Wzrost zachorowań na choroby odkleszczowe w woj. lubelskim. Jak się chronić?

Coraz więcej przypadków boreliozy i kleszczowego zapalenia mózgu na Lubelszczyźnie. Eksperci alarmują: kleszcze są aktywne niemal przez cały rok i nie ograniczają się tylko do lasów. Sprawdź, jak się chronić i gdzie w Lublinie można przebadać kleszcza.
Jakie choroby przenoszą kleszcze?Najgroźniejsze choroby odkleszczowe to:Borelioza z Lyme – bakteryjna choroba mogąca prowadzić do problemów ze stawami, sercem i układem nerwowym.Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) – wirusowe zakażenie ośrodkowego układu nerwowego.Rzadziej: anaplazmoza, babeszjoza, riketsjozy.W 2025 r. na Lubelszczyźnie do połowy maja odnotowano już 401 przypadków boreliozy i 4 przypadki KZM.
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Adam Jastrzębowski/archiwum/zdjęcie ilustracyjne
Aleksandra Szymczak
  • Znalazłeś kleszcza? Oto co zrobić krok po kroku
  • Jakie są objawy boreliozy? Kiedy iść do lekarza?
[1/2] Usuń kleszcza jak najszybciej – użyj pęsety, chwytając go jak najbliżej skóry.Wyciągaj delikatnie, ale zdecydowanie, ruchem prostym.Nie wykręcaj, nie smaruj tłuszczem ani alkoholem.Miejsce ukąszenia zdezynfekuj.Obserwuj skórę i samopoczucie przez najbliższe tygodnie. Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | ADAM JASTRZEBOWSKI

Rośnie liczba zachorowań – borelioza i KZM coraz groźniejsze

Województwo lubelskie mierzy się z kolejnym wzrostem liczby przypadków boreliozy z Lyme. Jak podaje Agnieszka Dados z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Lublinie, do 15 maja 2025 roku zarejestrowano już 401 zachorowań – to o 32 przypadki więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Choroba, przenoszona przez kleszcze, może prowadzić do poważnych powikłań, w tym neuroboreliozy – w tym roku zanotowano cztery takie przypadki, wszystkie wymagały hospitalizacji.

Niepokoi również liczba zakażeń kleszczowym zapaleniem mózgu (KZM). Do połowy maja w 2025 roku potwierdzono już cztery przypadki.

– W analogicznym okresie 2024 roku nie stwierdzono zachorowań na tę chorobę – dodaje Agnieszka Dados.

Zgodnie z przekazanymi nam danymi, w ostatnich latach lubelski sanepid odnotowuje wzrost zachorowań na boreliozę:

  • 2024 r. – 1707 przypadków,
  • 2023 r. – 1572 przypadki,
  • 2022 r. – 1159 przypadków,
  • 2021 r. – 1122 przypadki,
  • 2020 r. – 784 przypadki.

Kleszcze nie tylko w lesie

– Najczęściej można spotkać kleszcze w lesie, zaroślach i wysokich trawach, ale nie oznacza to, że nie można go "złapać" w przydomowym ogródku czy na spacerze po mieście – ostrzega dr n. med. Jacek Zwoliński, z Zakładu Biologicznych Szkodliwości Zdrowotnych i Parazytologii Instytutu Medycyny Wsi im. W. Chodźki w Lublinie.

W Polsce najczęściej występują dwa gatunki: kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) oraz kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus). Ten drugi uaktywnia się bardzo wcześnie – często już w lutym. Ich największa aktywność przypada na wiosnę i jesień, choć wiele zależy od pogody. W czasie upałów ich aktywność spada – są bowiem wrażliwe na brak wilgoci.

Jak się chronić przed kleszczami?

– Najlepiej łączyć różne metody ochrony. Środki odstraszające powinny być połączone z odpowiednim ubraniem, żeby tych miejsc odsłoniętych było jak najmniej – radzi dr Zwoliński. – Ważne jest też obejrzenie ciała po spacerze.

Kleszcze charakteryzuje to, że nie tylko nie czujemy jak po nas chodzą, ale też ich wbicie jest bezbolesne.

– Najczęściej znajdujemy je podczas mycia, kiedy kleszcz jest już trochę napity i możemy go wyczuć. Wtedy najważniejsze jest, by dokładnie i szybko go usunąć.

Gdzie w Lublinie przebadać kleszcza?

