Kara więzienia dla kierowców za przekroczenie prędkości? Propozycja przepisów

Ministerstwo Sprawiedliwości informuje, że nowe przepisy nie obejmują karą więzienia zwykłego przekroczenia prędkości, lecz dotyczą jedynie skrajnie niebezpiecznych zachowań na drodze.

Od 3 miesięcy do 5 lat więzienia będzie groziło za narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo uszczerbku na zdrowiu w wyniku rażącego przekroczenia prędkości oraz zasad bezpieczeństwa. Taka jest propozycja zmian w prawie. Co jednak oznacza ona w praktyce?

Zgodnie z art. 178d k.k., przestępstwo może zostać popełnione wyłącznie w przypadku łącznego spełnienia trzech przesłanek:

1. prowadzenia pojazdu z rażąco nadmierną prędkością,
2. rażącego naruszenia innych przepisów o ruchu drogowym,
3. narażenia innego człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub uszczerbku na zdrowiu.

Tu pojawia się pytanie jakie przekroczenie prędkości będzie uznawane za rażące. Pierwotnie była mowa o przekroczeniu o 50 proc. dopuszczalnej prędkości na autostradach i ekspresówkach oraz przekroczeniu dwukrotnie na innych drogach. Czyli rażące naruszenie byłoby jechanie powyżej 210 km/h, na autostradzie a na drodze ekspresowej - 180 km/h. Jednak nie jest to otstateczna wersja i czekamy na poprawki.

Ministerstwo podkreśla, że interpretacje sugerujące karanie za samo przekroczenie prędkości są błędne. Ustawodawca nie przewidział (i obecnie nie przewiduje) w tym zakresie kary aresztu, a sama konstrukcja przepisu odnosi się wyłącznie do sytuacji rażącego i szczególnie niebezpiecznego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu.

Reasumując nie wystarczy jechać dramatycznie za szybko i złamać rażąco jakiś przepis. Trzeba dodatkowo realnie narazić człowieka na możliwość utraty życia lub zdrowia.

Ministerstwo zwraca uwagę, że prawo karne - podobnie jak inne dziedziny prawa - posługuje się terminami niedookreślonymi, co umożliwia sądom elastyczne i sprawiedliwe stosowanie przepisów w konkretnych okolicznościach. Celem tego rozwiązania jest umożliwienie adekwatnej oceny sytuacji - z uwzględnieniem warunków drogowych, pogody, natężenia ruchu czy pory dnia.

Wątpliwości budzi także przepis dotyczący spotkań miłośników motoryzacji, na których jego uczestnicy ścigają się w swoich autach.

ZOBACZ TAKŻE: Mandat za zbyt wolną jazdę. Tyle możesz zapłacić za utrudnianie ruchu

W odniesieniu do organizowania spotkań motoryzacyjnych Ministerstwo wyjaśnia, że spotkania powyżej 10 pojazdów wciąż będą legalne, o ile zostaną zgłoszone właściwej gminie. Udział w niezgłoszonym zgromadzeniu tego typu zagrożony jest wyłącznie minimalną karą grzywny (20 zł), chyba że wydarzenie powoduje tamowanie lub utrudnianie ruchu drogowego - wówczas grzywna może wynieść 1000 zł.

Ministerstwo zwraca uwagę, że prawo karne - podobnie jak inne dziedziny prawa - posługuje się terminami niedookreślonymi, co umożliwia sądom elastyczne i sprawiedliwe stosowanie przepisów w konkretnych okolicznościach.

Co jeszcze wkrótce może się zmienić w karaniu kierowców?

Kary mają zlikwidować lub ograniczyć problem nielegalnych wyścigów czy rajdów na drogach. Posłowie przyjęli m.in. definicję nielegalnego wyścigu - to rywalizacja co najmniej dwóch kierowców, którzy chcą pokonać określony odcinek drogi w jak najkrótszym czasie i z naruszeniem zasad bezpieczeństwa drogowego.

Oprócz nielegalnych wyścigów w ustawie zapisano definicję driftu - to "celowe wprowadzenie pojazdu w poślizg lub doprowadzenie do utraty styczności z nawierzchnią, chociażby jednego z kół pojazdu, wykonane w trakcie ogólnodostępnego zgromadzenia, bez wymaganego zezwolenia" i kary za nie. Nowy przepis dotyczy też motocyklistów, którzy jeżdżą na jednym kole.

Konkretne kary nie są znane.

Zaostrzone zostały zasady przepadku pojazdów - będzie on możliwy także, jeśli sprawca był trzeźwy, ale kierował pojazdem pomimo obowiązującego zakazu. Z ruchu drogowego mają zostać wyeliminowani recydywiści z wielokrotnymi zakazami prowadzenia pojazdów - wobec nich sąd jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach będzie mógł warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej za naruszenie zakazu prowadzenia pojazdów. Sąd będzie mógł orzec dożywotni zakaz w przypadku skazania za niestosowanie się do wcześniejszych orzeczeń zakazu prowadzenia pojazdów.

Nowe rozwiązania ponadto podnoszą dolną granicę świadczenia pieniężnego, które orzekane jest obowiązkowo za niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów - z 5 tys. zł do 10 tys. zł. Gdy przepisy nakazują przepadek pojazdu, a nie można tego zrobić maksymalna nawiązka zastępująca konfiskatę wzrasta po uchwaleniu zmian ze 100 tys. do 500 tys. zł.

Od kiedy zmiany w prawie?

Nowe przepisy po uchwaleniu wejdą w życie - zasadniczo - po 30 dniach od ich ogłoszenia. Teraz ustawa trafi do Senatu. Ostateczna data obowiązywania nie jest obecnie znana.