Świętochłowice: Przed bramą byłego obozu Zgoda złożono kwiaty
Pojęcie Tragedii Górnośląskiej pojawiło się w przestrzeni publicznej kilkanaście lat temu. Terminem tym określa się wydarzenia związane z wkroczeniem armii sowieckiej na Górny Śląsk w styczniu 1945 r. Towarzyszyły mu morderstwa, rabunki i gwałty, a także wysiedlenia oraz wywózki mężczyzn do przymusowej pracy w kopalniach Związku Radzieckiego.
Wstydliwy zakątek w polskim mieście. Zdjęli szpecące ogrodzenie, a tam niespodzianka
Obóz w Świętochłowicach-Zgodzie
Jednym z symboli Tragedii Górnośląskiej jest obóz w dzielnicy Świętochłowic - Zgodzie. Od 1943 roku był on filią hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Działał do grudnia 1944 roku. Otwarto go ponownie w 1945 r., gdy sowieccy żołnierze wkroczyli na Górny Śląsk. Trafiali tam m.in. Ślązacy podejrzewani o wrogi stosunek do władzy i współpracę z Niemcami. Osadzane tam osoby nazywano "zbrodniarzami faszystowsko-hitlerowskimi".
- Od lutego do listopada 1945 r., gdy obóz służył polskiemu komunistycznemu Urzędowi Bezpieczeństwa Publicznego, przeszło przez niego ok. 6 tys. osób. Panowały w nim straszliwe warunki bytowe i sanitarne. Osadzeni byli wyjątkowo okrutnie traktowani przez władze obozowe. Bicie, znęcanie się, wymyślne tortury były tu na porządku dziennym - mówi dr Dariusz Węgrzyn, historyk ze Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. - Udokumentowano tu 1864 zgony, szacuje się, że mogło ich być ponad 2,5 tysiąca.
Obóz w Zgodzie jest najbardziej znanym i krwawym symbolem Tragedii Górnośląskiej. Często wymieniany jest obok dwóch kolejnych; w Mysłowicach i Łambinowicach. Tylko w tych trzech miejscach śmierć poniosło około 6 tys. osób.
Rok 2025 był Rokiem Tragedii Górnośląskiej
Na mocy uchwał przyjętych przez Sejm i Senat RP rok 2025 ustanowiony został Rokiem Tragedii Górnośląskiej. Od stycznia do listopada w wielu miejscowościach regionu miały miejsce wydarzenia nawiązujące do 80 rocznicy Tragedii Górnośląskiej. Dziś w Świętochłowicach uroczyście zakończono te obchody.
- Zakończenie obchodów wieńczy Rok Tragedii Górnośląskiej - czas, w którym jako wspólnota pochyliliśmy się nad pamięcią o 1945 roku, angażując kolejne pokolenia, instytucje kultury i środowisko naukowe we współtworzenie przestrzeni refleksji i zrozumienia - mówił dziś Daniel Berger, prezydent Świętochłowic.
Symboliczne złożenie kwiatów przed bramą obozu Zgoda poprzedził blok edukacyjno-historyczny jaki miał dziś miejsce w Centrum Kultury Śląskiej w Świętochłowicach. W jego trakcie można było wysłuchać wykładów na temat wydarzeń jakie miały miejsce na terenie miasta w trakcie wojny i tuż po jej zakończeniu a także obejrzeć filmy dokumentalne o obozie