Upały a choroby układu krążenia - jak dbać o serce w gorące dni?
W tym artykule:
Jak upały wpływają na układ krążenia
Wysokie temperatury prowadzą do rozszerzenia naczyń krwionośnych, co pomaga organizmowi oddać nadmiar ciepła. Jednakże to zjawisko może powodować spadek ciśnienia tętniczego, co z kolei może wywołać zawroty głowy, osłabienie, a nawet omdlenia. - Podczas upałów serce musi wykonać większą pracę, by utrzymać stabilne krążenie i odpowiednią temperaturę ciała. U pacjentów kardiologicznych nawet niewielkie odwodnienie lub zaburzenie poziomu elektrolitów może prowadzić do poważnych konsekwencji. Regularne pomiary ciśnienia, odpowiednie nawodnienie i chłodzenie organizmu to podstawa profilaktyki w sezonie letnim - mówi dr n. med. Maciej Pruski jr.
Podczas upałów organizm intensywnie się poci, co prowadzi do utraty wody i cennych elektrolitów, takich jak sód, potas i magnez. Niedobór tych substancji może zaburzyć rytm serca i prowadzić do niebezpiecznych arytmii. Odwodnienie sprzyja także zagęszczeniu krwi, co zwiększa ryzyko powstawania zakrzepów, a w konsekwencji może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu.
Dodatkowo wysokie temperatury zwiększają ryzyko wystąpienia zakrzepicy, szczególnie u osób z żylakami kończyn dolnych. - Pacjenci z tą dolegliwością powinni unikać długiego przebywania w pozycji siedzącej lub stojącej, często spacerować, odpoczywać z nogami uniesionymi powyżej poziomu serca, nie eksponować nóg na bezpośrednie słońce oraz unikać uciskających ubrań - wymienia kardiolog American Heart of Poland.
Grupy szczególnego ryzyka
Na upały szczególnie powinny uważać osoby starsze, zwłaszcza powyżej 65. roku życia, oraz osoby z nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową, niewydolnością serca, a także te, które przeszły zawał serca lub udar mózgu. Pacjenci z zaburzeniami rytmu serca, cukrzycą, przewlekłą chorobą nerek oraz osoby przyjmujące leki moczopędne, beta-blokery, inhibitory ACE lub inne preparaty obniżające ciśnienie, również są w grupie ryzyka.
Latem należy uważnie obserwować swój organizm i reagować na wszelkie niepokojące sygnały. Dotyczy to zwłaszcza osób z chorobą wieńcową, niewydolnością serca, wadami zastawkowymi czy niekontrolowanym nadciśnieniem, u których serce może mieć trudności z radzeniem sobie z dodatkowym obciążeniem.
Zasady postępowania podczas upałów
Dr Pruski zaleca, aby w czasie upałów przestrzegać kilku podstawowych zasad, które pomogą chronić układ krążenia. Przede wszystkim, należy regularnie się nawadniać, pijąc wodę przez cały dzień, nawet jeśli nie odczuwamy pragnienia. Unikanie wychodzenia na zewnątrz w godzinach największego nasłonecznienia, czyli między 11:00 a 17:00, jest również istotne, ponieważ wtedy temperatura i promieniowanie UV są najwyższe.
Zalecana jest lekka, chłodząca dieta oparta na warzywach, owocach i mniejszych porcjach posiłków. W miarę możliwości należy unikać wysiłku fizycznego w pełnym słońcu, zapewnić sobie czas na odpoczynek i regularnie kontrolować ciśnienie oraz tętno, szczególnie jeśli przyjmujemy leki wpływające na układ sercowo-naczyniowy. Ważne jest również, aby nie zmieniać samodzielnie dawkowania przyjmowanych leków - wszelkie decyzje w tym zakresie należy konsultować z lekarzem prowadzącym.
Niepokojące objawy
Podczas wysokich temperatur nie wolno bagatelizować niepokojących objawów. Wśród sygnałów ostrzegawczych, które wymagają szybkiej reakcji, znajdują się nagłe osłabienie, zawroty głowy, omdlenia, a także duszności, nawet w spoczynku. Szczególną uwagę warto zwrócić na ból lub ucisk w klatce piersiowej, przyspieszone czy nierówne bicie serca oraz pojawiające się obrzęki nóg, zwłaszcza wieczorem.
Alarmujące mogą być również nadmierne zmęczenie, dezorientacja czy ciemny kolor moczu, świadczący o odwodnieniu. - W przypadku wystąpienia takich symptomów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub wezwać pomoc - podkreśla dr n. med. Maciej Pruski jr.
Warto także pamiętać, że podróże do egzotycznych krajów, zmiana strefy klimatycznej, nadmierne spożycie alkoholu oraz odwodnienie mogą dodatkowo obciążać układ sercowo-naczyniowy i zwiększać ryzyko groźnych powikłań. Dlatego, choć warto korzystać z uroków lata, powinniśmy być świadomi zagrożeń, które mogą nieść upały, i odpowiednio wcześnie reagować na objawy zagrażające zdrowiu.