Gorączka Eurowizji, czyli jak powstał najbarwniejszy konkurs muzyczny świata i co osiągnęli w nim Polacy?

Żaden inny niesportowy program telewizyjny o międzynarodowym zasięgu nie może poszczycić się taką długowiecznością i tak szeroką rzeszą fanów jak Konkurs Piosenki Eurowizji, co czyni go absolutnym fenomenem. Poznaj jego historię oraz polskich wykonawców, którzy reprezentowali nasz kraj.

Konkurs Piosenki Eurowizji zawdzięcza swoje istnienie Marcelowi Bezençonowi, wpływowemu szwajcarskiemu dziennikarzowi, który w tamtym czasie kierował Europejską Unią Nadawców (EBU). Zafascynowany sukcesem włoskiego Festiwalu w San Remo, Bezençon podjął inicjatywę stworzenia podobnego formatu, lecz o międzynarodowym zasięgu. Jego kluczowym celem było nie tylko dostarczenie widzom atrakcyjnego widowiska, ale również przyczynienie się do zjednoczenia Europy w okresie po wojennych konfliktach.

Eurowizja zadebiutowała w 1956 roku w szwajcarskim Lugano. W pierwszej edycji wzięło udział zaledwie siedem krajów – dziś ich liczba przekracza 40, w tym również państwa spoza geograficznej Europy, takie jak Australia.

Z biegiem lat konkurs przeszedł ogromną metamorfozę. Początkowo prezentował głównie ballady i klasyczną muzykę pop, z czasem zaczął przyciągać artystów eksperymentujących z różnymi gatunkami – od metalu po techno-folk. Znaczącą zmianą był też rozwój systemu głosowania – od jurorskich decyzji po wprowadzenie głosów widzów, a następnie hybrydowego systemu (jury + publiczność).

Ciekawostki o Eurowizji:

• Utrzymuje status najpopularniejszego i jednego z najdłużej emitowanych programów telewizyjnych na świecie.
• Plasuje się w czołówce najchętniej śledzonych międzynarodowych wydarzeń niesportowych, gromadząc co roku imponującą widownię szacowaną na 100–600 milionów osób.
• Jego długowieczność została uhonorowana wpisem do Księgi Rekordów Guinnessa w 2015 roku jako "najdłużej transmitowany coroczny konkurs muzyczny w historii".
• Transmisje konkursu docierają do większości krajów europejskich oraz wielu innych zakątków globu.
•  Eurowizja stanowiła trampolinę do międzynarodowej sławy dla wielu artystów, w tym takich ikon jak Domenico Modugno, Julio Iglesias, Lulu, ABBA, Céline Dion, Brotherhood of Man, Al Bano i Romina Power, Conchita Wurst, Duncan Laurence i Måneskin.
• Wielu wykonawców brało udział w Konkursie Piosenki Eurowizji więcej niż jeden raz, prezentując się publiczności w różnych edycjach wydarzenia, czasem z krótszymi, a czasem z dłuższymi przerwami.
• Obecnie najdłuższa przerwa między występami na Eurowizji należy do polskiej artystki Justyny Steczkowskiej, która powróciła na scenę po 30 latach od swojego debiutu – dokładnie od 13 maja 1995 do 13 maja 2025 roku.

Zgodnie z tradycją, Konkurs Piosenki Eurowizji gości widzów w maju. Wraz z wprowadzeniem rund półfinałowych w 2004 roku, wydarzenie rozciąga się na cały tydzień, kulminując w sobotnim wielkim finale, poprzedzonym wtorkowymi i czwartkowymi koncertami półfinałowymi.

Polska zadebiutowała na Eurowizji w 1994 roku. To właśnie w tym roku nasz kraj odniósł największy sukces w historii konkursu - Edyta Górniak z utworem „To nie ja!” zajęła 2. Miejsce. Debiut ten rozbudził w kraju nadzieje na szybki sukces w kolejnych latach, ale rzeczywistość okazała się bardziej skomplikowana.

W późniejszych edycjach bywało różnie. Zdarzało się, że Polska odpadała już w półfinałach, innym razem przechodziła dalej, ale bez spektakularnych wyników. W 2003 roku Ich Troje z „Keine Grenzen – Żadnych granic” zdobyli ogromną popularność w kraju, choć zajęli dopiero 7. miejsce. Kontrowersje wzbudził występ Donatana i Cleo w 2014 roku z utworem „My Słowianie”, który zdobył ogromne poparcie publiczności (5. miejsce w głosowaniu widzów), ale niskie oceny od jurorów.

Często powtarzającym się problemem była trudność w znalezieniu „złotego środka” między europejskim gustem a polską tożsamością muzyczną. Polska eksperymentowała z różnymi językami (polski, angielski, mieszane wersje), stylami (pop, ballada, etno-pop, taneczne numery) i wizerunkiem scenicznym.

Polska na Konkurs Piosenki Eurowizji na przestrzeni lat „wysłała” wielu znanych artystów. Oprócz wspomnianych Edyty Górniak, Ich Troje czy Cleo, warto wyróżnić jeszcze:

• Kasię Moś (2017) z utworem „Flashlight”, który mimo dużych nadziei uplasował się na 22. miejscu w finale.
• Rafała Brzozowskiego (2021), który z piosenką „The Ride” nie awansował do finału.
• Blankę (Blanka Stajkow), reprezentującą Polskę w 2023 roku z popowym „Solo”, wzbudzającą emocje zarówno pozytywne, jak i krytyczne, lecz zdobywającą dobre wyniki w głosowaniu widzów.

Dla wielu wykonawców Eurowizja była szansą na przypomnienie o sobie szerokiej publiczności, a dla innych – początkiem większej kariery. Choć rzadko przekładało się to na długoterminowy sukces komercyjny w Polsce, samo uczestnictwo w konkursie dawało artystom olbrzymi rozgłos.