W Lublinie działa program umożliwiający bezpłatne badanie kleszczy pod kątem obecności patogenów. Kleszcza można przebadać w Instytucie Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki (ul. Jaczewskiego 2). Program finansuje Ministerstwo Zdrowia.

– Początkowo program był skierowany do osób narażonych zawodowo, ale rozszerzyliśmy go i mogą z niego skorzystać wszystkie narażone osoby, a narażony jest właściwie każdy, kto chodzi po dworze – wyjaśnia dr Zwoliński.

Aby oddać kleszcza do badania, należy wypełnić dwa dokumenty: deklarację uczestnika i ankietę osoby pokłutej. W formularzu wskazuje się m.in. okoliczności, w jakich doszło do ugryzienia.

Nie bagatelizuj objawów

W przypadku ugryzienia przez kleszcza warto obserwować swoje samopoczucie przez kilka tygodni. Objawy boreliozy mogą pojawić się po czasie i przybrać różne formy – od rumienia wędrującego po objawy neurologiczne. W razie wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania.

Sezon na kleszcze trwa, a jak pokazują dane ryzyko "złapania" kleszcza jest bardzo duże. Czy wiesz, jak bezpiecznie usunąć kleszcza? A może zastanawiasz się, jak wygląda rumień wędrujący albo jak prawidłowo wyjąć kleszcza w domu? W naszym poradniku znajdziesz praktyczne wskazówki, jak chronić także swojego psa przed babeszjozą i co naprawdę odstrasza te groźne pajęczaki.

Wybrane dla Ciebie

Willa Brüninga w Bytomiu - dziś powstają tu innowacyjne projekty. Burmistrz byłby chyba zadowolony? Zajrzyjcie z nami do środka
Willa Brüninga w Bytomiu - dziś powstają tu innowacyjne projekty. Burmistrz byłby chyba zadowolony? Zajrzyjcie z nami do środka
Te liczby budzą trwogę. Na drogach Dolnego Śląska śmierć jak codzienność. Przemyślcie to, zanim będzie za późno
Te liczby budzą trwogę. Na drogach Dolnego Śląska śmierć jak codzienność. Przemyślcie to, zanim będzie za późno
Poziom rzek podniósł się ze stanów niskich do średnich, ale bez zagrożenia powodziowego
Poziom rzek podniósł się ze stanów niskich do średnich, ale bez zagrożenia powodziowego
To nie włoskie Tivoli! Tak z lotu ptaka wygląda jeden z najpiękniejszych krakowskich parków. Park im. Wisławy Szymborskiej!
To nie włoskie Tivoli! Tak z lotu ptaka wygląda jeden z najpiękniejszych krakowskich parków. Park im. Wisławy Szymborskiej!
W środku nocy robił awanturę na mieście. Po przyjeździe strażników zaatakował jednego z nich
W środku nocy robił awanturę na mieście. Po przyjeździe strażników zaatakował jednego z nich
Chorzów znów jak uzdrowisko. Tężnia ponownie działa, ale co z fontanną przy Pałacu Ślubów?
Chorzów znów jak uzdrowisko. Tężnia ponownie działa, ale co z fontanną przy Pałacu Ślubów?
Gorzów wciąż się wyludnia. W pół roku  ubyło mu 1,5 tys. mieszkańców
Gorzów wciąż się wyludnia. W pół roku ubyło mu 1,5 tys. mieszkańców
22-latek z Jastrzębia zatrzymany. Nie miał prawa jazdy na motocykl
22-latek z Jastrzębia zatrzymany. Nie miał prawa jazdy na motocykl
Ruszają Chopinowskie Inspiracje 2025. W Kielcach zagra Kamil Pacholec
Ruszają Chopinowskie Inspiracje 2025. W Kielcach zagra Kamil Pacholec
Remont kościoła klarysek w Bydgoszczy zakończy się po wakacjach
Remont kościoła klarysek w Bydgoszczy zakończy się po wakacjach
Trwa przebudowa kolektora sanitarnego w Bydgoszczy przy ul. Toruńskiej
Trwa przebudowa kolektora sanitarnego w Bydgoszczy przy ul. Toruńskiej
Dwa dni w jeziorze. Popłynie 48 godzin bez przerwy i apeluje o zbiórkę pieniędzy na szczytny cel
Dwa dni w jeziorze. Popłynie 48 godzin bez przerwy i apeluje o zbiórkę pieniędzy na szczytny cel