Szykują się zmiany w prywatnych szkołach. Rodzice i uczniowie zyskają

Projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe wprowadza szereg zmian dotyczących przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych. Nowe przepisy mają uporządkować procedury i zapewnić większą stabilność w systemie edukacji niepublicznej.

Nowelizacja przewiduje, że każda osoba lub podmiot zakładający szkołę niepubliczną będzie musiał spełnić dodatkowe wymogi już na etapie wpisu do ewidencji. Dotyczy to m.in. wykazania prawa do korzystania z lokalu, w którym będzie prowadzona szkoła – i to przez okres odpowiadający co najmniej połowie cyklu kształcenia. Potrzebne będą też aktualne opinie sanepidu i straży pożarnej, wydane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed zgłoszeniem szkoły.

Wprowadzony zostanie także obowiązek ustalonych terminów zgłoszeń – niepubliczne szkoły i przedszkola będą mogły rozpocząć działalność co do zasady od 1 września danego roku, a w szczególnych przypadkach od 1 lutego roku następnego (pod warunkiem wcześniejszego zgłoszenia do 31 października).

Projekt ujednolica przepisy: tak jak w przypadku szkół niepublicznych, również przedszkola niepubliczne będą musiały uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty. Zmianie ulegnie także tryb wykreślania szkół z ewidencji – samorząd będzie mógł to zrobić, jeśli szkoła nie zrealizuje obowiązku aktualizacji danych, albo gdy inspektor sanitarny lub straż pożarna stwierdzą rażące uchybienia w warunkach lokalowych.

Wprowadzono również przepis porządkujący sytuacje losowe – np. śmierć osoby fizycznej prowadzącej szkołę. W takich przypadkach obowiązkowe stanie się wskazanie w statucie osoby lub podmiotu, który przejmie prowadzenie szkoły. Ma to zapewnić ciągłość kształcenia.

Projekt wprowadza nowe wymogi dotyczące statutów szkół niepublicznych. Będzie w nich musiał zostać określony:

• organ reprezentujący rodziców uczniów,
• sposób i częstotliwość (nie częściej niż raz w roku) podnoszenia opłat za naukę,
• obowiązek informowania o podwyżkach z 3-miesięcznym wyprzedzeniem,
• tryb skreślenia ucznia z listy – wyłącznie w formie decyzji administracyjnej.

To ostatnie rozwiązanie ma zabezpieczyć ucznia przed arbitralnym usunięciem ze szkoły i zapewnić możliwość interwencji kuratora, zanim uczeń zostanie pozbawiony możliwości nauki. Nowe przepisy mają też zapobiec obchodzeniu obowiązków ustawowych przez powoływanie się wyłącznie na umowy cywilne.

Nowe przepisy wejdą w życie stopniowo. Większość regulacji – w tym te dotyczące organizacji, statutu czy wpisu do ewidencji – zacznie obowiązywać od 1 września 2026 roku. Szkoły niepubliczne będą miały czas, by dostosować statuty, zgromadzić dokumentację lokalową i sanitarno-pożarową oraz uporządkować procedury wewnętrzne.