Nowy system kontroli w składowisku odpadów promieniotwórczych. Polska wdraża unijne przepisy

- Od 21 października br. wchodzą nowe zasady monitoringu odpadów promieniotwórczych na jedynym w Polsce ich składowisku - poinformował Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych. - W ciągu roku liczba pomiarów wzrośnie o blisko 400, do ok. 900.

Zmiany dotyczą Krajowego Składowiska Odpadów Promieniotwórczych (KSOP) w Różanie. Jak wyjaśniono, nowy system monitoringu wynika z rozporządzenia Rady Ministrów dostosowującego polskie przepisy do wymogów Unii Europejskiej.

- Wprowadzenie nowych przepisów nie oznacza, że wzrosło ryzyko. Wręcz przeciwnie - chodzi o jeszcze lepszy nadzór nad składowiskiem, które już teraz działa w ramach ścisłych norm bezpieczeństwa - podkreśliła dyrektorka Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych Aneta Korczyc.

W ramach zmian zwiększy się zakres badań, pobieranych będzie więcej próbek, a obiekt zostanie wyposażony w nowoczesne urządzenia pomiarowe.

Jak poinformował zakład, kupione będzie drugie urządzenie do pobierania próbek powietrza oraz dwie stacje pomiaru mocy dawki i identyfikacji izotopów gamma promieniotwórczych. Urządzenia umożliwią analizę wyników w czasie rzeczywistym, w podobnym trybie działać będą cztery nowe aktywne sondy dozymetryczne. Koszt zakupu nowego sprzętu pomiarowego, który znajdzie się na składowisku, to blisko 600 tys. złotych. Z kolei dodatkowe analizy kwartalnie kosztować będą około 400 tys. zł.

Zgodnie z rozporządzeniem, liczba pomiarów w KSOP wzrośnie z ok. 500 do 900 rocznie, a zakres badań obejmie więcej izotopów.

- Gleba, woda pitna i gruntowa będą analizowane m.in. pod kątem obecności uranu-238, 235 i 234, węgla-14 czy strontu-90. Dodatkowe pomiary obejmą również analizę osadów (sedymentów) odfiltrowanych z wód gruntowych.

Jak poinformował ZUOP, szerszy zakres testów dotyczyć będzie opadów atmosferycznych. Analizy zostaną poszerzone o wykrywanie węgla-14 oraz całkowitą aktywność promieniowania alfa i beta. Monitoringiem objęta będzie depozycja atmosferyczna, czyli zanieczyszczenia z powietrza, które trafiają na ziemię wraz z deszczem lub śniegiem. Próbki analizowane będą pod kątem obecności cezu-137 i 134, jodu-131, kobaltu-60.

ZUOP przypomina, że monitoring środowiskowy jest prowadzony na bieżąco i obejmuje wodę, powietrze, glebę i trawę.

- Na terenie KSOP działa 15 punktów pomiarowych promieniowania jonizującego. Jeden z takich punktów znajduje się też poza składowiskiem na terenie gminy Różan. Monitoring prowadzony jest także poza terenem składowiska. Badane są wody ze studni, źródeł i rzeki Narew. Sprawdzane są również próbki gleby, trawy, powietrza oraz woda wodociągowa, a także mierzone dawki promieniowania gamma.

Wszystkie wyniki badań trafiają do niezależnych laboratoriów, a raporty są publikowane publicznie - również na stronie internetowej zakładu oraz przekazywane lokalnym władzom.

KSOP w Różanie zajmuje powierzchnię 3,045 ha i według klasyfikacji Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej jest składowiskiem powierzchniowym.

Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych to jedyne przedsiębiorstwo w Polsce, które może zajmować się tego rodzaju odpadami. Jest zlokalizowany na terenie Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku oraz w Różanie, gdzie trafiają przetworzone, zestalone i zabezpieczone odpady promieniotwórcze.

Źródło: PAP