Guzek czy niewinna zmiana? Jak zdobyć skierowanie na USG piersi?

Jeśli chcesz zrobić USG piersi za darmo w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), musisz mieć skierowanie. Skierowanie na USG piersi może wystawić lekarz specjalista: ginekolog lub onkolog.

Pamiętaj, że lekarz rodzinny (lekarz POZ) nie ma uprawnień do wystawienia skierowania na to badanie. Może jednak skierować Cię do ginekologa lub onkologa, który z kolei, po konsultacji, zleci USG piersi.

Skierowanie nie jest wymagane, jeśli decydujesz się na prywatne badanie USG piersi. W takim przypadku ponosisz pełny koszt badania, ale masz możliwość umówienia się na wizytę bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą. Warto jednak pamiętać, że regularne profilaktyczne badania piersi są kluczowe dla wczesnego wykrywania ewentualnych zmian.

Skierowanie na USG piersi, podobnie jak większość skierowań na badania diagnostyczne, nie ma określonego terminu ważności. Teoretycznie jest więc ono ważne, dopóki istnieje medyczna przyczyna do wykonania badania. W praktyce jednak wiele placówek medycznych przyjmuje 30-dniowy okres od daty wystawienia skierowania, choć nie ma to uzasadnienia prawnego. Dlatego, aby uniknąć ewentualnych problemów z realizacją badania, najlepiej umówić się na wizytę możliwie jak najszybciej po otrzymaniu skierowania.

USG piersi, inaczej ultrasonografia piersi lub USG sutka, to nieinwazyjne i bezbolesne badanie obrazowe. To kluczowe badanie w profilaktyce i diagnostyce chorób piersi. Wykorzystuje ono fale ultradźwiękowe, które, odbijając się od tkanek, pozwalają lekarzowi uzyskać dokładny obraz wnętrza piersi na monitorze.

Jego głównym celem jest wczesne wykrycie ewentualnych zmian, w tym guzów (łagodnych i złośliwych), torbieli, stanów zapalnych czy innych nieprawidłowości w tkance piersi. Im wcześniej wykryje się niepokojącą zmianę, tym większe są szanse na skuteczne leczenie.

USG pomaga lekarzowi odróżnić łagodne zmiany, takie jak torbiele wypełnione płynem, od guzów litych, które wymagają dalszej diagnostyki (np. biopsji). Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie nowotworu piersi. Rak piersi jest najczęstszym nowotworem wśród kobiet, a regularne USG pozwala na jego wykrycie, zanim guzek stanie się wyczuwalny pod palcami.

U młodszych kobiet oraz u tych z gęstą tkanką piersi USG jest często bardziej efektywne w wykrywaniu zmian niż mammografia. Jednak USG jest też często stosowane jako badanie uzupełniające po mammografii, szczególnie gdy jej wynik nie jest jednoznaczny.

USG piersi jest zalecane przede wszystkim w ramach profilaktyki, zwłaszcza u kobiet poniżej 40. roku życia lub kobiet z gęstymi piersiami. Na NFZ wskazane jest wykonywanie USG piersi u dorosłych kobiet co 1-2 lata, jednak ostateczną decyzję o częstotliwości badania podejmuje lekarz.

Badanie powinno się jednak wykonywać częściej, gdy:

• wyczujesz guzek, zgrubienie lub ból w piersi,
• masz wyciek z brodawki sutkowej,
• zauważysz zmianę kształtu lub koloru piersi,
• masz w rodzinie przypadki raka piersi lub jajnika,
• chorowałaś na raka piersi, jajników lub inne choroby ginekologiczne czy hormonalne,
• masz mutację genu BRCA1 lub BRCA2,
• przyjmujesz antykoncepcję hormonalną przez długi czas,
• masz implanty piersiowe.

Na badanie piersi nie musisz się specjalnie przygotowywać, warto jednak zastosować kilka wskazówek. Badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie 15-20 minut. USG piersi możesz wykonać w dowolnym dniu cyklu. Jednak najlepiej zrobić je w pierwszej połowie cyklu między 5. a 10. dniem, czyli zaraz po miesiączce, ale jeszcze przed owulacją. Wtedy piersi nie są obrzmiałe i bolesne, co zapewnia lepszy komfort podczas badania i ułatwia wykonanie go.

Pamiętaj, że badaniu poddawana jest tkanka piersi, ale też węzłów chłonnych pod pachami. Dlatego bezpośrednio przed badaniem nie używaj na skórę piersi i pod pachami kremów, balsamów, dezodorantów ani pudrów. Mogą one zaburzać obraz USG. Ubierz się też w dwuczęściowy komplet, który łatwo zdejmiesz. Na czas badania będziesz musiała rozebrać się od pasa w górę.