Przełom w ochronie zwierząt. Nowe przepisy dla hodowców i weterynarzy

Najważniejszą zmianą, na którą czekało wielu rolników, jest nowy system wypłaty odszkodowań za szkody spowodowane chorobami zwierząt. Dotychczas zasady miały charakter „zero-jedynkowy” — rolnik otrzymywał pełne odszkodowanie albo nic, jeśli w gospodarstwie stwierdzono nieprawidłowości proceduralne.

Teraz system stanie się bardziej proporcjonalny i elastyczny. W miejsce całkowitej odmowy wprowadzono procentowe obniżki odszkodowań – tak, aby drobne uchybienia nie przekreślały szans na rekompensatę.

Ponadto rozszerzono katalog zwierząt i produktów, za które będzie przysługiwało odszkodowanie z budżetu państwa. Dotyczy to m.in. zwierząt padłych w wyniku choroby zakaźnej, co do tej pory nie zawsze było objęte wsparciem.

Nowa ustawa porządkuje również zadania i kompetencje Inspekcji Weterynaryjnej, która pozostaje kluczową instytucją odpowiedzialną za monitorowanie i zwalczanie chorób zwierząt. Regulacje określają precyzyjnie zakres jej działań, a także relacje z innymi jednostkami administracji publicznej.

Celem jest zwiększenie skuteczności działań w przypadku wystąpienia ognisk chorób, takich jak ASF czy ptasia grypa. W praktyce oznacza to szybsze decyzje, mniej biurokracji i lepszą koordynację między inspekcjami terenowymi.

W ustawie znalazły się też przepisy upraszczające procedury dla samorządu lekarzy weterynarii. Okręgowe rady lekarsko-weterynaryjne będą mogły szybciej wydawać zaświadczenia o prawie wykonywania zawodu, a Komisja ds. Specjalizacji Lekarzy Weterynarii zyska nowe uprawnienia w zakresie przyznawania dyplomów specjalizacyjnych.

To rozwiązanie ma usprawnić proces kształcenia i potwierdzania kwalifikacji lekarzy, co w praktyce przełoży się na lepszą dostępność usług weterynaryjnych – szczególnie na terenach wiejskich.

Nowa ustawa jest dostosowaniem polskiego prawa do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie zdrowia zwierząt, które obowiązuje od 2021 roku. Chociaż przepisy unijne stosowane są bezpośrednio, ich wdrożenie wymagało doprecyzowania procedur i podziału kompetencji w krajowym systemie.

Nowe przepisy mają też zastąpić dotychczasową ustawę o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych.

Za przyjęciem uchwały głosowało 61 senatorów, przeciw było 29, nikt nie wstrzymał się od głosu. Poprawki mają głównie charakter redakcyjny i doprecyzowujący. Teraz ustawa wróci do Sejmu, który zdecyduje o jej ostatecznym kształcie.

Większość przepisów zacznie obowiązywać po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. Dla rolników oznacza to większą pewność w kwestiach odszkodowań i szybsze działania służb weterynaryjnych w przypadku pojawienia się chorób zwierząt.