Nadmiar snu sprzyja osłabieniu poznawczemu

W badaniach przeanalizowano dane niemal 2 tysięcy osób w wieku 27 - 85 lat. - Osoby śpiące długo częściej zgłaszały także objawy depresji - mówi Vanessa Young, współautorka badań. - Sen może być czynnikiem modyfikowalnym w kontekście ryzyka pogorszenia funkcji poznawczych u osób z depresją - dodaje.

- Dłuższy, ale nie krótszy sen był związany z gorszymi wynikami w zakresie ogólnej sprawności poznawczej oraz konkretnych zdolności, takich jak pamięć, umiejętności wzrokowo-przestrzenne i funkcje wykonawcze - zauważa Sudha Seshadri, także uczestnicząca w badaniu. - Związki te były silniejsze u osób z objawami depresyjnymi, niezależnie od stosowania leków przeciwdepresyjnych - dodaje.

Według badania rośnie świadomość znaczenia snu jako kluczowego procesu fizjologicznego dla zdrowia mózgu. Zaburzenia długości i rytmu snu obserwuje się w różnych okresach życia i występują one zarówno w procesie starzenia się fizjologicznego, jak i patologicznego.

Zaburzenia te przyczyniają się do zwiększonego ryzyka pogorszenia funkcji poznawczych oraz choroby Alzheimera. Eksperci zalecają dorosłym 7-8 godzin snu każdej nocy w celu zachowania zdrowia mózgu. Kilka badań sugerowało jednak, że zarówno nadmierna, jak i niewystarczająca ilość odpoczynku są związane z zaburzeniami funkcji poznawczych, w tym pamięci, uwagi i zdolności zarządzania innymi procesami umysłowymi, takimi jak planowanie, rozwiązywanie problemów i kontrola impulsów.

Jednakże ustalenia były niespójne i zależne od okresu życia badanego i różnic zdrowotnych, takich jak obecność depresji. Depresja, będąca czynnikiem ryzyka pogorszenia funkcji poznawczych, który można modyfikować, często współwystępuje z zaburzeniami snu.

W nowym badaniu sprawdzono, czy depresja modyfikuje związek między długością snu a funkcjami poznawczymi. Uczestników testów podzielono na cztery grupy na podstawie takich kryteriów: brak objawów depresji i brak leków przeciwdepresyjnych; objawy depresji bez stosowania leków; zażywanie leków przeciwdepresyjnych bez objawów; a także objawy depresji przy stosowaniu leków.

Odkryto, że długi sen wiąże się z obniżoną ogólną sprawnością poznawczą, a najsilniejsze efekty występowały u osób z objawami depresji - zarówno stosujących, jak i niestosujących leków przeciwdepresyjnych. Słabsze, ale nadal istotne efekty zaobserwowano u osób bez objawów depresji. Nie stwierdzono istotnych zależności u osób stosujących leki przeciwdepresyjne, ale bez objawów depresyjnych.

Na tej podstawie naukowcy doszli do wniosku, że związek między długością snu a funkcjonowaniem poznawczym jest najsilniejszy u osób z objawami depresji, niezależnie od stosowania leków.

- W przyszłości potrzebne są badania podłużne na dużą skalę z wykorzystaniem wieloaspektowych podejść, aby lepiej zrozumieć zależności czasowe między zaburzeniami snu a zmianami poznawczymi - podsumowują badacze.

Na podstawie:

Too much sleep can hurt cognitive performance, especially for those with depression, UT Health San Antonio study finds