Dobre wieści płyną z toruńskiego MPO. Co prawda kierowcy, przechodnie i rowerzyści dziś pewnie najchętniej by usłyszeli, że na ulicach, chodnikach i drogach rowerowych nie ma już śniegu, ale problemy z jakimi muszą się borykać są sezonowe, zaś inwestycje, które planuje przedsiębiorstwo, mają charakter ponadczasowy.
O plany jakie ma MPO na przyszły rok zapytał podczas listopadowej sesji Rady Miasta Torunia radny Michał Gazda (PiS) podczas dyskusji towarzyszącej pierwszemu czytaniu przyszłorocznego budżetu miasta. Od Adama Straszyńskiego, wiceprezesa Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania usłyszał, że firma jest właśnie zaangażowana w duży projekt, który dzięki 10-milionowemu unijnemu dofinansowaniu pozwoli rozbudować Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych. Do ZUOK trafią m.in. nowe maszyny sortujące odpady. Modernizacja powinna się zakończyć w 2027 roku.
Wstydliwy zakątek w polskim mieście. Zdjęli szpecące ogrodzenie, a tam niespodzianka
Jak zmieni się Katarzynka?
Poza tym MPO złożyło do Urzędu Marszałkowskiego wniosek o finansowe wsparcie rozbudowy Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów, przede wszystkim tego przy ul. Kociewskiej.
- Otrzymaliśmy również dofinansowanie w wysokości prawie czterech milionów złotych na renowację, a tak naprawdę odbudowę folwarku Katarzynka, gdzie będziemy tworzyć Wojewódzkie Centrum Edukacji Ekologicznej - powiedział wiceprezes Adam Straszyński.
Jak informuje Urząd Miasta, w budynku dawnego dworu znajdzie się część szkoleniowa, a w zmodernizowanej stajni sale wystawowe oraz zaplecze biurowe obsługujące działalność ośrodka. Teren wokół zabudowań wyposażony zostanie w ścieżkę edukacyjną oraz małą architekturę wspierającą proces edukacyjny. Jeśli wszystko dobrze pójdzie, to całość powinna być gotowa jesienią 2026 roku.
Nareszcie można zatem odetchnąć i z nadzieją spojrzeć w przyszłość, bo o znaczeniu tego miejsca i jego bardzo niepewnej sytuacji, przypominamy od ponad 10 lat. Drobny niepokój budzą może słowa o odbudowie. Folwark pochodzi z XVIII wieku, a jego piwnice mogą być znacznie starsze, tak w każdym razie uważa jeden z toruńskich historyków sztuki, który je swego czasu badał. Katarzynka, chociaż nie figuruje w rejestrze, jest cennym zabytkiem i dlatego remont budynku musi być prowadzony pod nadzorem konserwatora.
Dlaczego Katarzynka jest miejscem wyjątkowym?
Raz jeszcze przypomnijmy, że w XVIII stuleciu folwark należał do Samuela Gereta, toruńskiego burmistrza i bez wątpienia jednej z najwybitniejszych postaci ostatnich dekad Torunia w I Rzeczypospolitej. Burmistrz przeciwstawiał się rozbiorowym zakusom króla pruskiego, walczył o utrzymanie miasta przy Polsce. Zapisał się w historii Torunia jako polityk, a także naukowiec, księgarz i wydawca gazety, która jako pierwsza w Polsce systematycznie publikowała wyniki obserwacji meteorologicznych. Był częstym gościem na dworze króla Stanisława Augusta, monarcha podarował mu zresztą swój portret namalowany przez Bacciarellego. Portret jest jednym z najcenniejszych obrazów w kolekcji Muzeum Okręgowego, był również ofiarą jednej z najbardziej zuchwałych kradzieży w dziejach tej placówki. W kwietniu 1914 roku płótno wyciął z ram malarz Władysław Nasadzki zamieszkały przy Szosie Chełmińskiej 49-51, który wcześniej był zatrudniony przy odświeżaniu obrazów. Uciekł z łupem do Warszawy, gdzie na szczęście udało się go zlokalizować i tuż przed wybuchem I wojny światowej portret odzyskać.
Kto i na jakich zasadach gospodarował folwarkiem?
Katarzynka znalazła się w granicach Torunia w 1950 roku, wcześniej należący do miasta folwark był dzierżawiony. Na różnych zasadach, gospodarze na ogół płacili do miejskiej kasy ustaloną sumę, w trudnych latach tuż po przejęciu Pomorza przez Polskę, Rada Miasta Torunia przyjęła inne warunki.
"Katarzynkę uchwalono przedzierżawić p. Iwickiemu na 12 lat za opłatą w pierwszych dwóch latach po 30 funtów żyta z morgi , w następnych dwóch po 40 funtów, a następnie po 50 funtów" - informowała "Gazeta Toruńska" w połowie czerwca 1921 roku.
W 1936 roku folwarkiem zarządzało przedsiębiorstwo Dobra i Lasy Miejskie z siedzibą w Ratuszu Staromiejskim (pokoje 37-39). Jego szefem był Józef Goetz, dzięki któremu przedwojenny Toruń cieszył się opinią jednego z najbardziej zadrzewionych i ukwieconych miast Polski. Przedsiębiorstwo zajmowało się zarządem i eksploatacją folwarków miejskich Krowniec (tel. 16-88) i Katarzynka (tel. 20-97), a także plantacjami wikliny i miejskimi lasami (leśnictwa: Barbarka, Bielany, Gutowo, Pędzewo, Kamieniec, Fordon, Lulkowo i Olek).
