Najlepsze sposoby przygotowania jaj. Sadzone, jajecznica czy na miękko?

Jajka są smaczne, sycące i odżywcze, dzięki temu są częstym składnikiem naszej codziennej diety. Jemy je w wielu różnych formach np. na miękko, sadzone, w postaci jajecznicy czy po benedyktyńsku. Są one również składnikiem ciast, makaronów, pieczywa czy past kanapkowych.
Wbrew temu, co mówiono kiedyś, jaja są bardzo zdrowe! Porównaj wartości odżywcze jajek przygotowanych na różne sposoby!!
Zobacz też: Lepsza pamięć i mniejsze ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Tak działa jajko. Wystarczy jeść raz w tygodniu

Jajka są źródłem wartościowego białka, a także wielu innych substancji odżywczych. Jajo (łac. ovum) stanowi bowiem jedną z faz rozwoju u wielu gatunków zwierząt, w tym ptaków, do których zaliczane są kury. Od nich właśnie pochodzą najpowszechniej stosowane jajka. Zawierają one wszystkie niezbędne do rozwoju nowego organizmu substancje. Jajko kurze składa się ze skorupki (11 proc.) i błon podskorupkowych (1 proc.) oraz białka (58 proc.) i żółtka (30 proc.).
Zobacz także: Jedzenie jajek może zmniejszyć ryzyko śmiertelnej choroby. Możesz ich jeść więcej niż myślisz, nawet przy wysokim cholesterolu

Pod względem zawartych substancji 100 g jajek zawiera:

• 74,8 proc. wody,
• 12,6 g białka,
• 10 g tłuszczu (z czego 3,8 proc. to tłuszcze jednonienasycone, 3,1 proc. tłuszcze nasycone, 1,4 proc. wielonienasycone, a ok. 0,42 proc. to cholesterol),
• 1 g węglowodanów.

Jedno jajko o wadze 100 gramów dostarcza również 147 kalorii. Jajko zawiera także aminokwasy egzogenne takie jak lizyna, leucyna, tryptofan, cysteina, arginina oraz witaminy A, D, E, z grupy B (w tym B12 i kwas foliowy) i składniki mineralne takie jak żelazo, cynk, selen i fosfor.

Jajka same w sobie zawierają wiele substancji odżywczych. Jednak sposób ich przyrządzania wpływa na ich skład i właściwości, ponieważ niewłaściwie przygotowane mogą stracić większość składników prozdrowotnych.

W rankingu podane są sposoby przygotowania jajek w kolejności od tych najgorszych do najlepszych:

• Miejsce 5. Jajka surowe - surowe jajka stosują osoby trenujące, ponieważ są źródłem czystego białka, a także lektorzy czy piosenkarze ze względu na nawilżanie przez nie błon śluzowych. Jednak surowe jajka to nie tylko jajka wypijane prosto ze skorupki, ale też stosowane np. na kogel-mogel czy do przygotowania tiramisu. Niestety, wbrew pozorom jedzenie surowych jajek nie pozwala na przyswojenie wszystkich zawartych w nich składników odżywczych. Dodatkowo istnieje zagrożenie zakażenia groźnymi bakteriami Salmonelli. Jeśli jednak mimo to chcemy spożywać surowe jajka to przed użyciem powinniśmy je wyparzyć we wrzątku. Należy również pamiętać, aby bezpośrednio przed każdym użyciem jajek je umyć.
• Miejsce 4. Jajka sadzone - jajka smażone są w krótkim czasie na niewielkiej ilości tłuszczu, dzięki temu nie tracą wartości odżywczych. Mogą jednak stać się ciężkostrawne jeśli wchłoną za dużą ilość tłuszczu, dlatego najlepiej smażyć je na łyżeczce oleju roślinnego np. rzepakowego czy słonecznikowego. Jajka sadzone należy rozbijać na dobrze nagrzaną patelnię i olej, a po usmażeniu od razu zdjąć z patelni, aby wchłonęły jak najmniej tłuszczu.
• Miejsce 3. Jajecznica - jajecznicę, podobnie jak jajka sadzone, przygotowuje się poddając je krótkiej obróbce termicznej. Dzięki temu nie tracą one cennych wartości odżywczych, a równocześnie zostają pozbawione ewentualnych drobnoustrojów w postaci bakterii np. Salmonelli. Tak przygotowane jajka są pożywne i smaczne. Najlepiej dodać do nich tylko odrobinę przypraw, szczypiorek lub pomidora i przygotować jajecznicę na oleju, a nie maśle. Lepiej zrezygnować także z dodatków takich jak boczek czy wędliny, które podwyższają wartość kaloryczną dania. Aby jajecznica była jeszcze delikatniejsza można ją przyrządzić w kąpieli wodnej.
• Miejsce 2. Omlety - mimo, że smażenie nie jest najzdrowszą formą obróbki termicznej to jednak w przypadku jajek jest ono stosowane przez krótki czas. Dzięki temu nie pozbawia ich wartości odżywczych i pozwala na zlikwidowanie mogących się do nich dostać z powierzchni skorupki bakterii. Omlet przygotowujemy dodając do niego inne wartościowe składniki takie jak szczypior, cebulkę, paprykę czy pomidora co sprawia, że danie zyskuje jeszcze więcej wartości odżywczych i jest bardzo sycące.
• Miejsce 1. Jajka na miękko - jajka na miękko to najzdrowszy sposób przygotowania jajka. Dzięki temu, że jest ono gotowane w całości, a więc razem ze skorupką nie potrzebujemy używać do tego tłuszczu. To sprawia, że jajko na miękko jest niskokaloryczne, a równocześnie sycące, pozwoli nam więc zadbać o figurę i nie podjadać między posiłkami. Wrzątek sprawia, że z jego powierzchni znikają wszelkie drobnoustroje, a wszystkie wartości odżywcze są zachowane w środku.

Jajka kurze dostępne w sklepach różnią się od siebie pod względem wielkości (od rozmiaru S do XL) oraz sposób hodowli kur, który oznaczany jest symbolem:

• "0" jajka od kur z hodowli ekologicznej - kury żyją w warunkach najbardziej zbliżonych do naturalnych, gdyż mogą one swobodnie wychodzić na zewnątrz. Są karmione karmą z certyfikatem ekologiczności,
• "1" z wolnego wybiegu - podobnie jak kury z ekologicznych hodowli mają one swobodę wychodzenia na zewnątrz. Oprócz pokarmu, który dostają, mają też dostęp do roślin i pożywienia, które znajdą samodzielnie.
• "2" ściółkowe - kury hodowane w zamkniętych pomieszczeniach i niewypuszczane na zewnątrz, karmione paszą,
• "3" klatkowe - kury zamknięte w klatkach. W takich warunkach zwykle nie mają one dostępu do światła słonecznego i nie mogą wychodzić na zewnątrz pomieszczenia.

Najbardziej wartościowe są jajka z dwóch pierwszych grup, czyli pochodzące od kur z hodowli ekologicznych oraz z wolnego wybiegu. Mogą one być nieco mniejsze od jaj z pozostałych grup. Jednak mają one więcej składników odżywczych dzięki temu, że kury mają dostęp do świeżego powietrza, słońca, a często również trawy i innych naturalnych dla nich pokarmów, które znajdują samodzielnie. Kury te chodzą na wolności, nie są trzymane wyłącznie w pomieszczeniach, dlatego jaja od nich pochodzące nazywa się jajkami od szczęśliwych kur.