Jak rozpoznać kanię? Zwróć uwagę na te charakterystyczne cechy grzyba

Czubajki kanie to wyjątkowe grzyby, których prawdziwym skarbem są kapelusze. To właśnie one kryją w sobie wszystkie wartości odżywcze. Zawierają potas, magnez, fosfor, miedź, cynk oraz mangan, a także witaminy A, B1, B2, C, D, E oraz PP, które wspierają nie tylko odporność, ale i ogólną kondycję organizmu.

Grzyby te składają się w aż 80 proc. z wody, a reszta to głównie białko oraz niewielka ilość węglowodanów. Dzięki temu są niskokaloryczne i idealnie nadają się do lekkich, dietetycznych dań. Szczególnie docenią je osoby aktywne fizycznie i weganie, ponieważ zawierają łatwo przyswajalne aminokwasy egzogenne, niezbędne do regeneracji i budowy mięśni.

Dodatkowo podobnie jak inne grzyby, czubajki kanie są cennym źródłem błonnika, który wspomaga prawidłową pracę jelit i przyspiesza metabolizm, pomagając organizmowi skutecznie pozbywać się toksyn. Warto jednak pamiętać, że błonnik w kani zawiera chitynę, dlatego grzybów tych nie poleca się podawać małym dzieciom.

Wiele osób zastanawia się, jak odróżnić kanie od trujących grzybów. To słuszne pytanie. Nie każda "duża parasolka" rosnąca w trawie jest jadalna. Dlatego, zanim wrzucimy coś do koszyka, warto zatrzymać się na chwilę i dokładnie obejrzeć grzyba w lesie: jego sylwetkę, trzon, kapelusz, zapach i inne szczegóły budowy. Czubajka kania ma szereg cech, które pozwalają ją rozpoznać z dużą pewnością, pod warunkiem, że wiemy, czego szukać.

• wysokość - dorasta nawet do 40 cm, co czyni ją jedną z najwyższych czubajek i jednocześnie łatwą do zauważenia
• trzon - smukły, pusty w środku, z charakterystycznym przesuwnym pierścieniem o podwójnej obwódce. Powierzchnia trzonu często jest pokryta drobnymi, brązowawymi łuskami i delikatnie prążkowana
• kapelusz - duży, często o średnicy 10-30 cm, początkowo kulisty, z czasem staje się rozpostarty i niemal płaski, z wyraźnym, wystającym garbem w środku (tzw. garbek). Pokryty brunatnymi, dachówkowatymi łatkami na jaśniejszym tle. Środek kapelusza jest jednolicie ciemnobrązowy, nie ma na nim pęknięć.
• blaszki (hymenofor) - gęsto ułożone, beżowe lub kremowobiałe, nieprzyrośnięte do trzonu. Luźno od niego odstają.

Czubajkę kanię, mimo jej charakterystycznego wyglądu, można niestety pomylić z jednym z najbardziej trujących grzybów występujących w naszych lasach, muchomorem plamistym. Zatrucie jego owocnikiem, zawierającym toksyczną mieszankę muskaryny, kwasu ibotenowego i muscymolu, może dać silne objawy już po 30 minutach od spożycia, włącznie z zawrotami głowy, halucynacjami, dezorientacją, a w cięższych przypadkach również zaburzeniami pracy wątroby i układu nerwowego.

Jak wygląda muchomor plamisty? Ma jasnobrązowy, czasem brudnoczerwony kapelusz pokryty regularnymi, drobnymi, białymi plamkami. Na jego trzonie, widoczne są wyraźne pierścieniowate zgrubienia, które stanowią istotną cechę rozpoznawczą.

Czubajka czerwieniejąca to kolejny grzyb, z którym można łatwo pomylić czubajkę kanię. Choć nie jest silnie trująca, u części osób może wywoływać dolegliwości żołądkowo-jelitowe, dlatego nie powinna być zbierana przez osoby niepewne rozpoznania.

Jej kapelusz jest duży, masywny, początkowo półkulisty, później przyjmuje formę łukowatą, aż w końcu staje się płaski z tępym garbkiem pośrodku. Brzeg kapelusza często bywa kędzierzawy, a jego powierzchnia, podobnie jak u kani, jest pokryta łuskami. Również pierścień na trzonie nie jest przyrośnięty i może dawać złudne podobieństwo do kani.

Najważniejsza cecha odróżniająca ten gatunek? Miąższ czerwienieje po uszkodzeniu, np. nacięciu lub złamaniu, co stanowi kluczową wskazówkę.

Zatrucie muchomorem sromotnikowym często wynika z pomylenia go z jadalnymi grzybami, zwłaszcza z czubajką kanią, która jest ceniona za walory smakowe. W odróżnieniu od sromotnika kania ma kapelusz w odcieniu brązowym, pokryty charakterystycznymi łuskami i postrzępioną powierzchnią. Starsze egzemplarze mogą mieć lekko żółtawy odcień, nigdy zielonkawy, jak to bywa w przypadku muchomora sromotnikowego.

Źródło: Grzyby-jakich-nie-znamy Lasy Państwowe