Instrukcja alarmowa na wszelki wypadek. Tak zachowaj się, gdy usłyszysz hasła: Pożar! Bomba! Azyl!
Instrukcja alarmowa, czyli na wypadek pożaru albo wybuchu, powinna zostać wywieszona w każdym zakładzie pracy, szkole, urzędzie, innej organizacji czy instytucji. Kto sądzi, że w obu sytuacjach schemat postępowania jest identyczny, ten się myli. Wyjaśniamy, jak należy zachować się w wypadku zagrożenia, jeżeli jesteśmy w budynku lub na jego terenie.
Alarm przeciwpożarowy
Jeśli w budynku się pali, to uruchamiany jest alarm przeciwpożarowy. Słychać 10 jednosekundowych dzwonków i okrzyk "Alarm! Pożar!". Jeśli nie ma prądu, sygnał alarmowy jest ogłaszany za pomocą trąbki. Powyższe sygnały muszą usłyszeć wszyscy ludzie, znajdujący się w budynku. W przypadku ewakuacji nie otwieramy okien (chociaż niektórzy myślą, że dopływ świeżego powietrza stłumi ogień). Nie zabieramy wszystkich swoich rzeczy, lecz przykładowo dokumenty, klucze do mieszkania oraz pieniądze, o ile mamy je przy sobie. W pośpiechu opuszczamy salę (dział bądź wydział), kierowani przez przełożonego. Po wyjściu wszystkich z sali, tenże przełożony domyka drzwi, a klucz zostawia w zamku na zewnątrz. Razem z podległą mu grupą kieruje się do wcześniej wyznaczonego miejsca zbiórki - byle bez przepychania, bo to może prowadzić do wybuchu paniki.
W miejscu ewakuacji przełożony liczy osoby, które są w grupie. To po to, żeby sprawdzić, czy na pewno są wszyscy. Jeżeli stan osobowy się zgadza, przełożony ze swoją grupą opuszczają budynek zgodnie z planem ewakuacji. Odpowiada za grupę do momentu odwołania alarmu. Na miejscu zbiórki przełożony grupy przekazuje swojemu przełożonemu (np. dyrektorowi) informację o stanie osobowym swojej grupy. Chodzi o podanie liczby osób obecnych, nieobecnych tego dnia oraz o osobach właśnie ewakuowanych. Dalszy scenariusz ustala kierujący akcją, czyli np. wspomniany dyrektor. Ten ostatni, po otrzymaniu meldunku od przełożonego grupy (albo od innej osoby zgłaszającej zagrożenie) oraz rozpoznaniu sytuacji, decyduje o zawiadomieniu służb takich jak Policja czy straż pożarna.
Alarm bombowy i pięciosekundowe dzwonki
W przypadku alarmu bombowego, słychać serię dłuższych, bo pięciosekundowych dzwonków. Osoby, znajdujące się w danym dziale czy części budynku, zabierają swoje torby, torebki oraz plecaki. Drzwi sali czy innego pomieszczenia, w którym przebywały te osoby, powinny być domknięte, natomiast klucz powinien zostać w zamku od zewnątrz. Osoby z danej grupy kierowane są, najlepiej parami, w miejsce zbiórki.
Przełożony, który im towarzyszy, upewnia się, czy wszyscy są i składa o tym meldunek swojemu przełożonemu, a więc przykładowo dyrektorowi. O dalszych działaniach decyduje kierujący akcją. Ten ostatni, po otrzymaniu informacji od przełożonego grupy oraz po rozpoznaniu sytuacji, podejmuje decyzję o zawiadomieniu służb, tzn. Policji i strażaków.
Azyl albo minutowy dzwonek
Gdy zagraża niebezpieczeństwo, niekiedy rozwiązanie stanowi pozostanie w dotychczasowym miejscu. Pełni ono wtedy rolę tymczasowego schronu. Słychać okrzyk "Azyl!" albo jednominutowy sygnał dzwonka (jeżeli nie ma prądu, to wcześniej wytypowana osoba używa dzwonka ręcznego). Wszyscy obowiązkowo zostają w dziale, pomieszczeniu czy innej komórce, w której przebywali dotychczas. W zamkniętej od środka sali przebywają tak długo, aż alarm zostanie odwołany.
Zanim zostanie uruchomiony alarm
Właściciel budynku lub terenu jest zobowiązany zapewnić ochronę przeciwpożarową. Tym samym musi - zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej - przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych. To oznacza, iż musi wyposażyć budynek czy teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice. Odpowiada za przeglądy techniczne, konserwacje oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic. Zapewnia możliwość ewakuacji osobom przebywającym w budynku i na jego terenie. Właściciel musi również przygotować budynek czy teren do prowadzenia akcji ratowniczej, zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej albo innego rodzaju zagrożenia.