Igołomia-Wawrzeńczyce: Chryzantemy, ulubione kwiaty wszystkich świętych. Pod Krakowem jest prawdziwe królestwo jesiennych roślin

Gmina Igołomia-Wawrzeńczyce to wyjątkowa gmina rolnicza, bo ziemie są tu urodzajne. Długie foliowe tunele ciągną się przez całe pola od domostw po horyzont. Rejon jest nazywany zagłębiem warzywnym, ale obok warzyw: wszelkiego rodzaju kapusty, kalafiorów, brokułów, papryki, są również kwiaty.

- To przecież także zagłębie kwiatowe. Proszę tylko popatrzeć - dziś tu wzdłuż drogi wszędzie stoją kwiaty. Tak będzie do uroczystości Wszystkich Świętych - mówi Małgorzata Sroga, mieszkanka Zofipola, producentka kwiatów.

Jadąc drogą krajową nr 79 od Pobiednika Wielkiego przez całe Zofipolę, aż po Igołomię stoją chryzantemy. Kolorowo tu, pięknie, zachwycają się nawet ci, którzy kwiatów nie mają zamiaru kupować, ale przejeżdżając - zwalniają i patrzą na "kwiatowe dywany", niezwykłe dekoracje chryzantemowe dla urozmaicenia przeplatane dyniami.

Wiosną w tej okolicy mnożą się kwiaty ogrodowe, rabatowe, balkonowe, a jesienią królują chryzantemy. O tej porze roku tunele w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce są kolorowe od kwiatów.

- Mamy drobnokwiatowe i wielkokwiatowe w różnych kolorach - zaprasza pan Mariusz. Wskazuje, że te wielkokwiatowe są trudniejsze w hodowli, bardziej wymagające. Sprzedaje kwiaty, które produkuje jego tata, a on pomaga już na końcowym etapie.

Jak nam mówi Sandra Długajczyk, której rodzina zajmuje się produkcją kwiatów od lat - na ten towar też trzeba znaleźć zbyt.

- Babcia Krystyna Jazgar sadzi kwiaty chyba od blisko 50 lat. Jak zapamiętałam z dzieciństwa, to zawsze na mostku wystawialiśmy chryzantemy. Od najmłodszych lat sprzedawałam je przed wjazdem na podwórko. Teraz jeżdżę na targi, dzisiaj do Koszyc. Przed Wszystkimi Świętymi wykupujemy stoiska na okolicznych targowiskach i sprzedajemy chryzantemy. Wielu producentów kwiatów tak robi, ale sprzedają też na giełdach, jeżdżą na Rybitwy, no i przy każdym domu wystawiają chryzantemy do sprzedaży na mostkach - wskazuje Sandra Długajczyk.

Takich sprzedających chryzantemy na wjazdach jest wielu. Przed ogrodzenie stawiają krzesełko i czekają na klientów, którzy zatrzymują samochody na chwilę wybierają i kupują kwiaty prosto z tunelu.

Marek Ulicki ze 30 lat zajmował się produkcją chryzantem. Dwa lata temu przekazał gospodarowanie tą hodowlą synowi, sam natomiast pomaga przy sprzedaży. Siada przy mostku w samochodzie, a klientów wabi chryzantemami wystawionymi w doniczkach. Podobnie jest u sąsiadów, tylko oni mają jeszcze tunel przy drodze otwierają go, tam można spojrzeć jak kwiaty rosną i kwitną pod osłoną.

- Wszystko piękne tylko nie ceny. Jak wiadomo wszystko drożeje, a nasze kwiaty nie. W ubiegłym roku chryzantemy były w tej samej cenie co teraz. Mniejsze doniczki w hurcie to nawet po 10 zł, nieco większe 12 zł. Ludzie chcą sprzedać nawet po kosztach, bo konkurencja u nas duża. Na mostku wystawione kilka złoty droższe, te największe - wielokolorowe kompozycje maksymalnie do 35 zł - mówi Barbara Puchalska, producentka kwiatów.

Produkcją chryzantem zajmuje się od około 40 lat, w hodowli i sprzedaży pomaga jej synowa Iwona Puchalska. Zaprasza do tuneli, prezentuje okazałe chryzantemy.

Halina Żuwała z Zofipola opowiada, że praca przy produkcji chryzantem w jej rodzinie zaczęła się z 60 lat temu. Pierwsze kwiaty sadziła jej mama Józefa Chmiela, która dziś ma już 96 lat i ogląda je z domu przez okno.

- Ja zajmuję się produkcją od młodości. Praca zaczyna się wczesną wiosną, zamawia się sadzonki, potem w maju sadzi. Kiedyś wysadzaliśmy do gruntu, a potem przesadzaliśmy w doniczki, teraz sadzimy bezpośrednio do doniczek. Potem do końca kwiaty się pielęgnuje, podlewa, nawozi, pryska chroniąc przed chorobami i robakami, szkodnikami. Wymagające są zwłaszcza te wielkokwiatowe, je trzeba dodatkowo ogławiać, bo przy każdym listku są pędy, które musą być oberwane. Ponadto każda odmiana wymaga zabiegów w innym terminie - mówi Halina Żuwała.

Pomaga jej córka Marzena Onyszkiewicz. Przyznaje, że praca jest od 7 rano. Zanim zacznie się sprzedaż na mostku, to o kwiaty trzeba zadbać, podlać. I zajęcie jest do wieczora.

Są też takie odmiany kwiatów, którymi trzeba sterować. - Chodzi o to, żeby kwitnienie wypadło w odpowiednim czasie. Dlatego niektórzy sterują kwiatami - robiąc im dłuższą noc, osłaniając je ciemną folią. Codziennie o jednakowej porze się folię zakłada i zdejmuje.

Jak na każdą produkcję roślinną na chryzantemy też ma wpływ pogoda. W tym roku różnie z nią bywało. Producenci przyznają, że kwiaty są i to bardzo dużo.

- Uprawiamy chryzantemy pod osłonami, ale pogoda zawsze ma wpływ. W tym roku inie była łaskawa. Wiele roślin choruje, rzucał się grzyb. Były mgły, wilgoć, mało słońca, więc to sprzyjało rozwojowi grzybów - mówi Małgorzata Sroga, produkująca chryzantemy zarówno doniczkowe, jak i na kwiaty cięte.

Informuje, że w okolicy Krakowa chryzantem jest dużo, więc coraz częściej są wysyłane w dłuższe podróże. - Obecnie sprzedaje się nawet do Słowacji i na Węgry - mówi pani Małgorzata.

Ile jest rodzajów i kolorów chryzantem? Producenci odpowiadają, że mnóstwo. - Nikt tego nie liczy, każdy ma po kilkanaście - mówi jedna z producentek.

Jednak jakaś moda jest. Dawniej były drobne kwiaty wysokie w zaledwie trzech kolorach. Potem pojawiły się chryzantemy nieco niższe z wielkimi kwiatami. To te najbardziej wymagające.

- Obecnie najwięcej jest tych drobnokwiatowych popularnie nazywanych kopkami. One mają największe powodzenie, bo są mniej wymagające w produkcji, a bardziej odporne na mróz, wytrzymują do -3, czy -4 stopni. No i w każdym roku są jakieś nowości, kolory. W tym roku cieszy się powodzeniem ciemny fiolet, fuksja, są też piękne zielone. Ale sadzimy różne, bo klienci kupują te, które im się podobają - mówi Sandra Długajczyk.

Oprócz pogody na kwiaty mają wpływ gusta ludzi, bo każdemu podobają się inne, więc produkcja jest bardzo różnorodna.