Teatr Wierszalin zaprasza na Festiwal "Między Wierszami": powrót kultowego "Turlajgroszka"

To już piąta edycja i można powiedzieć, że jest to mały jubileusz naszego festiwalu, który jest chyba jednym z najdłuższych festiwali w regionie, a może i w Polsce, trwającym prawie miesiąc - zapewnia Rafał Gąsowski, kurator artystyczny festiwalu. - Rok w rok już od pięciu edycji zapraszamy w lipcu do Supraśla. W tym roku spodziewamy się nie tylko gości, którzy do nas już przyjeżdżali, są naszymi przyjaciółmi. Jako, że Supraśl został wyróżniony przez National Geographic i znalazł się w gronie 30 najważniejszych miejsc turystycznych na świecie spodziewamy się, że odwiedzi nas jeszcze więcej gości.

Gąsowski dodaje, że festiwal w tym roku ma ważnych sponsorów. Jak zwykle jest to Województwo Podlaskie oraz dodatkowo Orlen, za sprawą którego festiwal mógł się znacznie rozwinąć.

W tym roku spotykamy się między wierszami kultury - mówi Gąsowski. - Postawiliśmy na takie dziedziny jak teatr, film, muzyka, literatura i poezja. Sercem festiwalu jest oczywiście Teatr Wierszalin. I teatrem będzie stał na pewno nasz festiwal.

Zobaczyć będzie można przedstawienia najnowsze, z ostatniego sezonu, a będą to: "Pieśni nad pieśniami", czyli współczesne muzyczne interpretacje Adriana Jakucia Łukaszewicza poematów i pieśni biblijnych w przekładach Czesława Miłosza. Zaprezentowany zostanie też "Wniebogłos" w reżyserii Michała Zdunika - przedstawienie, które powstało na podstawie powieści Aleksandry Tarnowskiej, która w ubiegłym roku została uhonorowana między innymi nagrodą Festiwalu "Między Wierszami" za debiut roku. Gościnnie pojawi się aktorka Wierszalina Magdalena Dąbrowska z wyreżyserowanym przez siebie przedstawieniem pod tytułem "Helena", które powstało w białostockiej filii Akademii Teatralnej. A plenerowo będzie można zobaczyć kultowe przedstawienie "Wierszalin. Reportaż o końcu świata" ze wstępem wolnym dla publiczności. Spektakl zaprezentowany zostanie w ogrodach Teatru Wierszalin.

Festiwal zaś już 4 lipca otworzy spektakl, który niejako otworzył też historię Teatru Wierszalin, czyli "Turlajgroszek". Przedstawienie wraca po prawie 35 latach na supraską scenę. Jego pierwotna wersja powstała na podstawie białoruskiej baśni o dziecku sprzedanym przez rodziców ulicznemu handlarzowi, a stworzyli ją Tadeusz Słobodzianek i Piotr Tomaszuk. Teraz te legendarne przedstawienie, które zdobyło nawet teatralnego Oscara, czyli nagrodę Fringe First na światowym Festiwalu Teatralnym w Edynburgu, będzie można zobaczyć w odnowionej formie. Wcześniej spektakl gościł na scenach m.in. Stanów Zjednoczonych, Australii i Japonii.

"Turlajgroszek" remake 2025, to jest dla mnie zadziwiająca wędrówka w głąb samego siebie, bo to jest wędrówka ku samemu sobie sprzed 35 lat - mówi Piotr Tomaszuk, reżyser, szef Wierszalina. - Przedstawienie, dzięki któremu Teatr Wierszalin stworzył się jako zespół i stał się czołowym przedstawicielem polskiej kultury w Europie i na świecie. To przedstawienie bardzo mocno się wryło w moją pamięć i w moje emocje, żyłem nim dobre 10 lat. Moment dotknięcia lalek sprzed 35 lat, tych lalek, które przez lata leżały w skrzyniach i wędrowały razem ze mną - to już jest niezwykłe. A jeszcze chwilami mam niesamowite poczucie déjà vu kiedy patrzę na młodych kolegów, którzy się wcielają w osoby, które lata temu wykonywały te role.

Tomaszuk dodaje, że wyjątkowość spektaklu dotyczy też samej treści, dla której podstawą jest tekst, który ma w sobie ogromną siłę literacką.

