Racławice: Cmentarz Wojenny nr 111 odzyskał dawny blask. Zakończono kompleksową renowację, gmina Biecz wydała na pracę ponad 215 tysięcy
Cmentarz ma zaledwie kilkaset metrów kwadratowych, ale kryje w sobie losy żołnierzy różnych narodowości, którzy w latach 1914-1915 walczyli po obu stronach frontu. Spoczywa tu 138 żołnierzy - 78 austro-węgierskich i 60 rosyjskich. Wśród nich także żołnierz niemiecki, poległy w styczniu 1945 roku.
Nagrał go i wysłał na policję. Teraz każdy zobaczy, co zrobił kierowca
Miejsce historii zapomniane na lata
Przez dziesięciolecia nekropolia stopniowo niszczała. Drewniane krzyże ulegały rozpadowi, betonowe słupki pękały, a zarośla zagarniały ścieżki i mogiły. Choć mieszkańcy starali się dbać o to miejsce, skala prac znacznie przekraczała lokalne możliwości.
Przełom dzięki współpracy. Ponad 215 tysięcy złotych na remont
Nowy rozdział dla cmentarza zaczął się w 2025 roku, kiedy Gmina Biecz - przy wsparciu Wojewody Małopolskiego i Urzędu Marszałkowskiego - pozyskała środki na jego kompleksową renowację. Finalnie prace zamknęły się kwotą 215 974 zł.
Źródła finansowania:
- 180 000 zł - z budżetu Wojewody Małopolskiego,
- 20 000 zł - w ramach konkursu "Małopolska Pamięta - zachowanie miejsc pamięci historycznej",
- 15 974 zł - środki własne gminy, obejmujące m.in. wycinkę drzew i nadzór konserwatorski.
Za realizację prac odpowiedzialne były dwie lokalne firmy: Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Bieczu oraz MIB-BUD 2 z Binarowej.
Co zostało wykonane?
Renowacja została podzielona na dwa zadania.
1. Odtworzenie ogrodzenia - wykonawca MPGK Biecz (104 200 zł)
Prace obejmowały m.in.:
- karczowanie wyciętych pni i reprofilację terenu,
- wykonanie i montaż betonowych słupków ogrodzeniowych (w tym renowacja trzech oryginalnych),
- budowę fundamentu pod centralny krzyż,
- odtworzenie obrysów mogił z betonowych krawężników.
2. Montaż elementów drewnianych i metalowych - wykonawca MIB-BUD 2 (103 320 zł)
W ramach tego etapu zamontowano:
- nowy drewniany krzyż centralny,
- 25 krzyży nagrobnych (z czego 8 odrestaurowano),
- 25 emaliowanych tabliczek z nazwiskami poległych,
- 21 drewnianych przęseł ogrodzeniowych,
- nową furtę wejściową.
Wcześniej gmina zadbała również o utwardzenie żwirem drogi dojazdowej prowadzącej do cmentarza.
Dlaczego to takie ważne?
Renowacja nie jest jedynie inwestycją w infrastrukturę. To przede wszystkim przywrócenie pamięci o trudnej historii regionu oraz o ludziach, których los rzucił na pola bitew Wielkiej Wojny. Cmentarz nr 111 staje się ponownie miejscem zadumy, edukacji i refleksji nad przeszłością.
Dzięki zakończonym pracom nekropolia będzie lepiej dostępna zarówno dla mieszkańców, jak i dla turystów podróżujących szlakiem małopolskich cmentarzy wojennych.
Po ponad stu latach od momentu jego powstania, miejsce to znów prezentuje się tak, jak zamierzył jego twórca - jako godny, spokojny punkt pamięci w krajobrazie ziemi bieckiej.