Idealne ciała influencerów pogarszają samoocenę nastolatków. Badania śląskich naukowców w prestiżowym piśmie

Zespół badawczy pod kierownictwem dr hab. n. med. Mateusza Grajka wykazał, że częste korzystanie z platform takich jak Instagram czy TikTok może prowadzić do nasilonego niezadowolenia z własnego wyglądu.

Badanie przeprowadzono online na grupie 211 respondentów. 37 proc. badanych podało, że oglądanie wysportowanych ciał infuencerów obniżyło ich poczucie własnej wartości. Problem ten w większym stopniu dotknął kobiet. Co ciekawe, obiektywny wskaźnik BMI (body mass index, czyli wyliczany na podstawie wzrostu i wagi wskaźnik informujący, czy mamy prawidłową wagę, niedowagę, nadwagę czy otyłość) nie wpływał tak znacząco na samoocenę, jak treści oglądane w mediach społecznościowych.

- Współczesne media kreują bardzo zawężony obraz "idealnego” ciała, który jest trudny lub niemożliwy do osiągnięcia, co rodzi frustrację i kompleksy – wyjaśnia dr Mateusz Grajek.

– Młodzi ludzie oceniają siebie przez pryzmat lajków, komentarzy i filtrowanych zdjęć innych użytkowników, co zniekształca ich obraz rzeczywistości – dodaje.

Obniżona samoocena może być czynnikiem ryzyka rozwoju depresji lub zaburzeń odżywiania.

Niepokojącym badaczy problemem jest też dezinformacja zdrowotna. Autorzy pracy zwracają uwagę, że media społecznościowe są pełne pseudonaukowych porad dotyczących odchudzania, suplementacji czy szybkich metod na „idealne ciało”.

– Młodzież często czerpie wiedzę zdrowotną z mediów społecznościowych, a tam roi się od mitów, pseudonaukowych porad i szkodliwych treści – przestrzega Mateusz Grajek.

Zdaniem naukowców niezbędne są szeroko zakrojone działania profilaktyczne. – Musimy nauczyć młodzież odróżniania faktów od fikcji. Edukacja w zakresie higieny cyfrowej i zdrowotnej to dziś jedno z najważniejszych wyzwań – podkreśla dr Grajek.

Taką wiedzę młodzi ludzie będą mogli posiąść w szkole na lekcjach edukacji zdrowotnej, która będzie nauczana w szkołach od nowego roku szkolnego, czyli od 1 września 2025 r. Już wiadomo jednak, że nie będzie to przedmiot obowiązkowy i zapewne wielu rodziców zdecyduje się nie posyłać dzieci na te lekcje. Nowy przedmiot zastąpi wychowanie do życia w rodzinie.

Edukacja zdrowotna będzie nauczana:  w szkołach podstawowych w klasach IV–VIII oraz w szkołach ponadpodstawowych, czyli liceach, technikach i szkołach branżowych.

Zajęcia mają kształtować kompetencje uczniów związane z dbałością o zdrowie przez całe życie oraz budowanie potencjału zdrowotnego własnego i otoczenia. Będą odbywać się w wymiarze 1 godziny tygodniowo przez cały rok szkolny.