Kraków: Kopiec Wandy w Nowej Hucie w złym stanie, ale na remont nie ma pieniędzy. Nawet na papierologię, a co dopiero prace w terenie

To jeden z najstarszych zabytków Krakowa. Legendy mówią, że Wanda była córką założyciela miasta, księcia Kraka. Odrzuciwszy rękę niemieckiego władcy, rzuciła się w fale Wisły, nie chcąc narażać poddanych na zemstę zalotnika. Kopiec nagrobny usypano w miejscu, gdzie z rzeki wyłowiono jej ciało.

Pierwsza wzmianka o kopcu pochodzi z XIII w. Był wtedy zwany Mogiłą i stąd też nazwa wioski, która leżała u podnóża. Dziś kopiec znajduje się w Nowej Hucie. Sąsiaduje z wielkim kombinatem metalurgicznym i jest jednym z najstarszych wciąż widocznych dowodów na działalność człowieka w tej okolicy. Powstał prawdopodobnie w VII lub VIII w. Istnieje też hipoteza datująca go, podobnie jak kopiec Krakusa, na czasy Celtów, czyli I wiek n.e.

Wytrzymał zatem sporo. ale ile jeszcze zniesie?

Rewitalizacja Kopca Wandy, podobnie jak w latach ubiegłych, została wpisana na listę rankingową do budżetu na rok 2026 - ok. 1 mln zł na dokumentację, czas jej wykonania to ok. 2 lata, koszt rewitalizacji rozłożony na kolejne lata to ok. 20 mln zł. Sporo, więc inwestycja czeka na ławce rezerwowych. Mogłaby tu pomóc dotacja ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, ale trudno z wnioskiem o pieniądze wystąpić...

- Do złożenia wniosku do SKOZK potrzebna jest dokumentacja z pozwoleniem na budowę. Trzeba mieć jednak na uwadze, że w przypadku tego rodzaju obiektu koszt wykonania samej dokumentacji to ok. 1 mln zł i dość długi proces. Wymaga to uzgodnień konserwatorskich, ekspertyz, badań geologicznych, odwiertów itp. Stopień skomplikowania zadania wpływa na koszty. Nie można więc wykonać tego rodzaju dokumentacji bez zabezpieczenia odpowiednich środków na ten cel - informuje Aleksandra Mikolaszek, Kierownik Zespołu ds. komunikacji i mediów Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie. I mamy błędne koło - nie ma pieniędzy, by móc pozyskać pieniądze.

A ponadto: "W przypadku uzyskania środków konieczne jest wystąpienie do służb konserwatorskich o stosowne zalecenia. Poprzednie wydane były ponad 5 lat temu i dotyczyły wcześniejszych planów zagospodarowania terenu. Po takim czasie, zwłaszcza w przypadku materii zabytkowej, zmieniającego się podejścia czy stanu technicznego obiektu, konieczne jest uzyskanie aktualnych, adekwatnych wytycznych. Czyli nawet jak pieniądze się znajdą to sprawa może rozbić się o analizy, dyskusje, "tworzenie wytycznych", które wpłyną na inwestycje, a może i na wzrost kosztów, co ponownie utrudni ratowanie kopca Wandy.