Trzeba przyciągnąć młodych do rolnictwa. Bruksela ma na to plan
Rolnicy blisko wieku emerytalnego
Średni wiek rolników w UE to 57 lat, co oznacza, że duża część obecnej siły roboczej w rolnictwie zbliża się do wieku emerytalnego. Dodatkowo, tylko 12 procent rolników ma mniej niż 40 lat, co wskazuje na wyraźną potrzebę odnowy pokoleniowej w tym sektorze. Na Cyprze sytuacja jest szczególnie trudna, ponieważ tylko 5 procent rolników ma mniej niż 40 lat. Z kolei Austria i Polska wyróżniają się na tle innych krajów z udziałem młodych rolników wynoszącym odpowiednio 23 procent i 21 procent. Celem strategii Komisji Europejskiej jest podwojenie udziału młodych rolników w ciągu najbliższych piętnastu lat, do poziomu 24 procent do 2040 roku.
Do 300 000 euro na rozpoczęcie działalności
By osiągnąć założony cel, Komisja Europejska planuje wdrożyć serię środków zachęcających. Jednym z głównych elementów proponowanej strategii jest zwiększenie dostępności środków finansowych dla młodych rolników. KE uważa, że nie wystarczą do tego tylko środki Wspólnej Polityki Rolnej, ale trzeba też wykorzystać fundusze z polityki spójności, a także zachęty krajowe, np. podatkowe. Każde państwo ma opracować krajową strategię odnowy pokoleniowej w rolnictwie. Każdy kraj będzie musiał stworzyć tzw. "pakiet startowy" dla rolnika, który będzie obejmował propozycje dotacji, ulg podatkowych i kredytów. Ten pakiet będzie zawierał ryczałt do 300 000 euro na rozpoczęcie działalności.
Wsparcie finansowe i infrastrukturalne dla młodych rolników
Komisja Europejska przewiduje także wprowadzenie szeregu instrumentów finansowych, które ułatwią młodym rolnikom rozpoczęcie działalności. Strategia zakłada tworzenie gwarancji kredytowych i obniżenie kosztów pożyczek we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Jednym z postulatów to także możliwość zakupu ziemi z funduszy Wspólnej Polityki Rolnej (ale maksymalnie 10 procent kosztów inwestycji, by nie podbijać cen gruntów). Utworzenie Europejskiego Obserwatorium Ziemi Rolnej posiada na celu monitorowanie dostępności gruntów oraz identyfikowanie spekulacji cenowych.
Mało kobiet w rolnictwie. Czy dofnansowanie to zmieni?
W ramach nowej strategii KE, polityka gruntowa pozostaje kompetencją krajów członkowskich, ale Komisja będzie wydawać rekomendacje. "Strategia zakłada też wsparcie kobiet, bo - jak wynika z danych Komisji - dziś stanowią tylko 2,5 procent młodych rolników." Wprowadzenie dofinansowania działań mających na celu umożliwienie rolnikom urlopów lub opieki nad rodziną jest także rozważane w strategii. Ważnym elementem jest również tworzenie sieci ambasadorów młodego rolnictwa, aby promować zawód i poprawiać jego wizerunek.
Jak zachęcić młodych do przejmowania gospodarstw?
Jeden z kluczowych elementów strategii KE to stopniowe wycofywanie dopłat bezpośrednich dla emerytowanych rolników od 2032 roku, co ma na celu zachęcenie do przekazania gospodarstw młodszym pokoleniom. Komisja zaleca również, by kraje przeznaczały co najmniej 6 procent swoich funduszy Wspólnej Polityki Rolnej na młodych rolników, co zrównuje się z koniecznością alokacji większej ilości środków na rozwijanie młodego pokolenia w rolnictwie.