Tak powstaje tsunami. W głębokich wodach pędzi z prędkością odrzutowca

Tsunami to seria fal wywołanych przez nagłe przemieszczenie się dużej ilości wody oceanicznej. Najczęstszą przyczyną są duże trzęsienia ziemi pod dnem oceanicznym, ale tsunami mogą być również spowodowane przez osunięcia ziemi, aktywność wulkaniczną, niektóre zjawiska pogodowe i upadki meteorytów.
W 2011 roku potężne tsunami uderzyło w wybrzeże JaponiiW 2011 roku potężne tsunami uderzyło w wybrzeże Japonii
Źródło zdjęć: © EastNews.pl | Miyako City Officer / Rex Featur/EAST NEWS
Grzegorz Kuczyński

Tsunami zazwyczaj występują w miejscach, gdzie znajdują się duże uskoki, które mogą wywołać silne trzęsienia ziemi. Większość tych dużych uskoków znajduje się w okolicy tzw. Pierścienia Ognia Pacyfiku.

Co powoduje tsunami?

Około 80% wszystkich znanych tsunami jest wywoływanych przez trzęsienia ziemi. Te sejsmiczne zjawiska powodują przemieszczenie powierzchni Ziemi, wypierając wodę znajdującą się nad nią i generując fale, które szybko rozprzestrzeniają się we wszystkich kierunkach po oceanie lub zbiorniku wodnym. Nie wszystkie trzęsienia ziemi powodują tsunami. Trzęsienie ziemi musi być wystarczająco silne i wystarczająco blisko dna oceanu, aby spowodować pionowy ruch dna oceanu, który zazwyczaj wywołuje tsunami. Gdy dno oceanu unosi się lub opada, podobnie zachowuje się woda znajdująca się nad nim.

W miarę jak woda porusza się w górę i w dół, próbując odzyskać równowagę, tsunami rozchodzi się we wszystkich kierunkach. Wielkość ruchu dna oceanicznego, rozmiar obszaru, na którym występuje (co może znaleźć odzwierciedlenie w czasie trwania trzęsienia ziemi) oraz głębokość wody w miejscu jego powstania są kluczowymi czynnikami decydującymi o wielkości tsunami.

Jak porusza się tsunami

Tsunami rozprzestrzenia się we wszystkich kierunkach od źródła i może przemieszczać się przez całe baseny oceaniczne, wokół wysp, do zatok, cieśnin i w górę rzek. Po dotarciu do wybrzeża może spowodować niebezpieczne powodzie i silne prądy, które mają wpływ na działalność morską i nawigację i mogą trwać kilka godzin lub dni.

W głębokich wodach oceanicznych fale tsunami mogą pozostać niezauważone. Jednak w miarę zbliżania się do brzegu rosną, ponieważ woda staje się coraz płytsza. Prędkość fal tsunami zależy od głębokości oceanu: im głębsza woda, tym szybciej porusza się fala. Fale tsunami mogą poruszać się w głębokich wodach z prędkością samolotu odrzutowego, zwalniając dopiero po dotarciu do płytkich wód, gdzie nabierają maksimum swej wysokości.

Wybrane dla Ciebie

Warszawa: W Wilanowie powstanie sklep Dino. Część mieszkańców protestuje
Warszawa: W Wilanowie powstanie sklep Dino. Część mieszkańców protestuje
Kardynał Krajewski do młodych w Rzymie: "Kościół jak sieć, przygarnia wszystkich"
Kardynał Krajewski do młodych w Rzymie: "Kościół jak sieć, przygarnia wszystkich"
Betclic 3 Liga. W piątek inauguracja sezonu w Kolbuszowej
Betclic 3 Liga. W piątek inauguracja sezonu w Kolbuszowej
Podlaskie: Poszli kraś do drogerii. Zapomnieli, że mają przy sobie marihuanę
Podlaskie: Poszli kraś do drogerii. Zapomnieli, że mają przy sobie marihuanę
Ryszard Tadeusiewicz, profesor AGH: Jak imigrant doskonalił procesy hutnicze
Ryszard Tadeusiewicz, profesor AGH: Jak imigrant doskonalił procesy hutnicze
Mały odkrywca na tropie "batmanów". Odwiedziliśmy "polską Szwajcarię". Zaskoczyło nas jedno
Mały odkrywca na tropie "batmanów". Odwiedziliśmy "polską Szwajcarię". Zaskoczyło nas jedno
Zakopane: Krupówki wieczorową porą. Tłumy turystów spacerują po deptaku
Zakopane: Krupówki wieczorową porą. Tłumy turystów spacerują po deptaku
Przytyk: Trwa rozbudowa Publicznego Przedszkola. Inwestycja będzie gotowa jesienią tego roku
Przytyk: Trwa rozbudowa Publicznego Przedszkola. Inwestycja będzie gotowa jesienią tego roku
Chełm: Ciekawe wakacyjne zajęcia czekają w Chełmskiej Bibliotece Publicznej
Chełm: Ciekawe wakacyjne zajęcia czekają w Chełmskiej Bibliotece Publicznej
Łódź proponuje, by magazyn Krajowej Administracji Skarbowej powstał w mieście. Co na to inwestor?
Łódź proponuje, by magazyn Krajowej Administracji Skarbowej powstał w mieście. Co na to inwestor?
Kalisz: Oszuści okradli 68-latka. Podszyli się pod pracowników banku
Kalisz: Oszuści okradli 68-latka. Podszyli się pod pracowników banku
Od sierpnia koniec z darmowym obywatelstwem. Zmieniają się opłaty i terminy
Od sierpnia koniec z darmowym obywatelstwem. Zmieniają się opłaty i terminy