Warszawa. Ceramika, marmury i ślady historii. Prywatne zbiory Bohdana Pniewskiego zyskały status zabytku

Wnętrza willi Bohdana Pniewskiego przy al. Na Skarpie 27 w Warszawie — jednej z najciekawszych realizacji modernizmu w Polsce — właśnie zostały objęte ochroną konserwatorską. Do rejestru zabytków trafiło 13 elementów wyposażenia z lat 30. i powojennych, zachowanych w oryginalnej formie.

– Wyposażenie i wystrój wnętrz willi Bohdana Pniewskiego cechuje indywidualny wyraz artystyczny i unikatowy charakter. Elementy wystroju to przykład nowatorskich rozwiązań kompozycyjnych i materiałowych, łączących inspiracje europejskie, ludowe oraz narodowe - wyjaśnił Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Pierwszy budynek w miejscu obecnej willi powstał w XVIII wieku według projektu Szymona Bogumiła Zuga jako Pałac Letni w ogrodzie romantycznym „Na Górze”. W latach 30. XX wieku architekt Bohdan Pniewski kupił pawilon z zamiarem adaptacji na dom i pracownię. Wkomponował go w nową bryłę obłożoną nieociosanym kamieniem, z nieregularnymi oknami.

Podczas powstania warszawskiego w 1944 roku willa była miejscem walk i przechodziła z rąk do rąk. W połowie września rannych zostało tam kilku powstańców, w tym nieznany z imienia i nazwiska żołnierz obsługujący broń przeciwpancerną Piata. Po wojnie rodzina Pniewskiego wróciła do willi, którą architekt zamieszkiwał do swojej śmierci w 1965 roku. W 1965 roku budynek wpisano do rejestru zabytków, a rok później Polska Akademia Nauk nabyła go na cele muzealne.

Bohdan Pniewski był jednym z najwybitniejszych polskich architektów XX wieku, reprezentującym modernizm. Ukończył studia na Politechnice Warszawskiej, a w czasie I wojny światowej walczył w Legionach Piłsudskiego, za co odznaczono go Krzyżem Walecznych.

Wybrane dzieła Bohdana Pniewskiego:

• owalne schody w centralnym miejscu budynku Senatu,
• monumentalny gmach sądów na Woli w al. „Solidarności” 127 – największy projekt Pniewskiego zrealizowany przed II wojną światową, jego oryginalny adres to ul. Leszno 53/55,
• Gmach Narodowego Banku Polskiego, którego obecnie realizowana jest częściowa kontrowersyjna przebudowa,
• kompleks budynków Ministerstwa Komunikacji w ul. Chałubińskiego,
• przebudowa Pałacu Brühla w latach 30. XX wieku dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych (ta wersja ma zostać odbudowana z Pałacem Saskim),
• budynek Polskiego Radia w al. Niepodległości,
• odbudowa i rozbudowa Teatru Wielkiego w Warszawie realizowana na przełomie lat 50. i 60. XX wieku,
• Dom Chłopa (obecnie Hotel Gromada) przy Placu Powstańców Warszawy.

Źródło: PAP