Konin: Premiera filmu o Janie Sznajderze

W Konińskim Domu Kultury odbyła się premiera filmu dokumentalnego Waldemara Domskiego zatytułowanego „Jan Sznajder. Niezwykły człowiek w niezwykłym miejscu”. Ukazuje artystę, którego życie i twórczość od lat budzą zainteresowanie i szacunek. Jan Sznajder, malarz, rzeźbiarz, poeta i regionalista, został przedstawiony nie tylko poprzez swoje dzieła, ale także w otoczeniu, które współtworzył – siedlisku na Posoce, stanowiącym centrum jego świata.

Przez czterdzieści pięć minut widzowie mogli przenieść się do krainy, w której przyroda splata się ze sztuką, a zwyczajna codzienność staje się źródłem głębokich refleksji. Kamera towarzyszyła bohaterowi w domu na Posoce przez cztery pory roku, ukazując zmienność natury i losu człowieka, który ukochał ludzi, zwierzęta, sztukę i życie w zgodzie z otaczającym światem.

Na premierze filmu obecna była rodzina Jana Sznajdra, jego przyjaciele i liczni widzowie, którzy znają twórczość artysty lub spotkali go osobiście. Prawie 92-letni bohater, wchodząc na scenę, z charakterystyczną dla siebie skromnością podsumował obraz. – Film mi się podoba – powiedział.

Znany z otwartości i życzliwości, dopowiedział jeszcze kilka słów o swojej ukochanej Grecji, o psach, które miały swój azyl na Posoce, zanim powstało konińskie schronisko przy ulicy Gajowej, oraz o szacunku, jakim darzy zwierzęta. Wspominał także swoją życiową partnerkę Dankę Czerwińską, z którą na Posoce – w jej rodzinnej posiadłości – stworzyli własny świat. To właśnie tam powstało prywatne muzeum sztuki ludowej. Jak zapowiedział artysta, kolekcja zostanie w przyszłości przekazana do Muzeum Okręgowego w Koninie. A już w grudniu tego roku odbędzie się tam duża wystawa malarstwa Jana Sznajdra.

Dokument Waldemara Domskiego nie jest jedynie portretem artysty, lecz również próbą uchwycenia autentyczności i niezwykłości człowieka, który – jak podkreśla autor – nie potrzebował upiększeń. – Nagrałem kilka godzin rozmów – mówi reżyser. – W tym czasie patrzyłem na Janka, jak niezłomnie radzi sobie w codzienności, mieszkając sam, wspierany jedynie przez rodzinę. Zadziwiało mnie, jak swobodnie się wypowiada i jak znakomitą ma pamięć. Janek chodził mi po głowie od lat, podobały mi się jego obrazy, dlatego w końcu zdecydowałem się na ten film.

Życiorys Jana Sznajdra mógłby posłużyć za materiał na niejedną opowieść. Jego rodzina pochodziła z Lądu, matka była nauczycielką, ojciec miał talent plastyczny i uczył rysunku. Dziadek, urzędnik w carskiej Rosji, przeżył rewolucję październikową. Sam Jan w młodości trafił do więzienia stalinowskiego, ponieważ – jak sam wspomina – „zachciało mu się czytać Sienkiewicza”. Mimo trudnych doświadczeń tworzył, podróżował, poznawał świat i ludzi, a swoje życie poświęcił sztuce.

Film powstał dzięki stypendium w dziedzinie kultury Prezydenta Miasta Konina. Wsparcia udzielili również Powiat Koniński, Miejski Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi oraz gmina Stare Miasto, na której terenie znajduje się Posoka. Przy pracy nad dokumentem Waldemarowi Domskimu towarzyszyła jego córka Agata, która rozmawiała z bohaterem podczas zdjęć i po premierze, a także Bartłomiej Lewandowski, odpowiedzialny za dźwięk. Zdjęcia i montaż wykonał sam reżyser.

„Jan Sznajder. Niezwykły człowiek w niezwykłym miejscu” to opowieść o człowieku, który pokazuje, że sztuka nie kończy się na płótnie czy rzeźbie, lecz jest sposobem patrzenia na świat.