Stres w ciąży. Kortyzol może przyspieszać wyrzynanie zębów u niemowląt
Dzieci matek z wysokim poziomem kortyzolu w trakcie ciąży mają tendencję do posiadania większej liczby zębów w wieku 6 miesięcy. Kortyzol, znany jako hormon stresu, może wpływać na metabolizm wapnia i witaminy D, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju kości i zębów. Jak zauważyła dr Meng:
Wysoki poziom kortyzolu u matki w późnym okresie ciąży może zmieniać tempo wzrostu płodu oraz gospodarkę mineralną, w tym regulację poziomu wapnia i witaminy D - dwóch składników niezbędnych do mineralizacji kości i zębów. Wiadomo również, że kortyzol wpływa na aktywność komórek o nazwie osteoblasty i osteoklasty, które odpowiadają za budowę, kształtowanie i przebudowę kości.
Świadek podniósł alarm. Spójrzcie na nagranie ze Śląska
Kortyzol może przyspieszać procesy związane z wyrzynaniem się zębów, co może stanowić sygnał ostrzegawczy dla rodziców i opiekunów.
Badania dr Ying Meng na temat wpływu hormonów
Dr Ying Meng z Uniwersytetu w Rochester przeprowadziła badanie na grupie 142 matek z trudnymi warunkami społeczno-ekonomicznymi, które były w ciąży w latach 2017-2022 i odwiedzały Centrum Medyczne Uniwersytetu w Rochester. Nieco ponad połowa mam pracowała, a 60 proc. z nich miało najwyżej średnie wykształcenie. Niemal połowę stanowiły Afroamerykanki.
Pod koniec drugiego i trzeciego trymestru ciąży każda kobieta oddała próbkę śliny, w której mierzono stężenie: hormonu stresu - kortyzolu, hormonów płciowych - estradiolu, progesteronu, testosteronu oraz hormonów tarczycy - trójjodotyroniny i tyroksyny. Hormony te mają wpływ na metabolizm wapnia i witaminy D oraz na rozwój kości (a zatem również i zębów), ale także na rozwój płodu.
Wszystkie noworodki urodziły się o czasie. Pary mama i dziecko odwiedzały klinikę w drugim, czwartym, szóstym, 12., 18. i 24. miesiącu po narodzinach. Na kolejnych wizytach oceniano m.in. stan uzębienia dzieci.
Choć w czasie ciąży blisko 37 proc. kobiet miało zdiagnozowaną depresję lub lęk, to zaburzenia te nie miały związku z liczbą wyrżniętych zębów.
Okazało się natomiast, że potomstwo kobiet, u których stwierdzono wyższy poziom kortyzolu w organizmie, miało większą liczbę wyrżniętych zębów w 6. miesiącu życia niż dzieci pań, które miały mniejsze stężenie tego hormonu. Dzieci mam z najwyższym poziomem kortyzolu miały średnio o 4 zęby więcej niż potomstwo kobiet z najniższym poziomem tego hormonu.
Badania te pomogły zrozumieć, jak różne aspekty zdrowia hormonalnego mogą przyczyniać się do rozwoju dzieci.
Przedwczesne wyrzynanie się zębów jako sygnał ostrzegawczy
Przedwczesne wyrzynanie się zębów może wskazywać na pewne zaburzenia zdrowotne, co podkreśla dr Meng:
Przedwczesne wyrzynanie się zębów może stanowić wczesny sygnał ostrzegawczy, wskazujący na zaburzenia rozwoju jamy ustnej u niemowląt i ich ogólnego stanu zdrowia, które są związane ze złymi warunkami społeczno-ekonomicznymi oraz ze stresem w okresie prenatalnym.
Często zdarza się, że takie zmiany mogą być powodowane przez niekorzystne warunki środowiskowe, co wymaga dalszych badań w celu lepszego zrozumienia długoterminowych skutków. Szczególne znaczenie ma wykrywanie wewnętrznych procesów rozwoju dziecka, które mogą sygnalizować problemy w przyszłości. Świadomość tego, jak stres prenatalny wpływa na zdrowie dziecka, może prowadzić do lepszych strategii wspierania dzieci i rodziców w okresach dużego napięcia.