Piwonie. Urzekają wyglądem i obłędnie pachną
Pochodzą głównie z obszarów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie, występują naturalnie również w zachodniej Ameryce Północnej. W Chinach, gdzie rośnie kilkanaście ich gatunków, piwonie uprawia się już od ok. trzech tysięcy lat. W kulturze chińskiej piwonie uznawane są za królowe kwiatów, symbol dostatku, pomyślności, szczęścia i zdrowia. Zresztą rośliny te wykorzystywane są także jako lecznicze.
Warto mieć w ogrodzie piwonie, zachwycające swoimi kwiatami i ich zapachem. Ich uprawa nie jest trudna, ale trzeba pamiętać o kilku zasadach.
Piwonia (Paeonia L.) to rodzaj obejmujący około 35 gatunków roślin. Zdecydowana większość z nich to byliny, a zaledwie kilka - niewielkie krzewy. Ponadto istnieje – według szacunków – ponad 10 tysięcy odmian piwonii! Najczęściej uprawiane są odmiany piwonii chińskiej (Paeonia lactiflora) i piwonii lekarskiej (Paeonia officinalis). Istnieją również odmiany drzewiaste (Paeonia suffruticosa) i mieszańce Itoh (powstały ze skrzyżowania piwonii drzewiastych i piwonii zielnych, zwanych bylinowymi).
"Piwonie są uprawiane jako rośliny ozdobne, bo ich barwne, duże i niezwykle eleganckie kwiaty przyciągają oszałamiającym wyglądem i zapachem. Mogą jednak być wykorzystywane również do celów kulinarnych - jadalne są bowiem płatki kwiatów. Wykorzystuje się je do dekoracji deserów oraz jako dodatek do herbat" - opisuje Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który ma bogatą kolekcję piwonii.
Im więcej światła, tym obfitsze kwitnienie
Piwonia to roślina jest długowieczna i na jednym miejscu może rosnąć nawet przez 15-20 lat. Jej zaletą jest także to, że jest mrozoodporna.
Uprawa piwonii nie jest wymagająca czy skomplikowana. Ale trzeba pamiętać, by zapewnić tym roślinom odpowiednie warunki do rozwoju i kwitnienia.
Najlepszym terminem na sadzenie czy przesadzanie piwonii jest okres od drugiej połowa sierpnia do pierwszej dekady września. Dla piwonii powinniśmy wybrać stanowisko słoneczne lub półcieniste (gdzie będą miały co najmniej sześć godzin światła dziennie), osłonięte od wiatru. Im więcej światła, tym obfitsze będzie kwitnienie.
Ziemia, w której chcemy posadzić te rośliny, powinna być żyzna, bogata w próchnicę, średnio zwięzła, o odczynie neutralnym lub lekko zasadowym. Piwonie nie lubią gleb ciężkich, gliniastych, podmokłych (duża ilość wody może doprowadzić do gnicia korzeni), ale też mocno przesychających. Nie powinno się sadzić piwonii blisko drzew i krzewów, które mogą konkurować z nimi o wodę i składniki odżywcze.
Uwaga! Piwonia nie lubi częstego przesadzania.
Podeprzyj, gdy uginają się pod kwiatami
Piwonie mogą zakwitnąć dopiero w drugim lub trzecim roku od posadzenia, dlatego uznawane są za rośliny dla cierpliwych. Ale na ich niesamowite kwiaty zdecydowanie warto czekać!
Kwitnienie przypada zazwyczaj na okres maj-czerwiec. Kwiaty piwonii występują w barwie białej, różowej, czerwonej, purpurowej, fioletowej. Można też znaleźć odmiany dwubarwne.
Kwiatostany mogą być tak duże i ciężkie, że powodują pochylanie się i uginanie łodyg piwonii. Wtedy potrzebne jest wykonywanie podpórek dla nich. Ogrodnicy mają na to różne sposoby. Proponują np. użycie palików (drewnianych lub metalowych) i sznurka, którego pętle będą podtrzymywać piwonie. Można też otoczyć i podeprzeć roślinę metalową siatką, albo kupić gotową podporę np. z rozpinaną obręczą z wygiętego drutu.
Jak dbać o piwonie?
Piwonie należy nawozić od marca do września, najlepiej wieloskładnikowym nawozem mineralnym. Wymagają też umiarkowanego podlewania. Regularne podlewanie tych roślin zalecane jest w początkowym okresie wzrostu (w pierwszym sezonie po posadzeniu) oraz w czasie suszy. Piwonie lubią, kiedy podłoże jest wilgotne, ale nie zbyt mokre, trzeba więc pamiętać, żeby nie zalewać ich wodą.
Specjaliści zalecają, aby młode sadzonki piwonii okrywać przed nadejściem zimy. Piwoniom ponadto służy ściółkowanie (to sposób na ograniczenie strat wody i eliminowanie chwastów).
Właściwie poza usuwaniem chwastów oraz podlewaniem w okresach bezdeszczowych piwonia nie wymaga od nas zaangażowania w uprawę i pielęgnację. Warto jeszcze pamiętać, że usuwanie przekwitłych kwiatostanów pozwala wydłużyć okres kwitnienia oraz zwiększyć szanse na obfite kwitnienie w następnym roku.
Kwiaty piwonii mogą cieszyć oko zarówno w ogrodzie, jak i w bukietach i kompozycjach w wazonie. Doskonale nadają się bowiem na kwiat cięty.
Do naszych piwonii będziemy jeszcze wracać jesienią. Kiedy już zaschną ich liście, wycina się wszystkie nadziemne części tych roślin. To przycinanie aż do ziemi powinno odbywać się późną jesienią, po pierwszych przymrozkach. Nie należy natomiast czekać z wycinaniem pędów do wiosny, ponieważ butwiejące zimą liście mogą sprowadzić na nasze piwonie choroby grzybowe na wiosnę.
Tak postępuje się piwoniami bylinowymi, najbardziej popularnymi w naszych ogrodach. Natomiast piwonie drzewiaste generalnie nie wymagają przycinania. Cięcie stosuje się tylko po zimie, usuwa się wówczas suche pędy. Ponadto w sezonie usuwamy gałęzie martwe, uszkodzone lub chore.
