Olkusz: Po budynkach przy "Chrobrym" nie ma już śladu

Pod koniec maja na wieży szybowej "Chrobry" w Olkuszu zamontowane zostało nowe oświetlenie, dzięki któremu widoczna z przebiegającej przez miasto drogi krajowej numer 94 konstrukcja zyskała nowe oblicze.

Niedługo po pojawieniu się nowej iluminacji właściciele obiektu - Zakłady Górniczo-Hutnicze "Bolesław" S.A. rozpoczęli rozbiórkę budynków, które znajdowały się u podnóży wieży. W ostatnich dniach dobiegły one końca. Przy Olkuskiej Strefie Aktywności Gospodarczej została już tylko sama charakterystyczna konstrukcja.

Ukończenie prac rozbiórkowych nie jest jednak końcem prac w obrębie "Chrobrego".

- Możliwe, że podczas prac rozbiórkowych oświetlenie zostanie tymczasowo wyłączone. Po zakończeniu wyburzania budynków pod szybem wykonane zostanie kolejne dodatkowe oświetlenie - zapowiadał w rozmowie z "Gazetą Krakowską" rzecznik prasowy Zakładów Górniczo-Hutniczych "Bolesław" S.A.

W 1970 roku rozpoczęto drążenie szybu "Chrobry" w Olkuszu. Przez kolejne cztery lata głębiono go oraz stawiano wieżę szybową, która przez kolejne dziesięciolecia stanowiła swego rodzaju wizytówkę Olkusza. Była ona bowiem dobrze widoczna ze "starej czwórki" przez co wielu przejezdnych kojarzyło Srebrne Miasto głównie z "Chrobrym".

Rola wizytówki była jednak "drugoplanowa". "Chrobry" był bowiem jedną drogą transportu rudy na powierzchnię. Jego ewentualna awaria mogła wywołać całkowitą przerwę w zatrzymaniu całego procesu wydobywczego z kopalni.

Przez lata Wydział Utrzymania Ruchu Zakładów Górniczo-Hutniczych "Bolesław" S.A. dbał o bezpieczeństwo i ciągłość pracy wieży szybowej. Oprócz konserwacji i utrzymania wprowadzono szereg nowoczesnych rozwiązań.

Historia przemysłowej funkcji szybu dobiegła końca na przełomie 2021 i 2022 roku, gdy zamknięto kopalnie. Zgodnie z planem likwidacyjnym zakładu "Choroby" miał zostać oddany na złom. W listopadzie 2022 roku spółka ZGH "Bolesław" wystosowała listy do Marszałka Województwa Małopolskiego, Wojewody Małopolskiego oraz władz samorządowych z powiatu olkuskiego z ofertą bezpłatnego przekazania wieży szybowej wraz z działką, na której znajduje się konstrukcja oraz z drogą dojazdową.

Propozycja firmy pozostawała nierozstrzygnięta przez ponad rok. Ostatecznie żaden z samorządów nie zdecydował się "przejąć" wieży. Największą przeszkodą okazały się być koszty. Jak podkreślał wówczas prezes ZGH S.A. samo malowanie konstrukcji mogłoby kosztować od 200 do 400 tysięcy złotych a całkowite koszty utrzymania stanowiłyby znacznie większe kwoty.

Ostatecznie zarząd zakładów podjął decyzję, że mimo likwidacji kopalni "Olkusz-Pomorzany" "Chrobry" pozostanie na swoim miejscu".

- Oczekiwania lokalnej społeczności były jednoznaczne - wieża szybowa Chrobry powinna zostać, ponieważ jest symbolicznie ważna dla mieszkańców, spośród których wielu było przecież zawodowo związanych z górnictwem i naszą firmą. Chociaż nie ma żadnego uzasadnienia ze strony technicznej, aby zostawiać ten obiekt po zamknięciu kopalni, zrobiliśmy co w naszej mocy, aby mimo tego wieża pozostała. Chociaż żaden z samorządów nie chciał bezpłatnie przejąć wieży jako symbolu dziedzictwa górniczego, byliśmy mocno zdeterminowani, aby znaleźć rozwiązanie. Zrezygnowaliśmy z planów jego rozbiórki, ponieważ uznaliśmy, że za pozostawieniem wieży przemawiają inne względy, nie mniej ważne, i to one ostatecznie wzięły górę. Cały ciężar organizacyjny i finansowy wzięliśmy na siebie ponieważ czujemy, że lokalna społeczność i jej odczucia związane z przyszłością wieży szybowej są dla nas bezdyskusyjnie wielką wartością - mówił w czerwcu ubiegłego roku Bogusław Ochab, prezes ZGH "Bolesław" w Bukownie.

Warto dodać, że bliźniacza wieża, czyli "Dąbrówka" w Bolesławiu także nie skończy na złomowisku. Ma ona zostać rozebrana i przetransportowana na Pustynię Błędowską, gdzie będzie pełniła rolę wieży widokowej. Na razie gmina Klucze stara się pozyskać środki zewnętrzne na realizację tego przedsięwzięcia.