Nowe progi i wyższe Czternaste Emerytury? ZUS odpowiada na postulaty emerytów
Choć świadczenie wypłacane jest automatycznie, to limity dochodowe - obecnie 2900 zł brutto - pozostają zamrożone od 2021 r. Oznacza to, że każda nadwyżka ponad tę granicę obniża wysokość czternastki. W praktyce emeryci, których emerytura przekroczy 4728,91 zł brutto, nie dostaną dodatku wcale.
Eksperci wskazują, że brak waloryzacji progów to "pułapka waloryzacyjna": rosnące świadczenia eliminują wielu seniorów z grona beneficjentów. Zgodnie z trendem próg wkrótce może być niższy od minimalnej emerytury, co uczyni dodatek praktycznie niedostępnym.
Apel o waloryzację progów dochodowych staje się coraz silniejszy. Preferowane propozycje to:
- Coroczna waloryzacja progu - tak, aby minimalna emerytura i granica kwalifikacji utrzymywały się na podobnym poziomie realnym.
- Powiązanie progu z minimalnym wynagrodzeniem lub przeciętną emeryturą - zamiast statycznej kwoty.
- Korekta mechanizmu "złotówka za złotówkę" - np. wprowadzenie stopniowego zmniejszania dodatku (nie o całość nadwyżki), lub słabszego progu redukcji.
ZUS odpowiada na apele o podwyższeniu Czternastej Emerytury
Z drugiej strony prezes ZUS Zbigniew Derdziuk w rozmowie z "Faktem", akcentują potrzebę szerszego spojrzenia na system. - System emerytalny powinien być traktowany oddzielnie od pomocy społecznej. Wszelkie modyfikacje muszą uwzględniać indywidualną sytuację seniorów i brać pod uwagę strukturę demograficzną. Jeśli zaciągniemy zbyt duże zobowiązania, musimy pamiętać, kto będzie je finansował w przyszłości - podkreślił.
Stanowisko ZUS wskazuje więc, że kluczowe jest nie tylko dostosowanie progów do realiów gospodarczych, ale też zachowanie równowagi całego systemu emerytalnego. Zmiany powinny być przemyślane i długofalowe, tak aby wspierały potrzebujących, a jednocześnie nie obciążały nadmiernie przyszłych pokoleń.
Brakuje też obecnie zapowiedzi konkretnych działań legislacyjnych w celu powiązania progu z waloryzacją lub z poziomem minimalnego wynagrodzenia, przeciętnego świadczenia itd.
Taka będzie nowa waloryzacja emerytur w 2026 roku
Tymczasem wstępne prognozy mówią o wzroście świadczeń emerytalnych w przyszłym roku o ok. 4,9%, co przy najniższej emeryturze oznacza dodatkowe 92 zł brutto.
- Dla osoby pobierającej najniższą emeryturę (obecnie 1 878,91 zł brutto), podwyżka to ok. 92,07 zł, dzięki czemu świadczenie wzrośnie do ok. 1 970,98 zł brutto.
- Wyższe świadczenia również zyskają - przy emeryturze 3 500 zł brutto wzrost wyniesie około 171-180 zł.
Spadek wskaźnika wynika z malejącej inflacji - prognozy wskazują, że ceny wzrosną o około 3-4 proc. w 2025 roku. To przekłada się bezpośrednio na niższy wskaźnik waloryzacji, nawet jeśli realne pensje rosną.
Ostateczne dane dotyczące waloryzacji poznamy dopiero w lutym 2026 roku, kiedy będzie znana inflacja i wzrost płac z całego 2025 roku.
Wstępne wyliczenia wskazują, że emeryci będą mogli liczyć na taką podwyżkę - sprawdź tabele z wyliczeniami w poniższej galerii.