Szykuje się nowy urząd dla rolników. Czy Rzecznik Rolników zmieni ich codzienność?

Projekt ustawy, który ma na celu utworzenie instytucji Rzecznika Rolników, został zaprezentowany w Sejmie. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na potrzeby polskich rolników, którzy często znajdują się w trudnych sytuacjach prawnych i ekonomicznych.

Projekt ustawy zmierza do utworzenia nieistniejącej dotychczas instytucji Rzecznika Rolników. Instytucja ta jest bardzo potrzebna polskim rolnikom, których interesy są narażone na szwank w wielu relacjach prawnych z władzami publicznymi, z podmiotami gospodarczymi i partnerami handlowymi, w sporach cywilnoprawnych i innych podobnych sytuacjach - mówił poseł sprawozdawca projektu przygotowanego przez PiS Robert Telus.

Rolnicy często są stroną słabszą w konfliktach, a ich sytuacja materialna nie zawsze pozwala na korzystanie z komercyjnej pomocy prawnej. Dlatego nowa regulacja ma na celu zapewnienie im bezpieczeństwa ekonomicznego i prawnego.

Instytucja Rzecznika Rolników ma być wzorowana na istniejącej już od 2019 roku instytucji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Rzecznik Rolników będzie miał szerokie uprawnienia, w tym możliwość udziału w postępowaniach sądowych na rzecz rolników oraz podejmowanie interwencji wobec władz publicznych.

Według projektu maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na wykonywanie zadań rzecznika wynikających z ustawy w latach 2025–2034 wyniesie 187 mln 785 tys. zł.

Rzecznik będzie powoływany przez premiera na wniosek ministra rolnictwa spośród kandydatów zgłoszonych przez związki zawodowe rolników indywidualnych. Kadencja rzecznika będzie trwała 6 lat, a ta sama osoba będzie mogła pełnić tę funkcję tylko przez jedną kadencję.

Do głównych zadań rzecznika będzie należało:

• reprezentowanie interesów rolników wobec władz publicznych,
• opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących rolnictwa,
• oraz pomoc w organizacji mediacji między rolnikami a organami administracji publicznej.

Rzecznik będzie również współpracował z organizacjami pozarządowymi i społecznymi oraz czuwał nad przestrzeganiem zasad uczciwej konkurencji i praktyk rynkowych w stosunku do rolników.

W zakresie ochrony praw rolników Rzecznik może m.in.:

• występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej;
• informować właściwe organy nadzoru lub kontroli o dostrzeżonych nieprawidłowościach w funkcjonowaniu organów administracji publicznej;
• informować właściwe organy o dostrzeżonych barierach i utrudnieniach w zakresie wykonywania działalności rolniczej;
• wnosić skargę nadzwyczajną;
• brać udział w postępowaniu w sprawach cywilnych, w których tylko jedną ze stron jest rolnik.

Wszystkie kluby parlamentarne uznały, że projektowana ustawa jest potrzebna, ale wymaga dopracowania. Posłowie zwracali uwagę na możliwość nakładania się kompetencji rzecznika rolników z innymi instytucjami oraz na koszty związane z utworzeniem nowej instytucji.

Materia dotycząca powołania rzecznika rolników jest niezwykle delikatne zważywszy na ogromną ilość problemów tego sektora. Propozycje rozwiązań prawnych muszą być zatem stosowanie wyważone i skonsultowane, tak by przyszły rzecznik faktycznie reprezentował problemy wszystkich rolników - mówił minister rolnictwa Czesław Siekierski zabierając głos na temat poselskiego projektu.

Minister rolnictwa poinformował, że w ministerstwie trwają prace nad prawnego uregulowaniem funkcji rzecznika rolników. "Dotychczas powstała koncepcja odnośnie powołania rzecznika rolników, jest konsultowana z Krajową Radą Izb Rolniczych, zgodnie z którą funkcję rzecznika mógłby ewentualnie pełnić przedstawiciel KRIR" - powiedział minister.

Projekt ustawy o Rzeczniku Rolnika jest obecnie przedmiotem dalszych prac w komisji rolnictwa. Ostateczne decyzje dotyczące kształtu i funkcji nowej instytucji będą podejmowane w toku dalszych konsultacji i analiz.