Gwiazda betlejemska. Może być niebezpieczna dla psów i kotów

Gwiazda betlejemska (poinsecja) zawiera mleczny sok, który działa drażniąco na układ pokarmowy i błony śluzowe. U psów może powodować ślinotok, wymioty, biegunkę i ból brzucha. W przypadku kontaktu z oczami pojawia się łzawienie i zapalenie spojówek, a po kontakcie ze skórą – obrzęk i swędzenie. Toksyczność jest zazwyczaj umiarkowana, jednak jeśli roślina była opryskiwana pestycydami lub pies zjadł większą liczbę liści, objawy mogą być znacznie silniejsze.

Pierwsze symptomy zatrucia pojawiają się zwykle od 30 minut do kilku godzin po zjedzeniu fragmentu rośliny. Najczęściej są to wymioty, nadmierne ślinienie, apatia lub biegunka. Objawy mogą się nasilać w ciągu kilku następnych godzin, dlatego psa trzeba bacznie obserwować.

Zatrucie gwiazdą betlejemską u psa może mieć różny przebieg — od łagodnego podrażnienia po silne objawy wymagające interwencji weterynaryjnej. Wszystko zależy od ilości zjedzonej rośliny, wieku psa, jego masy ciała i ogólnego stanu zdrowia.

Objawy ogólne:

• Apatia i osłabienie – pies staje się mniej aktywny, może unikać zabawy, nie reagować na wołanie.
• Niechęć do jedzenia – brak apetytu pojawia się już w pierwszych godzinach po spożyciu.
• Senność lub ospałość – to efekt ogólnego osłabienia organizmu i bólu brzucha.

Objawy ze strony układu pokarmowego:

• Ślinotok – pies nadmiernie się ślini, liże pysk lub często przełyka, co świadczy o podrażnieniu jamy ustnej.
• Wymioty – mogą wystąpić kilkukrotnie i zawierać resztki rośliny; to jeden z najczęstszych objawów.
• Biegunka – zwykle wodnista, czasem z domieszką śluzu, pojawia się po kilku godzinach.
• Ból brzucha – zwierzak może skomleć, garbić się, unikać dotykania brzucha lub często zmieniać pozycję, próbując znaleźć ulgę.

Objawy skórne i oczne:

• Podrażnienie skóry – sok rośliny może wywołać zaczerwienienie, obrzęk i swędzenie w miejscu kontaktu.
• Podrażnienie oczu – jeśli pies przetarł łapą oko po dotknięciu rośliny, może dojść do łzawienia, pieczenia i zapalenia spojówek.
• Drapanie pyska lub oczu – typowy odruch po kontakcie z mlecznym sokiem poinsecji.

Czas wystąpienia objawów:

• Pierwsze symptomy zatrucia zwykle pojawiają się w ciągu 30 minut do 3 godzin po spożyciu.
• W łagodnych przypadkach ustępują po kilku godzinach, ale przy większej ilości toksyn mogą utrzymywać się nawet do 48 godzin.

Objawy ciężkiego zatrucia:

• Silne i nieustępujące wymioty,
• Krwista biegunka,
• Drgawki lub chwiejny chód,
• Oznaki odwodnienia – suche dziąsła, zapadnięte oczy, brak łaknienia.

Kiedy udać się do weterynarza:

• Jeśli pies zjadł dużą ilość liści lub łodyg,
• Gdy objawy nie ustępują po 6–8 godzinach,
• Jeśli roślina mogła być opryskiwana nawozami lub środkami ochrony roślin,
• Gdy pies jest młody, osłabiony lub cierpi na choroby wątroby bądź nerek.

Ważne: nie próbuj samodzielnie wywoływać wymiotów ani podawać żadnych leków bez konsultacji z weterynarzem. Specjalista może zalecić leczenie objawowe – nawadnianie, środki przeciwwymiotne, leki osłonowe żołądka lub węgiel aktywowany. W większości przypadków zatrucie ma przebieg łagodny, jednak szybka reakcja opiekuna zapobiega komplikacjom.

Jeśli zauważysz, że pies pogryzł roślinę, natychmiast usuń resztki z jego pyska i przepłucz go czystą wodą. Nie wywołuj wymiotów na własną rękę. Skontaktuj się z weterynarzem i poinformuj go, ile rośliny mogło zostać zjedzone. Lekarz może zalecić leczenie objawowe – podanie węgla aktywowanego, leków przeciwwymiotnych lub kroplówki, jeśli pies jest odwodniony. W większości przypadków objawy ustępują w ciągu 24–48 godzin.

Dla kotów poinsecja jest równie niebezpieczna jak dla psów. Na ogół nie ma zagrożenia dla życia, a objawy ustępują często samoistnie, bez konieczności leczenia. Biały, lateksowy sok działa drażniąco na błony śluzowe jamy ustnej i przewodu pokarmowego. Po zjedzeniu liści kot może odczuwać silny ból brzucha, wymiotować, mieć biegunkę i tracić apetyt. Sok, który dostanie się do oczu, może spowodować zapalenie spojówek i krótkotrwałe pogorszenie widzenia.

Typowe objawy zatrucia gwiazdą betlejemską u kota to ślinienie, wymioty, biegunka, apatia i utrata apetytu. Po kontakcie ze skórą może pojawić się zaczerwienienie, a po dostaniu się soku do oczu – łzawienie i pieczenie. Objawy pojawiają się w ciągu kilku godzin od kontaktu z rośliną i mogą utrzymywać się nawet dwa dni.

