Tak powstaje tsunami. W głębokich wodach pędzi z prędkością odrzutowca

Tsunami to seria fal wywołanych przez nagłe przemieszczenie się dużej ilości wody oceanicznej. Najczęstszą przyczyną są duże trzęsienia ziemi pod dnem oceanicznym, ale tsunami mogą być również spowodowane przez osunięcia ziemi, aktywność wulkaniczną, niektóre zjawiska pogodowe i upadki meteorytów.
W 2011 roku potężne tsunami uderzyło w wybrzeże JaponiiW 2011 roku potężne tsunami uderzyło w wybrzeże Japonii
Źródło zdjęć: © EastNews.pl | Miyako City Officer / Rex Featur/EAST NEWS
Grzegorz Kuczyński

Tsunami zazwyczaj występują w miejscach, gdzie znajdują się duże uskoki, które mogą wywołać silne trzęsienia ziemi. Większość tych dużych uskoków znajduje się w okolicy tzw. Pierścienia Ognia Pacyfiku.

Co powoduje tsunami?

Około 80% wszystkich znanych tsunami jest wywoływanych przez trzęsienia ziemi. Te sejsmiczne zjawiska powodują przemieszczenie powierzchni Ziemi, wypierając wodę znajdującą się nad nią i generując fale, które szybko rozprzestrzeniają się we wszystkich kierunkach po oceanie lub zbiorniku wodnym. Nie wszystkie trzęsienia ziemi powodują tsunami. Trzęsienie ziemi musi być wystarczająco silne i wystarczająco blisko dna oceanu, aby spowodować pionowy ruch dna oceanu, który zazwyczaj wywołuje tsunami. Gdy dno oceanu unosi się lub opada, podobnie zachowuje się woda znajdująca się nad nim.

W miarę jak woda porusza się w górę i w dół, próbując odzyskać równowagę, tsunami rozchodzi się we wszystkich kierunkach. Wielkość ruchu dna oceanicznego, rozmiar obszaru, na którym występuje (co może znaleźć odzwierciedlenie w czasie trwania trzęsienia ziemi) oraz głębokość wody w miejscu jego powstania są kluczowymi czynnikami decydującymi o wielkości tsunami.

Jak porusza się tsunami

Tsunami rozprzestrzenia się we wszystkich kierunkach od źródła i może przemieszczać się przez całe baseny oceaniczne, wokół wysp, do zatok, cieśnin i w górę rzek. Po dotarciu do wybrzeża może spowodować niebezpieczne powodzie i silne prądy, które mają wpływ na działalność morską i nawigację i mogą trwać kilka godzin lub dni.

W głębokich wodach oceanicznych fale tsunami mogą pozostać niezauważone. Jednak w miarę zbliżania się do brzegu rosną, ponieważ woda staje się coraz płytsza. Prędkość fal tsunami zależy od głębokości oceanu: im głębsza woda, tym szybciej porusza się fala. Fale tsunami mogą poruszać się w głębokich wodach z prędkością samolotu odrzutowego, zwalniając dopiero po dotarciu do płytkich wód, gdzie nabierają maksimum swej wysokości.

Wybrane dla Ciebie

Kraków: Czterdziestolecie metalowej grupy Hunter w klubie Studio
Kraków: Czterdziestolecie metalowej grupy Hunter w klubie Studio
Pleszew: Obelisk ku pamięci ofiar niemieckiego nalotu w Komarnie
Pleszew: Obelisk ku pamięci ofiar niemieckiego nalotu w Komarnie
Kościerzyn: Pijany 23-latek uderzył w motocyklistę i uciekł
Kościerzyn: Pijany 23-latek uderzył w motocyklistę i uciekł
Swędów: Krzak rosnący obok przejazdu kolejowo - drogowego utrudnia widoczność i stwarza niebezpieczeństwo wypadku. Co na to kolej?
Swędów: Krzak rosnący obok przejazdu kolejowo - drogowego utrudnia widoczność i stwarza niebezpieczeństwo wypadku. Co na to kolej?
Bydgoszcz: Znamy tożsamość kobiety, którą 11 września wyłowiono z Wisły w Fordonie
Bydgoszcz: Znamy tożsamość kobiety, którą 11 września wyłowiono z Wisły w Fordonie
Chorzów: Port Poetycki już w sobotę. Ponad setka autorów i ponad 10 godzin literackich przygód
Chorzów: Port Poetycki już w sobotę. Ponad setka autorów i ponad 10 godzin literackich przygód
Powiat kaliski: Bezpłatna pomoc prawna. Sprawdź, kiedy można skorzystać
Powiat kaliski: Bezpłatna pomoc prawna. Sprawdź, kiedy można skorzystać
Rekordowa cena złota. Co napędza wzrosty?
Rekordowa cena złota. Co napędza wzrosty?
Stalowa Wola: Rozwadowski Targ Staroci zaprasza na niedzielę
Stalowa Wola: Rozwadowski Targ Staroci zaprasza na niedzielę
Gniezno: Posprzątajmy nasz fyrtel! Akcja sprzątania miasta już w piątek!
Gniezno: Posprzątajmy nasz fyrtel! Akcja sprzątania miasta już w piątek!
Wielkopolska: 45-letni Ukrainiec wydalony z Polski. Przez 7 lat nie będzie mógł wjechać do strefy Schengen
Wielkopolska: 45-letni Ukrainiec wydalony z Polski. Przez 7 lat nie będzie mógł wjechać do strefy Schengen
Pomorskie: Młody złodziej obrabował auto, ale nie nacieszył się tymi fantami
Pomorskie: Młody złodziej obrabował auto, ale nie nacieszył się tymi fantami