Poznań: Depozyt z ABW wzbogacił ekspozycję Centrum Szyfrów Enigma

Nowy eksponat to zmodyfikowany model Enigma I, złożony z komponentów dwóch różnych maszyn, jednej wyprodukowanej przez firmę Chiffrirmaschinen AG w Berlinie przed 1941 rokiem, drugiej z 1943 roku, pochodzącej z zakładów Ertel-Werk für Feinmechanik w Monachium. Wprowadzone zmiany techniczne nadają urządzeniu unikalny charakter, odbiegający od klasycznego układu niemieckiej Enigmy.

Najważniejsze zmiany to usunięcie łącznicy, powiększenie okna wirników w płycie czołowej oraz całkowita modyfikacja wewnętrznego systemu połączeń, a ponadto zastosowanie czwartego wirnika i niestandardowego reflektora, zamiana oznaczeń wirników z liczbowych na literowe oraz odwrócenie całego zestawu wirników o 180 stopni, co unieruchomiło mechanizm ich przesuwu.

Eksperci sugerują, że zmiany mogły być wprowadzone przez nieznane służby specjalne po II wojnie światowej, co czyni historię maszyny jeszcze bardziej intrygującą. Jak dokładnie była wykorzystywana, pozostaje zagadką.

Centrum Szyfrów Enigma powstało w 2021 roku jako nowoczesna instytucja edukacyjna i muzealna pod egidą Poznańskiego Centrum Dziedzictwa. Jego główną misją jest popularyzowanie osiągnięć trójki wybitnych polskich kryptologów – Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – którzy odegrali główną rolę w złamaniu kodu Enigmy, co znacząco przyczyniło się do skrócenia II wojny światowej.

Prezentacja kolejnej, unikalnej wersji maszyny stanowi nie tylko uzupełnienie ekspozycji, ale także okazję do przypomnienia o znaczeniu pracy polskich matematyków i inżynierów w historii globalnej kryptologii i informatyki.

Zwiedzający mogą już od teraz zobaczyć nową Enigmę i samodzielnie przekonać się, jak wyglądała wojskowa rzeczywistość zakodowana w metalowych wirnikach i matematycznych łamigłówkach.