Strefa Czystego Transportu w Krakowie. Radni zdecydowali
Radni Krakowa większością głosów zdecydowali, że strefa czystego transportu (SCT) zacznie od stycznia 2026 r. obowiązywać do granic czwartej obwodnicy, czyli na większości terytorium miasta, z wyjątkiem obrzeży, w tym Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic. Kto będzie do niej mógł wjechać bez opłat?
Jakie auta wjadą do Strefy Czystego Transportu w Krakowie?
Do SCT w Krakowie wjadą: samochody benzynowe spełniające co najmniej normę Euro 4 lub wyprodukowane od 2005 r. i samochody z silnikiem Diesla mające co najmniej normę Euro 6 lub wyprodukowane od 2014 r. (od 2012 r. dla ciężarówek i autobusów).
Co z kierowcami których samochody nie spełniają norm?
Kierowcy spoza Krakowa, których samochody nie spełniają norm SCT, będą musieli zapłacić za wjazd do miasta – stawka godzinowa to 2,5 zł, dzienna 5 zł w 2026 r., 15 zł w 2027 r., a abonament miesięczny – 100 zł w 2026 r., 250 zł w 2027 r., 500 zł w 2028 r.
Mieszkańcy Krakowa, którzy kupili samochód przed wejściem w życie uchwały (tj. siedem dni od dnia publikacji uchwały w dzienniku urzędowym województwa małopolskiego-PAP) będą zwolnieni z zasad SCT i będą mogli użytkować swoje pojazdy tak długo, jak zechcą. Jednak pojazdy zakupione po wejściu w życie uchwały będą musiały spełniać wymogi SCT.
Radni PiS złożyli poprawki, łagodzące przepisy. Zostały one jednak odrzucone w toku głosowania. PiS proponowało, aby strefa obowiązywała tylko w Starym Mieście, ponieważ – jak uzasadniało – taki obszar można realnie kontrolować. Radni przywoływali informacje medialne o tym, że jedynie cztery samochody straży miejskiej mają pilnować przestrzegania SCT.
PiS bezskutecznie postulowało również zmniejszenie wymogów norm Euro dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 ton. Domagało się, by do SCT mogły wjeżdżać pojazdy benzynowe z normą przynajmniej Euro 3 lub wyprodukowane nie wcześniej niż w 2000 r oraz diesle z normą przynajmniej Euro 4 lub wyprodukowane nie wcześniej niż w 2006 r.
Odrzucona została również poprawka Grzegorza Wojciecha Stawowego (KO) łagodząca przepisy dla diesli. Radny chciał, aby do SCT wjeżdżały diesle, spełniające normę emisji spalin co najmniej Euro 5.
Przyjęta została za to poprawka radnego Grzegorza Stawowego (KO) o zobowiązaniu prezydenta miasta do poinformowania indywidualnie każdego gospodarstwa domowego o zasadach SCT.
Zgodnie z przyjętą uchwałą, przepisy o SCT nie dotyczą m.in. pojazdów pacjentów placówek medycznych (po wcześniejszym zarejestrowaniu w systemie SCT), osób niepełnosprawnościami, pojazdów zabytkowych.
Za przyjęciem uchwały było 24 radnych; 12 (PiS) było przeciw, 6 (Kraków dla Mieszkańców) wstrzymało się od głosu.
Protest przeciwników SCT
Reprezentujący Krakowski Alarm Smogowy Andrzej Guła apelował o wprowadzenie SCT. Jak wyliczał, SCT jest potrzebna, aby „chronić nasze zdrowie, naszych dzieci, wszystkich mieszkańców Krakowa”. Jego zdaniem o problemie z zanieczyszczeniami samochodowymi świadczą odczyty na stacji na Alejach, gdzie dwutlenek węgla cztery razy przekracza normy akceptowalne według WHO. „Mamy niezbite dowody, że zanieczyszczenia samochodowe przyczyniają się do chorób. SCT pozwoli o ponad 30 proc. zredukować zanieczyszczenia dwutlenku węgla” – przekonywał Guła.
W trakcie sesji przeciwnicy SCT zorganizowali konferencję prasową. Zapowiedzieli na niej, że zaskarżą uchwałę o SCT do wojewody. Zdaniem Adama Hareńczyka choćby sam fakt, że raport z konsultacji społecznych, na podstawie których projekt trafił pod obrady miasta, został późno opublikowany, jest „podstawą bezsporną” dla sądu administracyjnego do uznania uchwały za wadliwą. Przeciwnicy przypomnieli, że swój sceptycyzm wobec zasad SCT wyraziły władze gmin ościennych, a także radni kilku dzielnic Krakowa.