Z perspektywy czasu teraz mogę ocenić to zupełnie obiektywnie i nieemocjonalnie - zapewnia Tomaszuk. - To jest bardzo ciekawie i mądrze napisana sztuka teatralna, która przywraca nas z jednej strony światu wartości podstawowych takich jak dobro, zło, miłość. I zadaje pytanie o miejsce tej miłości w życiu zdominowanym pieniądzem i wartościami materialnymi. Ale też to przedstawienie ma w sobie inną zaletę. To są piękne obrazy rozgrywające się w aurze prawosławnej wsi. Takiej wsi, którą ja zawsze chciałem widzieć tutaj u nas na Białostocczyźnie. Nigdy jej co prawda tak do końca nie widziałem, bo zawsze ta wieś była trochę brzydsza niż ta moja na scenie. Ale to nic. Świat zobaczył tę naszą piękną stronę prawosławia. Zobaczył piękną stronę Podlasia. Podlasia zanurzonego w jakiejś tajemniczości, w jakiejś prostocie. Podlasia wierzącego w to, że świat może być ułożony w sposób uczciwy i porządny. Jest mało takich miejsc na świecie, gdzie ludzie cechują się takimi myślami. Ta opowieść jest o tym właśnie, że one są w nas obecne. Myślę, że ten powrót do "Turlajgroszka" jest powrotem ciekawym też dlatego, że to przedstawienie na pewno zostanie w naszym repertuarze na długo.

W programie tegorocznej edycji festiwalu nie zabraknie też wydarzeń związanych z filmem. Będzie to, organizowany we współpracy z Łódzką Szkołą Filmową, Kampus Filmowy.

Kampus Filmowy, gdzie prezentowane będą filmy animowane to wydarzenie dla mnie niezwykle ważne, ponieważ jestem studentką szkoły filmowej i bardzo zależało mi na połączeniu tych dwóch światów, czyli teatru i filmu -  twierdzi Magdalena Rybij, koordynatorka festiwalu. - Do współpracy zaprosiłam studentów z koła naukowego, którego też jestem członkiem. W efekcie będziemy mieli okazję spędzić trzy dni z filmami animowanymi, z polską kinematografią. Jest to takie okienko na szkołę filmową. Będziemy mogli poznać wykładowców, twórców, absolwentów i studentów tej szkoły. Po pokazach filmowych Piotra Dumały, Weroniki Szymy i Mariusza Wilczyńskiego będziemy mogli spotkać tych twórców, porozmawiać z nimi.

Nie zabraknie też warsztatów wokalno-aktorskich z Katarzyną Wolak-Gąsowską, Julią Kuzyką i Markiem Kulikowskim oraz tanecznych z Bartoszem Zyśkiem, znakomitym tancerzem Baletu Narodowego, choreografem. Pojawią się ciekawe, literackie spotkania podczas których odwiedzą Supraśl Łukasz Orbitowski, Ałbena Grabowska i Michał Zdunik. Festiwal nie może się odbyć bez tradycyjnej już Uliczki Poetów, gdzie aktorzy Teatru Wierszalin recytują wiersze poetów w centrum Supraśla oraz bez koncertów. W tym roku czeka nas nie lada gratka, ponieważ w Supraślu wystąpią Piotr Wojtasik Quintet z Anną Marią Jopek oraz Leszek Możdżer.

Zaserwujemy państwu muzyczny creme de la creme - zapewnia Rafał Gąsowski. - Wspaniali wykonawcy, nasi wymarzeni - Piotr Wojtasik Quintet z Anną Marią Jopek i arcymistrz, alchemik fortepianu Leszek Możder. To jest wykonawca, o którym marzyłem już od pierwszej edycji. W tym roku się to spełnia, między innymi właśnie dzięki mecenasowi, którym jest Orlen. To będzie wyjątkowy koncert, bo jeżeli państwo znają naszą scenę kameralną, to możecie sobie wyobrazić, jak będzie wyglądał koncert Leszka Możdera, którego będzie można mieć na wyciągnięcie ręki.

Maestro Leszek Możder to artysta klasy światowej. Jesteśmy zaszczyceni tym, że artysta tej klasy do tej naszej skromnej chateńki przyjedzie - podsumowuje Piotr Tomaszuk. - Specjalnie dla niego będzie wieziony fortepian, który zostanie u nas zamontowany i będzie strojony cały dzień. To będzie wydarzenie naprawdę niesłychane, dlatego że Leszek Możder nie gra dla tak małych publiczności. Szykuje specjalny repertuar, bo jest świadomy, że jego występowi będzie towarzyszyła kameralna publiczność i kameralne okoliczności. A Anna Maria Jopek już była na naszym festiwalu i dała wspaniały koncert, który pamiętamy do dzisiaj. To podniecająca perspektywa wydarzeń muzycznych na najwyższym poziomie. Myślę, że widownia to doceni.

Festiwal potrwa do 27 lipca.