Jeśli zauważysz, że kot pogryzł liście, przepłucz mu pyszczek i oczy letnią wodą, jeśli widzisz oznaki podrażnienia. Mruczka należy obserwować pod kątem dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Spożycie małej ilości gwiazdy betlejemskiej nie powinno być powodem do wpadania w panikę. Spożycie niewielkiej ilości rośliny zazwyczaj nie powoduje ciężkiego zatrucia, jednak zawsze warto skonsultować się z weterynarzem, by uzyskać fachową poradę. Objawy zwykle mijają samoistnie w ciągu kilku godzin. Gdy jednak utrzymują się dłużej niż 12–24 godziny lub nasilają się, konieczna jest wizyta u weterynarza. W praktyce, aby doszło do poważnego zatrucia, kot musiałby zjeść znaczną ilość liści gwiazdy betlejemskiej jednorazowo, co zdarza się bardzo rzadko.

Gwiazda betlejemska to nie jedyna ozdoba, która może zaszkodzić zwierzętom. Okres Bożego Narodzenia to czas, w którym nasze domy wypełniają się pięknymi roślinami. Niestety, wiele z nich może być niebezpiecznych dla psów i kotów. Nawet niewielki kontakt lub pogryzienie liścia może spowodować zatrucie, biegunkę czy podrażnienie błon śluzowych. Warto wiedzieć, których roślin unikać, by święta były bezpieczne nie tylko dla ludzi, ale i dla naszych pupili.

Żywa choinka – to piękny element świąt, ale w domu, w którym mieszkają psy i koty, może być źródłem kilku zagrożeń. Sama w sobie nie jest silnie toksyczna, jednak jej igły, żywica i woda w stojaku mogą zaszkodzić zwierzakom.

Jemioła – zawiera toksyczne białka i saponiny, które wywołują wymioty, biegunkę, osłabienie, a w dużych ilościach – drgawki i problemy z oddychaniem. Zarówno liście, jak i owoce jemioły są niebezpieczne.

Ostrokrzew – piękne, błyszczące liście i czerwone jagody są bardzo kuszące dla zwierząt, ale zawierają alkaloidy i saponiny, które mogą powodować wymioty, biegunkę i senność. W dużych ilościach prowadzą do spowolnienia pracy serca.

Amarylis – cała roślina jest toksyczna – od cebuli po kwiat. Spożycie może wywołać wymioty, biegunkę, drgawki i zaburzenia rytmu serca. U kotów amarylis bywa szczególnie niebezpieczny.

Lilie – to jedne z najbardziej trujących roślin dla kotów. Już niewielka ilość pyłku może spowodować uszkodzenie nerek i doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Kot, który miał kontakt z lilią, wymaga natychmiastowej pomocy weterynaryjnej.

Cis – jedna z najbardziej trujących roślin ozdobnych. Zawiera alkaloidy taksyny, które wpływają na układ nerwowy i krążenie. Spożycie nawet niewielkiej ilości może skończyć się śmiercią zwierzaka.

Narcyzy – cebulki i liście zawierają alkaloidy powodujące wymioty, drżenie mięśni, spadek ciśnienia i w ciężkich przypadkach – zatrzymanie akcji serca.

Bluszcz (hedera) – zawiera saponiny trujące dla psów i kotów. Po spożyciu pojawia się ślinotok, wymioty, biegunka i ból brzucha. Sok z liści może też podrażniać skórę.

Jak chronić zwierzęta?

• Ustaw rośliny w miejscach niedostępnych dla psów i kotów.
• Unikaj naturalnych girland i stroików z toksycznych roślin.
• Nie pozwalaj zwierzakom bawić się ozdobami, które mogą zawierać fragmenty roślin.
• Jeśli podejrzewasz zatrucie – natychmiast skontaktuj się z weterynarzem.

Piękne dekoracje nie muszą oznaczać ryzyka. Wybieraj bezpieczne, nietoksyczne rośliny – np. zielistkę, paproć, poinsecję sztuczną czy zamiokulkasa – i ciesz się świętami w towarzystwie zdrowych, szczęśliwych pupili.

Ustaw gwiazdę betlejemską wysoko, poza zasięgiem psa czy kota, najlepiej w pomieszczeniu, do którego nie mają dostępu. Unikaj też pozostawiania wody w podstawce doniczki – może zawierać nawozy szkodliwe dla zwierząt. Jeśli masz w domu ciekawskiego pupila, wybierz bezpieczniejsze alternatywy, takie jak zielistka, paproć, storczyk.

Gwiazda betlejemska to piękna świąteczna ozdoba, ale w domu, gdzie są zwierzęta, wymaga ostrożności. Jej mleczny sok może powodować podrażnienia i problemy żołądkowe u psów i kotów. Choć toksyczność jest umiarkowana, zawsze warto skonsultować się z weterynarzem po każdym kontakcie zwierzaka z rośliną. Dzięki odpowiedniemu zabezpieczeniu możesz cieszyć się świątecznym wystrojem i mieć pewność, że Twój pupil jest bezpieczny. Gwiazda betlejemska, mimo że wygląda pięknie, może być dla psa lub kota powodem poważnych kłopotów zdrowotnych. Wystarczy, że zwierzak pogryzie jeden liść, by pojawiły się wymioty, biegunka czy ślinotok. Weterynarze przypominają: nawet jeśli zatrucie nie jest śmiertelne, nie wolno go lekceważyć. Jeśli zauważysz, że Twój pupil interesuje się rośliną, lepiej przenieś ją w miejsce, do którego nie ma dostępu — świąteczny nastrój da się zachować bez ryzyka dla jego zdrowia.