny termin

Wszystko wskazuje na to, że po wielu latach skończy się koszmar kierowców poruszających się 16-kilometrowym odcinkiem autostrady A1 między Pyrzowicami a Piekarami Śląskimi. Na 10 października planowane jest ogłoszenie przetargu na remont najbardziej zniszczonego fragmentu tej drogi.

- Wartość tego kontraktu szacowana jest na około 80 milionów złotych. Całość prac została podzielona na 12 odcinków, które będą uruchamiane sukcesywnie, tak aby w krótkim czasie dostosować drogę do standardów autostrady. Obecnie obowiązuje tam ograniczenie prędkości do 50-60 km/h, podczas gdy docelowo powinna ona wynosić 140 km/h - powiedział w "Protokole Rozbieżności" Przemysław Koperski, wiceminister infrastruktury.

Jak na początku bieżącego roku zapewniał sekretarz stanu Stanisław Bukowiec, remont odcinka będzie rozłożony w czasie w ramach wstępnie określonych trzynastu zadań. Przyjęta w programach naprawczych technologia naprawy autostrady A1 zakłada wymianę istniejącej konstrukcji nawierzchni w całości oraz zastosowanie rozwiązań mających na celu uszczelnienie korpusu drogowego, aby ograniczyć możliwość dopływu wody do warstw nasypowych i wykopowych.

Naprawa ma również obejmować wykonanie robót towarzyszących polegających na odtworzeniu lub odbudowie odwodnienia wgłębnego, krawężników, korytek, wpustów, odtworzenie oznakowania oraz elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego. Roboty mostowe mają z kolei objąć sześć obiektów inżynierskich oraz dziewięć przepustów. To kiedy faktycznie ruszą prace, będzie znane po rozstrzygnięciu postępowania przetargowego.

Od wielu lat zarządca tej trasy, czyli katowicki oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, zmaga się z problemem nierówności na odcinku drogi. Początkowo ich usunięciem zajmował się wykonawca w ramach prac gwarancyjnych, ale niestety nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów. Kolejne próby frezowania i naprawy nawierzchni również okazały się bezskuteczne, a nierówności wciąż wracały. Budowa tego odcinka autostrady A1 rozpoczęła się w 2009 roku, a kierowcy z nowej trasy skorzystali w czerwcu 2012 roku.

Przyczynę tych problemów zdiagnozowano już wiele lat temu. Okazało się, że problemem jest chemicznie aktywny żużel, który użyto podczas budowy autostrady. Mimo że dostawca materiału dysponował dokumentacją potwierdzającą jego parametry i jakość, rzeczywistość okazała się inna. Żużel pod wpływem wilgoci pęczniał, co prowadziło do wysadzania kolejnych fragmentów asfaltowej nawierzchni. W efekcie powstały nieregularne fałdy, które kierowcy szybko nazwali "pralką" oraz "falami Dunaju". GDDKiA nieustannie prowadziła dochodzenie w tej sprawie, starając się znaleźć skuteczne rozwiązanie.

- Jeszcze w okresie gwarancyjnym na nawierzchni drogi pojawiły się nierówności, które na bieżąco zgłaszaliśmy do usunięcia wykonawcy. Pomimo podjętych działań powstawały kolejne nierówności. Zleciliśmy przeprowadzenie ekspertyzy w zakresie materiałów zastosowanych do podbudowy. Mając jej wyniki możemy przystąpić do dalszych działań - tłumaczono w 2019 roku w GDDKiA.

Zastosowane w konstrukcji autostrady materiały spełniały wymagania projektowe i kontraktowe, na podstawie których budowano autostradę. Zdaniem GDDKiA, fakt ten potwierdzają dokumenty przedstawione przez wykonawcę. Po oddaniu do użytkowania tego odcinka, materiał zastosowany w podbudowie autostrady zaczął przejawiać cechy wysadzinowe, co jest przyczyną obecnego stanu nawierzchni jezdni.

- Żużle zastosowane w podbudowie w kontakcie z wilgocią zaczęły pęcznieć. Aktywność chemiczna dobiegła końca i nie obserwujemy już nowych nierówności na autostradzie. To umożliwia nam planowanie prac remontowych, które zapewnią długotrwały efekt - podawała wówczas GDDKiA.

Zdaniem zarządcy drogi, do tego należy dołożyć również położenie odcinka autostrady A1.

- Ten odcinek A1 przebiega przez teren Górnego Śląska, którego budowa geologiczna, cechująca się złożoną tektoniką oraz eksploatacją górniczą, dodatkowo przekłada się na stan dróg. Powierzchnia terenu nieustannie jest narażona na powstawanie nierówności i jest to charakterystyczne dla tego regionu, w odróżnieniu od pozostałej części kraju, gdzie tego typu zjawiska nie występują - informuje katowicka GDDKiA.

Zdaniem zarządcy drogi, na etapie projektowania i budowy drogi nie można było przewidzieć wysadzinowego charakteru jednego z materiałów wbudowanych w podbudowę autostrady. Zastosowane materiały do budowy drogi, a także technologia wykonania robót, były zgodne z dokumentacja projektową.

Do czasu wykonania docelowych robót naprawczych w dalszym ciągu mają być podejmowane doraźne działania mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa ruchu na uszkodzonym odcinku autostrady. To chociażby cząstkowe remonty i wprowadzenie dalszych, lokalnych ograniczeń prędkości. Ministerstwo nie przewidziało jednak szerokiego badania o charakterze profilaktycznym innych odcinków dróg pod kątem możliwości wystąpienia deformacji podobnych jak w przypadku omawianego odcinka autostrady A1.