Rolnicy ocenili sytuację w swoich gospodarstwach lepiej niż rok wcześniej
W II półroczu 2024 roku rolnicy ocenili ogólną sytuację swoich gospodarstw lepiej niż rok wcześniej. Wskaźnik zmiany ogólnej sytuacji (WZOS) wzrósł zarówno w skali kraju, jak i we wszystkich województwach.
Lepsze wyniki odnotowano także w zakresie opłacalności produkcji i popytu, choć ich wskaźniki nadal pozostawały ujemne. To oznacza, że mimo poprawy, sytuacja wciąż budzi niepokój.
Pesymizm w ocenie koniunktury nadal dominuje
Pomimo lekkiej poprawy nastrojów, rolnicy wciąż pesymistycznie oceniają zmiany koniunktury. Salda ocen dla opłacalności produkcji oraz popytu pozostały ujemne we wszystkich województwach.
Również prognozy na I półrocze 2025 roku są ostrożne. Przeważają przewidywania negatywne, choć mniej pesymistyczne niż rok wcześniej.
Unijne wsparcie kluczowe dla rozwoju gospodarstw
Największym czynnikiem wspierającym rozwój gospodarstw w 2024 roku była możliwość korzystania z unijnego wsparcia – wskazało ją 63,5% rolników w skali kraju. W każdej części Polski trend ten był podobny.
Korzystne ceny sprzedaży produktów rolnych oraz kredyty preferencyjne także były istotnymi elementami wspierającymi działalność rolniczą.
Wysokie koszty produkcji nadal największą barierą
Rolnicy wskazują, że głównym ograniczeniem dla rozwoju gospodarstw są zbyt wysokie koszty produkcji – w 11 województwach problem ten wskazało ponad 60% badanych.
Bariera ta była szczególnie dotkliwa w przypadku gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej. Wśród innych trudności rolnicy wymieniali niskie ceny zbytu, trudne warunki atmosferyczne oraz niepewną sytuację gospodarczą.
Środki własne dominującym źródłem finansowania
W 2024 roku głównym źródłem finansowania gospodarstw pozostały środki własne – wskazało je ponad 90% rolników w 15 województwach.
Na drugim miejscu znalazła się pomoc unijna, z udziałem od 45% do 78% w zależności od regionu.
Skutki wojny w Ukrainie nadal odczuwalne, ale słabnące
Badanie wykazało, że negatywne skutki wojny w Ukrainie wciąż były obecne w II półroczu 2024 roku, choć w mniejszym stopniu niż rok wcześniej.
Zmniejszył się odsetek gospodarstw deklarujących poważne zagrożenia dla stabilności, a wzrosła liczba rolników, którzy oceniają wpływ wojny jako nieznaczny lub zerowy.
Powódź z września 2024 r. uderzyła w gospodarstwa
Dodatkowym czynnikiem zakłócającym działalność rolniczą była powódź we wrześniu 2024 roku. Straty zgłosiło 2,2% rolników, głównie z województw: opolskiego, dolnośląskiego, śląskiego, lubuskiego, małopolskiego, wielkopolskiego i świętokrzyskiego.
Koniunktura w gospodarstwach rolnych w 2 półroczu 2024 r. Raport wojewódzki 2025. Publikacja w formacie PDF 0.67 MB
Najczęściej wymieniane skutki to zniszczenie plonów oraz konieczność poniesienia kosztów związanych z oczyszczeniem gleby.
